Ngư dân Nghệ An 'tiến thoái lưỡng nan' trước giá dầu tăng chưa từng có

Trong ngày 16/6 (tức 18/5 âm lịch), có mặt tại một số cảng cá trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu, thị xã Hoàng Mai cho thấy, dù thời điểm này thời tiết thuận lợi và đã đến kỳ tối trăng, nhưng cảng cá khá vắng vẻ. Chỉ có một vài chủ tàu tiếp nhiên liệu chuẩn bị cho chuyến biển mới, còn lại là tàu cá nằm bờ cả dãy dài.

Đứng trên Cảng cá Lạch Quèn (Quỳnh Lưu), ngư dân Đinh Trọng Chương ở xã Tiến Thủy cho hay, trước đây vào ngày 18 âm lịch, tàu cá nối nhau ra khơi sau những ngày nghỉ trăng, thì nay vì sợ lỗ nên chưa mấy ai đi. Ông Chương cho biết, chuyến biển đầu tháng 6 vừa rồi, tàu của ông chỉ đánh bắt được hơn 5 tấn cá, mực các loại, trị giá gần 150 triệu đồng, trừ chi phí dầu, đá lạnh… bị lỗ vốn hàng chục triệu đồng.

Theo phản ánh của ông Chương, giá dầu tăng hơn gấp đôi đẩy chi phí nhiên liệu mỗi chuyến biển lên hơn 70%, khiến thu nhập của cả chủ tàu lẫn thuyền viên bị giảm sút, thua lỗ, đời sống của ngư dân thêm khó khăn, nhiều lao động không mặn mà bám biển.

Cả khu vực Cảng cá Lạch Quèn trong ngày 16/6 (tức 18/5 âm lịch) chỉ có vài con tàu được tiếp nguyên, nhiên liệu để chuẩn bị cho chuyến ra khơi. Ảnh: Xuân Hoàng

Đang tiếp nhiên liệu lên con tàu sắt mang biển kiểm soát TH 93968 TS, ngư dân Nguyễn Công Lưu cho hay, năm 2021, ông bán con tàu cá của gia đình mình, đầu năm 2022 thuê con tàu sắt của một ngư dân ở tỉnh Thanh Hóa với mức 700 triệu đồng/năm để đánh bắt xa bờ. Không ngờ từ đầu năm đến nay dầu diesel liên tục tăng giá, từ khoảng 14.000 đồng/lít (đầu năm 2021), sau nhiều lần tăng, đến nay, giá dầu đã lên sát 30.000 đồng/lít... nên rất khó khăn.

Dù có nhiều kinh nghiệm 16 năm gắn bó với nghề biển, nên tàu của ông Chương đa phần đánh bắt hiệu quả, tuy nhiên, do giá dầu tăng quá cao nên nhiều chuyến không có lãi, hoặc lãi ít. Như chuyến biển nửa đầu tháng 6, may mắn đánh bắt được mẻ mực lớn, trừ mọi chi phí, mỗi thuyền viên còn được 7 triệu đồng mang về.

Còn ngư dân Nguyễn Công Lưu cho biết, tàu cá ông thuê có công suất 730 CV, đánh bắt vùng biển xa bằng nghề lưới chụp, sử dụng 300 bóng đèn công suất 1.000W/bóng, nên ngoài chi phí dầu chạy máy chính, còn phải chi thêm dầu để chạy máy phát điện 1.000 lít/đêm. Do vậy, mỗi chuyến biển kéo dài 12 – 15 ngày, phải bơm 18.000 lít dầu, tương đương hơn 500 triệu đồng, cùng với đá lạnh và lương thực, thực phẩm… phục vụ 15 thuyền viên ăn uống, tổng khoảng 550 triệu đồng. Do vậy, mỗi chuyến biển phải thu về trên 600 triệu đồng mới có lãi, với ngư trường hiện nay là không phải dễ.

Từng dãy dài tàu cá của ngư dân Quỳnh Lưu, thị xã Hoàng Mai nằm bờ trong ngày 16/6. Ảnh: Xuân Hoàng

“Giá dầu tăng chưa từng có, chi phí đội lên cao, khiến nhiều chủ tàu đứng trước tình thế “tiến thoái lưỡng nan” vì nếu cho tàu nằm bờ thì anh em thuyền viên không có việc làm và lấy tiền đâu để trả cho chủ tàu theo hợp đồng, nhưng nếu đi thì nguy cơ thua lỗ cao”, ông Nguyễn Công Lưu chia sẻ.

Ông Nguyễn Đức Đông – Trưởng Cảng cá Lạch Quèn thông tin: “Do giá xăng dầu lên cao, trong khi giá hải sản không tăng, thậm chí có nhiều loại giảm giá sâu, hiệu quả sản xuất thấp nên cảng cá Lạch Quèn không còn sôi động như trước. Vì vậy, từ tháng 5 đến nay, lượng tàu thuyền về cảng giảm hơn trước nhiều, sản lượng hải sản bốc dỡ cũng giảm. Như chuyến đầu tháng 6 vừa rồi, có hơn 100 tàu về cảng cá này, nhưng qua khai báo thì có tới 50% số tàu thua lỗ, 30% số tàu huề vốn, còn lại 20% số tàu là có lãi ít”.

Trong tình cảnh khó khăn do giá dầu tăng cao, một số ngư dân ở xã Quỳnh Lập (thị xã Hoàng Mai) sở hữu tàu to, máy lớn đã phải tìm ngư trường mới. Ông Lê Bá Kỷ - Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Lập cho biết: Từ khi giá dầu tăng cao đến nay, có hơn 100 tàu cá công suất lớn di chuyển xuống vùng biển phía Nam tìm kiếm ngư trường đánh bắt hiệu quả hơn, thì khoảng 60 tàu còn lại chỉ đi 1 chuyến đầu tháng, còn hơn nửa tháng sau là nằm bờ, vì sợ thua lỗ.

“Chúng tôi lo thời gian tới, bà con ngư dân đánh bắt cá không bám biển vì không có lãi, ngược lại phải bù chi phí do giá xăng dầu tăng. Cho thuyền nằm bờ thì không đành vì phải đảm bảo việc làm cho thuyền viên, máy móc phải hoạt động để tránh hư hại, nhưng nếu đi thì thua lỗ, đúng là ngư dân đang đứng trước tình thế "tiến thoái lưỡng nan”, ông Lê Bá Kỷ băn khoăn.

Theo ông Trần Xuân Nhuệ - Trưởng phòng Khai thác và Phát triển nguồn lợi thủy sản (Chi cục Thủy sản) cho rằng, trong gần 6 vừa qua, dù thời tiết thuận, nhưng do giá dầu tăng quá cao nên công suất đội tàu đánh bắt giảm đã ảnh hưởng lớn đến tình hình khai thác, khiến thu nhập của chủ tàu và lao động giảm sâu…"./.