Ngọn cờ, cột mốc giữa trùng khơi
Ở xã Quỳnh Lập (thị xã Hoàng Mai), bám biển khai thác hải sản là nghề truyền thống gắn bó qua nhiều thế hệ; nghề biển gắn chặt với con nước, con trăng, nên sinh hoạt thôn, xóm hay sinh hoạt Đảng cũng linh hoạt theo từng chuyến ra khơi. Từ thực tiễn ấy, Chi bộ Hội Nghề cá ra đời – trở thành hạt nhân chính trị, quy tụ những đảng viên ngư dân vươn khơi bám biển, vừa phát triển kinh tế, vừa bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương.
.jpg)
Khánh Ly • 30/03/2025
Ở xã Quỳnh Lập (thị xã Hoàng Mai), bám biển khai thác hải sản là nghề truyền thống gắn bó qua nhiều thế hệ; nghề biển gắn chặt với con nước, con trăng, nên sinh hoạt thôn, xóm hay sinh hoạt Đảng cũng linh hoạt theo từng chuyến ra khơi. Từ thực tiễn ấy, Chi bộ Hội Nghề cá ra đời – trở thành hạt nhân chính trị, quy tụ những đảng viên ngư dân vươn khơi bám biển, vừa phát triển kinh tế, vừa bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương.
Sinh hoạt Đảng vào kỳ “nghỉ trăng”
Ghé xã Quỳnh Lập vào một ngày biển lặng, từng đoàn thuyền nối dài neo đậu san sát trên bến “nghỉ trăng”. Vừa trở về sau chuyến đi biển dài ngày, ông Phan Văn Hải - Bí thư Chi bộ Hội Nghề cá đang tất bật chuẩn bị nội dung cho kỳ sinh hoạt thường kỳ của chi bộ.
.jpg)
Trò chuyện với chúng tôi trên khoang thuyền với lá cờ Tổ quốc tung bay trong gió, người đàn ông có khuôn mặt phúc hậu, làn da rám nắng mang đặc trưng của ngư dân vùng biển nói: Chi bộ Hội Nghề cá là tổ chức cơ sở đảng đặc thù với 100% đảng viên là ngư dân thường xuyên bám biển khai thác hải sản ở ngư trường khác nhau (trung bình một tháng có 15-20 ngày ra khơi).
Để duy trì nền nếp, tạo điều kiện cho đảng viên tham gia đầy đủ, Chi bộ thường chọn ngày sinh hoạt vào kỳ "nghỉ trăng" (đây là thời điểm tàu cá ngư dân thường neo bờ do trăng sáng không đánh bắt được). Địa điểm sinh hoạt thường diễn ra ở phòng họp của UBND xã.
Bên cạnh đó, tùy diễn biến, Chi ủy còn linh hoạt tổ chức sinh hoạt trực tiếp kết hợp trực tuyến qua điện thoại, kết nối Zalo đối với một số đảng viên đánh bắt ở ngư trường xa chưa về kịp. Trường hợp đặc biệt, đột xuất sẽ thông báo các nội dung cần phổ biến tới các đảng viên qua bộ đàm.

Tuy sinh hoạt vào kỳ “nghỉ trăng” nhưng Chi bộ thực hiện đầy đủ các nội dung theo quy định: Đánh giá tình hình của địa phương, việc thực hiện nhiệm vụ trong tháng của Chi bộ; phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đặc biệt là nắm bắt tình hình tư tưởng của đảng viên, thảo luận về những chính sách có liên quan trực tiếp đến đời sống ngư dân.
"Do đặc thù nghề biển, đảng viên ngư dân ít được cập nhật, tiếp cận với các thông tin thời sự, nên đòi hỏi cấp ủy phải chủ động, nhạy bén trong nắm bắt tình hình để kịp thời cập nhật, thông tin đầy đủ cho đảng viên. Cách truyền tải, diễn đạt cũng phải ngắn gọn, dễ tiếp nhận, dễ hiểu, có quan điểm, chính kiến về vấn đề dư luận xã hội quan tâm để định hướng cho đảng viên - Bí thư Chi bộ Phan Văn Hải nhấn mạnh.

Cũng tại khu vực neo đậu tàu thuyền, chúng tôi gặp anh Trần Đình Hạnh (SN 1978) - Chủ tàu NA 92868, công suất 680 CV là đảng viên sinh hoạt tại Chi bộ Hội Nghề cá, anh vui vẻ cho hay: "Tôi vinh dự được kết nạp đảng từ năm 2010, là đảng viên duy nhất trên tàu cá có 10 lao động.
Trước đây, tôi cũng như các đảng viên ngư dân đều sinh hoạt ở các chi bộ thôn, nhưng nhiều kỳ sinh hoạt chúng tôi vắng mặt do đi biển dài ngày ở ngư trường xa không kịp về, dù cấp uỷ vẫn tạo điều kiện nhưng trên thực tế vấn đề này gây ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt, nề nếp của chi bộ và các đảng viên khác.
Từ ngày có Chi bộ Hội Nghề cá, sinh hoạt Đảng bố trí theo kỳ trăng tạo điều kiện cho đảng viên như tôi tham gia sinh hoạt đầy đủ hơn, lúc bất khả kháng có thể dự sinh hoạt “online” với những nội dung gần gũi với câu chuyện sản xuất khai thác trên biển nên các đảng viên đều hào hứng tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến…”.


Theo lãnh đạo xã Quỳnh Lập, Hội Nghề cá của địa phương được thành lập từ năm 2008 với khoảng 170 hội viên, chủ yếu là các chủ thuyền với mục đích tập hợp những cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nuôi trồng, khai thác, chế biến, tiêu thụ và hậu cần nghề cá để hỗ trợ, giúp đỡ nhau trong đánh bắt xa bờ, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Hội viên Hội Nghề cá có nhiều ngư dân là đảng viên sinh hoạt tại các chi bộ thôn, xóm.

Tuy nhiên, trên thực tế công tác quản lý đảng viên, công tác tổ chức sinh hoạt của cấp ủy chi bộ, tham gia sinh hoạt của đảng viên cũng như việc vận động, tuyên truyền các chủ trương, đường lối chính sách của đảng, pháp luật của Nhà nước, công tác phát hiện, bồi dưỡng kết nạp đảng ngư dân… gặp nhiều khó khăn, bất cập do đảng viên nghề cá hàng tháng đều có ít nhất 15 ngày bám biển vươn khơi.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và đáp ứng nguyện vọng của đảng viên ngư dân, Chi bộ Hội Nghề cá đã được thành lập với 15 đảng viên theo Quyết định số 45-QĐ/ĐU ngày 21/7/2021 của Đảng ủy xã Quỳnh Lập. Đây là mô hình chi bộ thí điểm đầu tiên của tỉnh Nghệ An dành riêng đảng viên trực tiếp đánh bắt hải sản dài ngày trên biển, với kỳ vọng chi bộ không chỉ là ngọn cờ tiên phong mà còn là nhân tố kết nối những ngư dân nơi đầu sóng, ngọn gió, cùng phát triển kinh tế và bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
Phó Bí thư Đảng uỷ xã Quỳnh Lập Vương Đại Tương cho biết thêm: Việc thành lập Chi bộ Hội Nghề cá giúp ngư dân là đảng viên tiếp cận kịp thời và làm tốt hơn công tác tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước; tăng cường sự đoàn kết hỗ trợ nhau trong đánh bắt thủy sản, tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ chủ quyền Tổ quốc.
Đồng thời, tạo điều kiện để các chi bộ nông thôn chủ động sinh hoạt đúng kỳ theo quy định của Đảng, khắc phục tình trạng đảngviên đi biển vắng nhiều kỳ sinh hoạt. Để hỗ trợ chi bộ hoạt động, BTV Đảng ủy Quỳnh Lập phân công các đồng chí Lê Bá Vân - Ủy viên BTV, Chủ tịch MTTQ; Trương Công Vũ - Ủy viên BCH, Chủ tịch Hội Nông dân phụ trách Chi bộ Hội Nghề cá.
.jpg)
Mới đầu cũng có những ý kiến băn khoăn nhưng từ khi thành lập Chi bộ Hội Nghề cá đã duy trì chế độ sinh hoạt theo định kỳ hàng tháng phù hợp với đặc điểm và tình hình khai thác, đánh bắt trên biển.
Công tác bồi dưỡng, phát triển đảng viên mới cũng được cấp uỷ, chi bộ quan tâm, chăm lo. Từ 15 đảng viên ban đầu, đến nay, chi bộ đã kết nạp thêm được 3 đảng viên mới, nâng tổng số đảng viên lên 17 đồng chí. Trong đó có 8 đảng viên là chủ tàu, 5 đảng viên là thuyền trưởng.

Theo chia sẻ của Chi uỷ Chi bộ Hội Nghề cá thì công tác phát triển Đảng trong hội viên nghề cá gặp khó khăn do đặc thù vùng biển ngư dân thường nghỉ học sớm, trình độ nhận thức hạn chế. Một số quần chúng ưu tú không thể theo hết các khóa bồi dưỡng cảm tình Đảng mà chỉ học 2/3 thời gian, rồi xin tài liệu về nghiên cứu và làm bài thu hoạch nộp sau do phải theo tàu ra khơi. Mặt khác, chi bộ không có tổ chức đoàn thể nên khi giới thiệu quần chúng ưu tú phải phối hợp với Hội Nghề cá và các chi ủy chi bộ thôn.

Để khắc phục khó khăn, Chi bộ Hội Nghề cá đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giúp quần chúng là ngư dân - những người vốn chỉ quen “ăn sóng, nói gió” nhận thức rõ quyền lợi và trách nhiệm khi vào đảng.
Đồng thời, các đảng viên trong chi bộ cũng nêu cao tinh thần tiên phong gương mẫu để các quần chúng là hội viên nghề cá nhìn vào thấy được cái tốt, cái tích cực khi trở thành đảng viên.
Bên cạnh đó, Chi uỷ Chi bộ Hội Nghề cá cũng thường xuyên giữ mối liên hệ với chi uỷ nơi cư trú để nắm tình hình của địa phương và phối hợp trong công tác bồi dưỡng quần chúng ưu tú tạo nguồn cho Đảng. Chi bộ đồng thời yêu cầu đảng viên gương mẫu thực hiện tốt các nghĩa vụ đối với Nhà nước, với địa phương, không được xa rời các phong trào, hoạt động trên địa bàn cư trú.
.jpg)
Nhờ vậy, từ khi thành lập đến nay, chi bộ đã bồi dưỡng, giác ngộ được ngư dân trẻ vào đảng. Điển hình như đồng chí Lê Bá Tiến (SN 2003) với tinh thần xung kích tình nguyện, tham gia tích cực vào các hoạt động ở Chi bộ Hội Nghề cá và địa phương được Chi bộ Hội Nghề cá bồi dưỡng, kết nạp đảng vào tháng 9/2024.
Với những ngư dân trẻ như Tiến, đó là niềm vinh dự, tự hào, cũng là động lực để bản thân đảng viên trẻ vươn lên trở thành những “đầu tàu” tiên phong, gương mẫu, trung tâm đoàn kết giữa trùng khơi.
Nghị quyết bám thực tiễn
Đánh giá về chất lượng hoạt động của Chi bộ Hội Nghề cá, đồng chí Hồ Cảnh Thuận - Bí thư Đảng ủy xã Quỳnh Lập cho hay: Dẫu còn một số khó khăn liên quan đến học tập Nghị quyết đảng viên của Chi bộ Hội Nghề cá không tham gia đầy đủ được hay một số nhiệm vụ Đảng ủy triển khai chi bộ thực hiện chậm hơn so với chi bộ thôn, xóm… Thế nhưng, thời gian qua, Chi bộ Hội Nghề cá xã đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của một tổ chức cơ sở đảng, giúp các đảng viên là ngư dân, thuyền viên được tham gia sinh hoạt Đảng đầy đủ.

Chi bộ đồng thời trở thành “cầu nối” giữa cấp uỷ, chính quyền với ngư dân. Đặc biệt, Chi bộ bám sát thực tiễn để ban hành và đưa Nghị quyết vào cuộc sống hiệu quả, vừa phát triển kinh tế biển, vừa tích cực bảo vệ chủ quyền biên giới biển, đảo của Tổ quốc.
Theo đó, Nghị quyết Chi bộ Hội Nghề cá hướng tới 5 mục tiêu cụ thể, đó là: Làm tốt công tác phát triển Đảng; tham gia cứu hộ, cứu nạn trên biển; chia sẻ ngư trường khai thác; quan sát, thu thập bằng chứng tàu cá nước ngoài vi phạm chủ quyền báo cáo kịp thời với lực lượng chức năng; nâng cao ý thức, trách nhiệm của bà con ngư dân trong bảo vệ môi trường biển.

Với phương châm “Chi bộ là đầu tàu, đảng viên là nòng cốt” để ngư dân, bạn chài noi gương, sau hơn 03 năm đi vào hoạt động Chi bộ Hội Nghề cá Quỳnh Lập đã tích cực tuyên truyền các tàu cá trên địa bàn không khai thác bất hợp pháp (IUU); thực hiện tốt Luật Thuỷ sản, Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Biên giới quốc gia.
Đồng thời, phối hợp với chính quyền vận động các chủ tàu thành lập 8 tổ hợp tác và 36 băng đàm giúp nhau trong khai thác hải sản, tìm ngư trường khai thác mới. Đặc biệt, chủ trương chia sẻ ngư trường khai thác của chi bộ được đảng viên ngư dân và đông đảo hội viên hội nghề cá đón nhận, hưởng ứng.
Nói về chủ trương này, Bí thư Chi bộ Hội Nghề cá Phan Văn Hải (đồng thời cũng là chủ của 7 tàu cá công suất 600CV với hơn 40 lao động, thu nhập bình quân từ 12- 20 triệu đồng/người/tháng) cho hay: Nếu như trước đây mạnh ai nấy làm thì hiện nay quá trình đánh bắt ngoài khơi nếu phát hiện khu vực khai thác tốt các thuyền sẽ chủ động thông báo cho nhau qua bộ đàm để cùng khai thác.

Việc chia sẻ ngư trường thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó, đùm bọc nhau giữa các đảng viên, hội viên nghề cá. Nhờ vậy, công tác vận động ngư dân vươn khơi bám biển được thực hiện tốt, qua đó phát huy thế mạnh của địa phương, góp phần duy trì sản lượng khai thác của xã biển Quỳnh Lập hàng năm trên 30.000 tấn.
Quá trình đánh bắt vùng biển xa ở Ngư trường Hoàng Sa, tàu thuyền của đảng viên Chi bộ Hội Nghề cá luôn nêu cao ý thức bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương; chủ động phát hiện, quay vi deo các tàu cá nước ngoài xâm phạm lãnh hải Việt Nam để cung cấp kịp thời cho lực lượng Biên phòng và Cảnh sát biển (trong hai năm 2023-2024, tàu thuyền của các đảng viên trong chi bộ đã hiện 16 lượt tàu nước ngoài vi phạm chủ quyền báo cho lực lượng chức năng).
Chi bộ còn vận động được 31 hội viên, ngư dân tham gia trung đội dân quân biển với 3 đội tàu; 3 tổ tự quản đảm bảo an ninh an toàn trên biển.

Thấu hiểu những gian nan, vất vả, hiểm nguy của tàu thuyền vươn khơi khi đối mặt với sóng to, gió lớn, công tác cứu hộ, cứu nạn, hỗ trợ bạn thuyền trên biển cũng luôn được Chi bộ Hội Nghề cá đặc biệt quan tâm. Trong 3 năm qua, tàu cá của đảng viên ngư dân thuộc Chi bộ Hội Nghề cá Quỳnh Lập đã lai dắt 2 tàu cá bị chìm ở Quỳnh Phương, Quỳnh Tiến vào bờ an toàn; giúp đỡ 03 nhà dân bị sạt lở do mưa bão.
Bên cạnh đó, để hạn chế thói quen vứt rác từ trên tàu xuống làm ảnh hưởng đến môi trường biển, đe dọa các loài sinh thái, làm giảm nguồn lợi từ biển, Chi bộ Hội Nghề cá xã Quỳnh Lập đã tích cực tiên phong thực hiện, đồng thời vận động chủ tàu cá không vứt rác xuống biển mà phân loại, tổ chức thu gom rác đưa lên bờ. Theo đó, hàng năm ngư dân trong xã đã phân loại, thu gom từ 70-80 tấn rác thải nhựa, vỏ lon… góp phần bảo vệ môi trường biển.

Phát biểu tại Hội nghị sơ kết thí điểm thành lập Chi bộ Hội Nghề cá, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh từng nhấn mạnh: Chi bộ Hội Nghề cá Quỳnh Lập phải trở thành điểm tựa tinh thần cho ngư dân vươn khơi, bám biển, tích cực hỗ trợ nhau trong khai thác, đánh bắt, hỗ trợ trong tránh, trú bão, trong tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ. Cán bộ, đảng viên nêu cao ý thức xây dựng, vượt qua khó khăn để xây dựng chi bộ ngày càng vững mạnh.
Đó cũng là mục tiêu mà Chi bộ Hội Nghề cá đã và đang nỗ lực hướng tới để “mỗi đảng viên là một ngọn cờ, mỗi con thuyền là một cột mốc sống” trên biển…
.jpeg)