Người nuôi tôm Quỳnh Lưu mòn mỏi chờ dự án cấp nước biển

Dự án hoàn thành chưa đưa vào sử dụng

Có mặt tại khu vực nuôi tôm xóm Đông Hưng, xã Quỳnh Bảng ngày 7/1 cho thấy, hầu hết các ao, đầm đã và đang được người dân xử lý, cải tạo, chuẩn bị cho vụ nuôi tôm chính năm 2025. Khi đề cập đến nguồn nước nuôi tôm, bà con đều phàn nàn. Dự án Xây dựng hệ thống cấp nước biển nuôi tôm công nghiệp theo quy chuẩn VietGAP tại xã Quỳnh Bảng (sau đây gọi tắt là Dự án), mặc dù đã hoàn thành từ lâu, nhưng đến nay vẫn chưa đưa vào vận hành. Ngay cả cống cấp nước của hồ chứa nước tập trung cũng hư hỏng lâu nay chưa được khắc phục.

Ông Hoàng Xuân Tính chủ đầm tôm xóm Đông Hưng bày tỏ: Gia đình ông có 4 ao, đầm, với tổng diện tích 1 ha. Nay công tác chuẩn bị cho vụ nuôi tôm chính đã hoàn tất, chờ nước vào là thả con giống. Không chỉ gia đình ông mà tất cả các hộ nuôi tôm ở đây hy vọng vụ tôm này được lấy nguồn nước biển của Dự án cấp cho vùng nuôi tôm.

"Không hiểu vì sao dự án đã hoàn thành từ cuối năm 2023 nhưng đến nay vẫn chưa đưa vào vận hành để người dân được nhờ. Vụ nuôi tôm chính đang đến gần nhưng dự án vẫn “đắp chiếu”, người nuôi tôm lại phải lấy nguồn nước từ sông Mai Giang vào thì bấp bênh lắm. Mong rằng, những thời gian tới, các cơ quan chức năng sớm đưa vào vận hành dự án để người nuôi tôm bớt nỗi lo tôm nhiễm dịch bệnh”, ông Tính nói.

Ông Hồ Đăng Tâm - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp tổng hợp Quỳnh Bảng cho rằng: Hợp tác xã đang đứng trước khó khăn về nguồn nước cấp cho vùng nuôi tôm. Nếu như huyện có kế hoạch cụ thể bàn giao dự án cho hợp tác xã quản lý, vận hành thì hợp tác xã sẽ chờ để vận hành cấp nguồn nước biển vào hồ chứa. Nếu huyện chưa có kế hoạch bàn giao thì cho hợp tác xã biết để có kế hoạch lấy nguồn nước sông Mai Giang...

Ông Tâm cho biết, hệ thống lấy nước có 2 cửa, được thiết kế phai nâng lên, hạ xuống, với mục đích lấy nước từ sông Mai Giang vào hồ chứa. Theo đó, khi thủy triều lên, thì nâng phai cống để lấy nước vào hồ chứa; khi thủy triều xuống thì hạ phai cống xuống để giữ nước trong hồ chứa.

Tuy nhiên, hiện tại cả 2 phai cống đã bị hư hỏng. Hiện nay, một bên phai đã hỏng ngay sau khi bàn giao, đơn vị thi công đã tháo dỡ về sửa chữa cách đây nhiều ngày, chưa thấy khắc phục. Một phai cũng đang hỏng, không thể nâng lên được nữa. Địa phương đang đề nghị đơn vị thi công sớm khắc phục trước mùa thả tôm vụ chính.

Dự án quan trọng thiết thực với người nuôi tôm

Dự án Xây dựng hệ thống cấp nước biển nuôi tôm công nghiệp theo quy chuẩn VietGAP tại xã Quỳnh Bảng được Nhà nước đầu tư xây dựng từ đầu năm 2021, với tổng vốn đầu tư 60 tỷ đồng. Đến cuối năm 2023, dự án đã cơ bản hoàn thành, với các hạng mục chính: Giải phóng mặt bằng; Hệ thống bơm (bao gồm phần hút và phần cấp); đường điện; nhà vận hành; kênh dẫn và hồ chứa.

Tuy nhiên, đến nay, sau hơn 1 năm hoàn thành, dự án vẫn trong tình trạng chưa bàn giao cho địa phương quản lý, vận hành. Trước tình trạng đó, ngày 18/10/2024, UBND huyện Quỳnh Lưu làm việc với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện và UBND xã Quỳnh Bảng về việc chuyển giao tài sản và quản lý, vận hành hệ thống cấp nước biển nuôi tôm VietGAP tại xã Quỳnh Bảng.

Theo đó, UBND huyện yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện hoàn thành công tác quyết toán của dự án trong tháng 11/2024; Chủ trì phối hợp với Phòng Tài chính - Kế hoạch tham mưu UBND huyện phương án bàn giao tài sản của dự án theo quy định; Phối hợp với UBND xã Quỳnh Bảng và các đơn vị liên quan trong việc cấp tài liệu thiết kế của dự án để lập hồ sơ đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí tiền sử dụng sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi năm 2025 cho phần diện tích khu tưới, tiêu phục vụ nuôi trồng thủy sản xã Quỳnh Bảng.

Huyện Quỳnh Lưu giao đơn vị thi công là Công ty trách nhiệm hữu hạn Minh Quang khắc phục các tồn tại nếu có theo đúng hồ sơ thiết kế được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện vận hành thử hệ thống cấp nước biển; Phối hợp đơn vị liên quan sớm hoàn thành công tác quyết toán của công trình và đưa vào sử dụng phát huy được hiệu quả đầu tư.

Ông Vũ Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Bảng cho biết: Mặc dù UBND huyện đã có cuộc làm việc cụ thể, giao trách nhiệm cho từng phòng, ban, tưởng rằng dự án sẽ được bàn giao sớm, nhưng đến nay sau hơn 2 tháng, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện chưa vận hành thử công trình và huyện chưa có giải pháp hỗ trợ vận hành công trình nên xã chưa tiếp nhận công trình. Ngay cả việc cống điều tiết nước từ sông Mai Giang vào hồ chứa nước chưa khắc phục được, thì chưa thể nói đến bàn giao dự án cho địa phương.

“

Mong muốn của địa phương là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện phối hợp với xã vận hành thử trạm bơm của dự án để biết mức độ tiêu thụ điện, mức tiêu hao nước, công suất máy, từ đó có những tính toán chi phí cụ thể cho việc nuôi tôm lâu dài; Sau đó, hoàn thiện toàn bộ các hạng mục của dự án để bàn giao cho địa phương quản lý. Cùng đó, vấn đề quan trọng nhất là ngoài kinh phí hỗ trợ từ nguồn thủy lợi phí đối với 35 ha, thì huyện cần có giải pháp khác để hỗ trợ thêm kinh phí vận hành công trình trạm bơm, vì vùng nuôi tôm của Quỳnh Bảng gần 100 ha, nếu bơm nước biển vào cung cấp toàn bộ vùng nuôi tôm này mỗi năm phải chi phí tiền tỷ, trong khi đó, nghề nuôi tôm nhiều năm qua gặp nhiều rủi ro vì dịch bệnh, nên điều kiện kinh tế của người dân khó khăn.

Ông Vũ Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Bảng

Ông Hoàng Văn Cương – Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Quỳnh Lưu cho biết: Đến nay, ban chưa quyết toán dự án, do chưa hoàn tất hồ sơ và chưa tiến hành chạy thử công trình. Hiện ban đang tập trung hoàn thiện mọi hồ sơ, thủ tục để quyết toán dự án trong tháng 1/2025. Cùng đó, huyện cần cấp kinh phí hỗ trợ vận hành để ban bàn giao dự án cho địa phương quản lý, vận hành. Dự án đang trong thời gian bảo hành, cần phải vận hành, nếu có vấn đề gì xảy ra, đơn vị thi công có trách nhiệm bảo hành, sửa chữa.

Ông Hoàng Văn Cương cũng cho biết, cống cấp nước của hồ chứa nước được sửa chữa từ nguồn vốn của Dự án Xây dựng hệ thống cấp nước biển nuôi tôm công nghiệp theo quy chuẩn VietGAP tại xã Quỳnh Bảng với kinh phí hơn 100 triệu đồng, đang trong thời gian bảo hành, nên ban đang yêu cầu đơn vị thi công có trách nhiệm sửa chữa.

Từ nhiều năm lại nay, tôm nuôi trên địa bàn Nghệ An nói chung, xã Quỳnh Bảng nói riêng thường xuyên chết do nhiễm bệnh, nguyên nhân một phần do ô nhiễm nguồn nước.

Do đó, huyện Quỳnh Lưu cần có giải pháp quyết liệt để Dự án Xây dựng hệ thống cấp nước biển nuôi tôm công nghiệp theo quy chuẩn VietGAP tại xã Quỳnh Bảng sớm đưa vào vận hành, đừng để dự án “đắp chiếu” kéo dài, gây lãng phí nguồn vốn đầu tư của Nhà nước.