Những bức thư, điện, bài nói chuyện, bài báo Bác Hồ dành cho quê hương Nam Đàn

THƯ GỬI ĐỘI LÃO QUÂN HUYỆN NAM ĐÀN

Ngày 17 tháng 2 năm 1949

Gửi đội lão quân Nam-đàn

Tôi rất vui lòng thay mặt Chính phủ chúc mừng Đội lão quân Nam-đàn đã thành lập và mong rằng: các huyện, các tỉnh khác cũng sẽ thành lập những Đội lão quân.

Theo ý tôi thì các Đội lão quân cần phải tổ chức đàng hoàng và công tác thiết thực nhằm vào ba điểm chính:

1. Quân sự: Đôn đốc dân quân du kích các làng tổ chức hẳn hoi, luyện tập chu đáo, canh gác cẩn thận. Khuyến khích thanh niên hăng hái tham gia bộ đội để giết giặc ngoại xâm.

2. Kinh tế: Đôn đốc đồng bào trong huyện ra sức tăng gia sản xuất để đủ ăn, đủ mặc và giúp đỡ bộ đội để diệt giặc đói.

3. Văn hóa: Đôn đốc đồng bào hăng hái đi học để diệt giặc dốt.

Nói tóm lại: Nhiệm vụ chính của Đội lão quân làm cho phong trào thi đua ái quốc sôi nổi, rộng khắp, thiết thực, bền bỉ, để làm cho giai đoạn cầm cự mau thắng lợi và chuẩn bị đầy đủ cho cuộc tổng phản công.

Tôi chúc Đội lão quân phát triển.

Chào thân ái và quyết thắng

Hồ-Chí-Minh

( Hồ sơ lưu trữ của phòng Thông tin huyện Nam Đàn và Ban nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy Nghệ An, 1949

Đã in trong: Bác Hồ với quê hương Nghệ Tĩnh, Ban nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy Nghệ Tĩnh năm 1977)

THƯ GỬI ÔNG: HOÀNG PHAN KÍNH VÀ TRẦN LÊ HỮU

CHỦ TỊCH VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA

CHÍNH PHỦ VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Văn Phòng Tháng 4 năm 1949

Gửi ông: Hoàng Phan Kính và Trần Lê Hữu

Xã Nam-liên – huyện Nam-đàn

Kính trả lời cậu và dượng.

1. Tôi rất cảm ơn cậu và dượng đã gửi thư cho tôi. Tôi chưa về thăm được, không phải vì vô tình với quê hương, nhưng vì lẽ này: Trong lúc giặc Pháp đang dày xéo trên đất nước ta, thì phận sự của mọi người Việt-nam là vì nước quên nhà vì công quên tư, là một người đầy tớ chung của đồng bào, tôi càng phải như thế vì vậy tôi chưa kịp viết thư hoặc về thăm.

2. Nhân dân ta vừa đánh đổ chế độ phong kiến mấy ngàn năm và đánh tan xiềng xích nô lệ gần 1 thế kỷ, để xây dựng một nước Việt-nam mới.

Trong lúc lật đổ những tường cách cũ kỹ và đang xây đắp ngôi lâu đài mới, thì chắc không khỏi có những mọn bào, gạch bể và những thứ ghét rác khác. Chúng ta sẽ quét sạch dần dần. Trong lúc kháng chiến và kiến quốc, nhân dân ta có những thành công to lớn vẻ vang, nhưng cũng không khỏi có những khuyết điểm chúng ta sẽ chữa những khuyết điểm ấy dần dần, chúng ta nhất định sửa chữa được, vì chúng ta quyết tâm sửa chữa.

3. Bổn phận của tôi, Chính phủ cùng các cơ quan, đoàn thể địa phương, mà cũng là bổn phận của mọi người dân là làm những việc có ích cho đồng bào, cho tổ quốc. Vì vậy tôi và Chính phủ cùng các cơ quan, đoàn thể địa phương rất vui lòng nhận những phê bình, sáng kiến đề nghị của đồng bào. Đồng thời quốc dân thì có bổn phận triệt để thi hành mệnh lệnh của Chính phủ.

4. Tôi rất mong cậu và dượng cùng các phụ lão, các vị thân hào, thân sĩ thường giúp tôi và Chính phủ bằng cách gửi những phê bình, sáng kiến, đề nghị. Tôi lại mong cậu, dượng cùng các cụ các vị đôn đốc giúp đỡ đồng bào địa phương xung phong thi đua ái quốc, làm cho Nam Đàn thành một kiểu mẫu, Nghệ An thành một tỉnh kiểu mẫu, trong mọi công việc kháng chiến kiến quốc.

Kính gửi cậu và dượng và nhờ cậu và dượng chuyển đến thân thích nội, ngoại các cụ, các vị và đồng bào trong xã trong huyện, lời chào thân ái và quyết thắng và cho các cháu nhi đồng nhiều cái hôn.

Cháu

Hồ - Chí - Minh

( Tài liệu lưu trữ tại kho tư liệu Khu di tích Kim Liên, đã in trong: Quê hương trong lòng Bác – NXB Chính trị Quốc gia, tháng 4 năm 1995, tr16,17)

ĐIỆN CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH GỬI HỌ NGUYỄN SINH

Ngày 9 tháng 11 năm 1950

Nghe tin anh Cả* mất lòng tôi rất buồn rầu. Vì việc nước nặng nhiều, đường xá xa cách, lúc anh đau yếu tôi không thể trông nom, lúc anh tạ thế tôi không thể lo liệu.

Than ôi! Tôi chịu tội bất đệ** trước linh hồn anh và xin bà con nguyện lượng*** cho một người con đã hy sinh tình nhà vì phải lo việc nước.

Hồ - Chí - Minh

(Hồ sơ lưu trữ tại kho tư liệu Khu di tích Kim Liên. Đã in trong: Bác Hồ với quê hương. Ban nghiên cứu Lịch sử Đảng tỉnh Nghệ Tĩnh 1970, tr 24)

*Ông Nguyễn Sinh Khiêm, anh ruột Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh năm 1888, tạ thế tại xã Kim Liên ngày 25 tháng 8 năm Canh Dần (1950)

** Bất đệ: Không trọn tình anh em

*** Nguyên lượng: Tha thứ

BÀI BÁO XÃ KIỂU MẪU (Viết về xã Nam Thượng, huyện Nam Đàn)

Nam Thượng (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) là một trong những xã kiểu mẫu.

Sau trận lụt tháng 9 năm 1954, xã ấy thiệt hại rất nặng. Tiếp đến nạn đói. Song nhờ cán bộ làm đúng chính sách của Đảng và Chính phủ, khéo lãnh đạo nhân dân, kiên quyết tổ chức sản xuất tự cứu và khuyến khích nhân dân giúp đỡ lẫn nhau. Lại nhờ đồng bào tin tưởng và hăng hái. Kết quả là:

Thanh niên đã xung phong sửa chữa nhà cửa cho đồng bào và làm mọi việc khác.

Nhân dân đã giúp nhau 11 tấn lương thực (thóc, ngô, khoai) để ăn mà sản xuất.

Trồng được hơn 100 mẫu ngô, hơn 3.500 bụi bầu bí.

Cấy được hơn 115 mẫu chiêm, và nhiều hoa màu.

Tổ chức canh tuần ban đêm để ngăn ngừa bọn địa chủ phá hoại mùa màng.

Tổ chức các nhóm đào mương, tát nước chống hạn, chống sâu. Tinh thần “tự lực cánh sinh” của nhân dân đã thắng giặc đói.

Xã Nam Thượng đã chống được đói lại còn giúp được một xã bạn 2 tấn ngô, khoai, đỗ và giúp họ tăng gia sản xuất. Một điều nữa đáng khen là xã Nam Thượng đã khéo léo kết hợp các việc khác với việc sản xuất chống đói. Các đoàn thể sinh hoạt đều. Bình dân học vụ được huyện khen. Thanh niên được bầu làm kiểu mẫu trong tỉnh. Thuế nông nghiệp đúng hạn, đúng mức. Các tổ đổi công cũng được củng cố. Cả xã nuôi được 250 con lợn. Hiện nay, đồng bào trong xã đang thi đua trồng thêm rau, thêm khoai. Đó là xã kiểu mẫu mà các xã khác nên bắt chước.

C.B*

* Bút danh của Chủ tịch Hồ Chí Minh; Bài đăng báo Nhân dân số ra ngày 21-6-1955

THƯ BÁC HỒ GỬI CÁC CỤ 'PHỤ LÃO DIỆT DỐT' XÃ NAM LIÊN, HUYỆN NAM ĐÀN

Kính gửi các "phụ lão diệt dốt",
Tôi xin cảm ơn các cụ đã gửi thư cho tôi và rất vui lòng được biết rằng xã ta đã thanh toán xong nạn mù chữ.
Các cụ đã ra sức đôn đốc và giúp đỡ đồng bào trong việc bình dân học vụ, như vậy các cụ thật xứng đáng là "lão đương ích tráng".
Tôi rất mong rằng từ nay các cụ sẽ tiếp tục đôn đốc và giúp đỡ đồng bào trong xã.
- Cố gắng học thêm nữa để nâng cao hơn nữa trình độ văn hoá.
- Đẩy mạnh phong trào tổ đổi công và hợp tác xã một cách khẩn trương và chắc chắn, làm nhiều tiểu thuỷ nông, dùng nhiều phân bón, cải tiến kỹ thuật, thi đua tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm, để nâng cao mức sống hơn nữa.
- Đoàn kết chặt chẽ, xây dựng và phát triển mỹ tục thuần phong.
Như các cụ đã biết, đồng bào trong nước và nhân dân các nước anh em rất chú ý đến xã ta. Vì vậy, xã ta nên cố gắng thành một xã kiểu mẫu về mọi mặt: kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội.
Kính chúc các cụ mạnh khoẻ, sống lâu và nhờ các cụ chuyển lời chào thân ái của tôi đến tất cả anh em, bà con và các cháu thanh niên, nhi đồng trong xã ta và các xã láng giềng.
Hà Nội, ngày 19 tháng 12 năm 1958
HỒ CHÍ MINH
Bản chụp bút tích, lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
(In trong: Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H., T.11, tr.582.)

THƯ CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH GỬI ĐỒNG BÀO VÀ CÁN BỘ XÃ NAM LIÊN

(Ngày 13 tháng 2 năm 1962)

Thân ái gửi đồng bào và cán bộ Nam Liên

Tôi cảm ơn thư chúc tết của xã ta, tôi rất vui lòng biết rằng xã ta có nhiều tiến bộ như:

• Trồng trọt vượt diện tích.

• Bỏ được thói cấy chay (nhưng mỗi sào chỉ 2 tạ phân thì vẫn là ít nên cố gắng bón phân nhiều hơn) một rổ phân là một cân thóc.

• Đảng viên và đoàn viên thanh niên làm gương mẫu tăng thêm ngày lao động và năng suất lao động.

Sẵn đây tôi nêu lên mấy điểm để đồng bào và cán bộ chú ý:

• Xã viên trong một hợp tác xã, và xã này với xã khác phải thương yêu đoàn kết như người trong một nhà. Khi có khó khăn thì giúp nhau giải quyết. Thí dụ: Giúp Ngọc Đình giải quyết khó khăn lương thự, phải học tinh thần quốc tế cộng sản như các nước anh em giúp đỡ ta.

• Tư tưởng bảo thủ là như những sợi dây cột chân, cột tay người ta, ta phải chặt nó đi, muốn tiến bộ thì phải có tinh thần mạnh dạn: dám nghĩ, dám làm, trong việc này cũng như mọi việc khác, cán bộ, đảng viên, đoàn viên xung phong đi trước thì đồng bào sẽ tiến theo.

• Hợp tác xã càng phát triển thì công việc càng thêm nhiều, muốn lãnh đạo tốt thì phải làm đúng.

Lãnh đạo tập thể, phân công phụ trách, ban quản trị phải thật dân chủ, và thật công bằng, tài chính phải công khai, mọi việc đi đúng đường lối quần chúng, làm như vậy thì mọi khó khăn đều giải quyết được.

Bác mong lãnh đạo và cán bộ cố gắng xây dựng Nam Kim ta thành một xã kiểu mẫu, thân ái chúc mọi người tiến bộ và bình yên.

Bác Hồ

( Hồ sơ lưu tại Kho tư liệu Khu di tích Kim Liên, 1962)

THƯ CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH GỬI CÁC CHÁU HỌC SINH XÃ NAM LIÊN – NAM ĐÀN

Hà nội, ngày 15 tháng 3 năm 1967

Thân ái gửi các cháu học sinh xã Nam Liên

Bác đã nhận được thư của các cháu, Bác rất vui mừng. Các cháu học sinh đã cố gắng thi đua học tập tốt, lao động tốt, góp phần xây dựng quê hương chống Mỹ, cứu nước.

Bác hoan nghênh đồng bào, các cấp ủy Đảng chính quyền, các thầy giáo, cô giáo xã Nam Liên đã chăm lo đến việc dạy và học đảm bảo tốt phòng không an toàn cho thầy giáo, cô giáo và các cháu.

Bác hôn các cháu

Bác Hồ

( Đã in trong: Bác Hồ với quê hương Nghệ Tĩnh, Ban nghiên cứu lịch sử Đảng, Tỉnh ủy Nghệ Tĩnh, 1977, tr.155

Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H., T.11, tr.582)