Những điều chưa kể về nam sinh trường Phan giành Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế

Nam sinh của những điều “đặc biệt”

3 năm trước, Võ Trọng Khải là cái tên gây xôn xao mùa tuyển sinh lớp 10 vào Trường THPT chuyên Phan Bội Châu khi em đạt điểm tuyệt đối 20/20 vào lớp chuyên Toán, một kết quả dường như "chưa từng có” ở ngôi trường này.

Với thành tích đặc biệt nên trong khi phần lớn các học sinh phải đến đầu lớp 11 mới tham gia thi chọn đội tuyển quốc gia cho nhà trường thì Khải được gọi vào đội dự tuyển từ đầu lớp 10.

Hai tháng sau khi năm học mới bắt đầu, với điểm thi cao nhất, Khải được chọn vào đội tuyển chính thức tham dự Kỳ thi học sinh giỏi quốc gia với nhiều anh chị lớp 11, lớp 12.

Nhớ lại kỷ niệm đó, thầy giáo Phan Văn Thái – giáo viên chủ nhiệm của Khải kể rằng: Đây là một trường hợp đặc biệt nên khi quyết định chọn Khải vào đội tuyển quốc gia, nhà trường phải xin ý kiến của Sở (trước đây chỉ có học sinh lớp 11 và 12). Bản thân Khải dù là thành viên nhỏ tuổi nhất của đội tuyển nhưng em luôn thể hiện là một học sinh nổi trội, xuất sắc. Mùa thi quốc gia đầu tiên, em đã mang về giải Nhì môn Toán học cho nhà trường…

Võ Trọng Khải lớn lên tại xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân cũ (nay là xã Đan Hải), tỉnh Hà Tĩnh. Từ ngày còn học tiểu học và THCS ở huyện nhà, em đã có thành tích học tập nổi bật với nhiều lần đạt huy chương tại một số kỳ thi toán học quốc tế.

Năm lớp 9, Khải cùng người bạn thân cùng lớp là Trần Minh Hoàng đều đạt giải Nhất, Thủ khoa môn Toán tại Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh. Lên lớp 10, trong khi Hoàng chọn Trường THPT chuyên Hà Tĩnh thì Khải lại chỉ đăng ký một trường duy nhất, đó là Trường THPT chuyên Phan Bội Châu.

“

Từ khi đang học cấp II, em vô tình đọc được một bài báo viết về anh Nguyễn Cảnh Hoàng, học sinh của Trường THPT chuyên Phan Bội Châu đạt Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế, em đã có ấn tượng và luôn mong muốn được học tập tại trường. Đó cũng là mục tiêu lớn nhất của em trong 3 năm THPT.

Học sinh Võ Trọng Khải

Dù hai năm lớp 10 và 11 liên tục đạt giải Nhì học sinh giỏi quốc gia, nhưng 2 lần thi chọn đội tuyển quốc gia tham dự các Kỳ thi Olympic quốc tế, Khải đều thất bại. Là một học sinh luôn khát khao chiến thắng, Khải thú nhận bản thân đã rất thất vọng...

Để vượt qua cú sốc này, Khải về nhà với bố mẹ để tìm điểm tựa. Trong thời gian đó, thầy giáo Phan Văn Thái, thầy giáo Võ Trọng Đạt (đồng chủ nhiệm đội tuyển) cũng đã thường xuyên động viên, khích lệ. Nhiều lần, thầy Đạt sang tận nhà để trò chuyện với Khải.

Khi đã bình tĩnh lại, Khải cũng đã tự phân tích những hạn chế, chủ động điều chỉnh cách học, nhất là chú trọng nhiều hơn vào phần hình học... Năm lớp 12, lần thứ 3 tham dự Kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, Khải đã đến với kỳ thi bằng một tâm thế thoải mái, tự tin vào bản thân, tự tin về những kiến thức mà mình đã trang bị được.

“Quá tam ba bận”, Khải cũng đã vượt qua giới hạn của bản thân khi có điểm số xếp thứ 2 cả nước, giành giải Nhất học sinh giỏi quốc gia. Lần thứ 3 được tham gia chọn đội tuyển quốc gia, vượt lên 46 học sinh khác cùng dự thi, Khải cũng đã giành cho mình một suất chính thức tham gia Kỳ thi Olympic Toán học quốc tế tại Australia.

Hành trình lọt vào top 10 thế giới

Đồng hành cùng với Khải trong chuyến xuất ngoại đầu tiên đến với Kỳ thi Olympic quốc tế là thầy giáo Phan Văn Thái và người bạn học cũ Trần Minh Hoàng ở Trường THPT chuyên Hà Tĩnh.

3 năm qua, dù không học cùng nhau nhưng Khải cũng đã sớm chứng kiến sự thành công của bạn ở giải quốc gia và ở Kỳ thi Olympic quốc tế (Hoàng từng đạt Huy chương Bạc năm lớp 11).

Nói về người bạn của mình, Khải chia sẻ: Hoàng về đích sớm hơn em nhưng em chưa bao giờ xem đó là áp lực, cũng chưa bao giờ so sánh mình với một người nào khác. Em nghĩ mỗi người là cá thể có những thế mạnh riêng và cần phải tin vào chính mình.

Kỳ thi Olympic Toán học năm nay quy tụ hơn 600 học sinh đến từ 113 quốc gia và lãnh thổ trên thế giới. Chuẩn bị cho Kỳ thi năm nay, ngoài thời gian học ở trường, Khải và các thành viên đội tuyển phần lớn tập trung ôn luyện ở Hà Nội và được học với nhiều giáo viên đầu ngành của Việt Nam.

Trong thời gian xa nhà, thỉnh thoảng Khải được bố mẹ và thầy cô ra thăm, khích lệ. Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, ban giám hiệu nhà trường cũng thường xuyên hỏi thăm và kịp thời có mặt ở Hà Nội trong ngày ra quân của đội tuyển Việt Nam.

Đến Australia, Khải nói rằng, đây là lần xuất ngoại đầu tiên của mình. Tuy nhiên, năm lớp 9, em đã đạt IELTS 7.5 nên không gặp quá nhiều khó khăn trong giao tiếp và thích ứng nhanh với hoàn cảnh.

Tại Kỳ thi này, với 2 vòng thi khác nhau, thí sinh sẽ làm 6 bài toán (mỗi buổi 3 bài, kéo dài trong thời gian hơn 4,5 tiếng) gồm 2 bài số học, 2 bài tổ hợp, 1 bài hình học và 1 bài đại số (mang phát biểu tổ hợp và yêu cầu tư duy tổ hợp).

“

Buổi đầu tiên đi thi, em khá lo lắng, lúc mới đọc đề xong em phải mất gần 5 phút mới bình tĩnh trở lại. Đặc điểm của kỳ thi này đó là đề thi hoàn toàn mới mẻ và thí sinh phải sử dụng kiến thức và tư duy, sự sáng tạo của mình để tìm lời giải cho các bài toán.

Ở buổi 1, em thấy đề thi không quá khó và em đã hoàn thành bài thi của mình khá tự tin, vì lâu nay thường những bài em đã làm xong hoàn chỉnh rất ít khi bị trừ điểm. Sau này, em được chấm 21/21 điểm cho buổi thi này.

Học sinh Võ Trọng Khải

Sang buổi thi thứ 2, theo thông thường “đề thi sẽ khó dần” nhưng Khải cho biết em tự tin hơn. Trong hơn 4 tiếng làm bài, Khải dành một nửa thời gian để hoàn thành 2 bài thi đầu tiên. Bài thứ 3 là bài thi tổ hợp, Khải mất khá nhiều thời gian bởi đòi hỏi tư duy, linh hoạt và vận dụng kiến thức một cách khéo léo. Em đã làm đúng hướng nhưng chưa thể làm bài thi một cách trọn vẹn. Vì thế, ở ngày thi thứ 2, em chỉ được 17/21 điểm.

Với tổng điểm 38 điểm, Khải trở thành thí sinh cao điểm nhất của đoàn Việt Nam và xếp thứ 8 chung cuộc trong kỳ thi năm nay. Ngay sau khi có kết quả, Khải gọi điện về cho bố mẹ và cố gắng giữ cảm xúc dù trong lòng “vui không nói lên lời”.

Tại buổi lễ trao giải, khi đứng trên bục cầm trong tay tấm Huy chương Vàng và lá cờ đỏ sao vàng của đất nước, Khải đã “rưng rưng, chực bật khóc” vì tự hào và xúc động: Em thấy thật hạnh phúc khi đem vinh quang về cho Tổ quốc, cho nhà trường và cho gia đình. Bản thân em cũng thấy hài lòng vì đã vượt qua khó khăn của bản thân và giành chiến thắng.

Với thành tích này, Khải cũng đã đem về tấm Huy chương Vàng thứ 2 cho mái Trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Trong hành trình đã qua, Khải luôn cảm ơn bố mẹ, những người “dẫu không được học hành đến nơi đến chốn, chỉ làm nghề tự do”, nhưng chính những bài toán đố vui mà bố thường hỏi em khi còn học mẫu giáo đã nhen nhóm cho em tình yêu với Toán học. Bố, mẹ cũng chính là người đã miệt mài gần 3 năm liên tục chở em đi - về mỗi ngày trên quãng đường gần 30 km…

Thành công của Khải còn có bóng dáng của cô thầy, những người từng dạy em ở Trường THCS Nguyễn Trãi (huyện Nghi Xuân cũ).

Dấu ấn lớn hơn cả, là các thầy cô như thầy Thái, thầy Đạt ở Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, các thầy cô bồi dưỡng trong đội tuyển quốc gia. Ngoài ra, trong chặng đường mà em đã đi luôn có sự quan tâm của các tỉnh nhà, của thầy cô trong ban giám hiệu nhà trường, của tổ bồi dưỡng học sinh giỏi…

Những tình cảm, sự ưu ái, quan tâm này cũng là hành trang theo Khải ở chặng đường mới khi em đến với Trường Đại học Bách khoa Hà Nội và tiếp tục theo đuổi ước mơ vào ngành Khoa học máy tính. Đây cũng là môn học em đã từng đạt nhiều thành tích ở bậc THCS. Khải tin rằng, nếu chọn đúng đường, nếu nỗ lực hết sức, thành công sẽ vẫn chờ ở phía trước.