Năm 2022, tỉnh nhà phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức do tình hình thế giới biến động nhanh, phức tạp, giá cả nguyên, vật liệu đầu vào tăng cao, dịch bệnh, thiên tai, lũ lụt đã tác động mạnh mẽ, toàn diện và sâu rộng đến mọi mặt đời sống, kinh tế – xã hội. Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, sự giám sát của HĐND tỉnh, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, kịp thời, linh hoạt và hiệu quả của UBND tỉnh, cùng sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của người dân và doanh nghiệp, tình hình kinh tế – xã hội trong năm đã đạt được kết quả tích cực, toàn diện trên nhiều ngành, lĩnh vực.
Trên cơ sở kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, tình hình kinh tế – xã hội của tỉnh có điều kiện được phục hồi, phát triển rõ nét. Đến hết năm 2022, có 27/28 chỉ tiêu chủ yếu đạt và vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, tốc độ tăng trưởng GRDP tăng 9,08%/KH 8,5-9,5%, đứng thứ 2 khu vực Bắc Trung Bộ và đứng thứ 22 cả nước và cao hơn so với năm 2021. Thu ngân sách Nhà nước ước thực hiện 20.370 tỷ đồng, vượt 35,6% so với dự toán HĐND tỉnh giao, là năm đầu tiên vượt mốc 20.000 tỷ đồng, đứng thứ 17/63 địa phương trong cả nước. Kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt gần 3,7 tỷ USD, riêng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 2,49 tỷ USD, là năm thứ 2 liên tiếp vượt xa mục tiêu theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đến năm 2025 là 1,765 tỷ USD.
Điểm nổi bật nhất trong phát triển kinh tế của Nghệ An là kết quả thu hút đầu tư. So với các năm trước, kết quả thu hút đầu tư trong năm 2022 đã có sự chuyển biến tích cực, tăng cả về quy mô, số lượng và chất lượng dự án, nhất là các dự án FDI. Tính đến ngày 30/11/2022, tổng số vốn đầu tư cấp mới và tăng thêm đạt gần 42.000 tỷ đồng, tăng 49,16% so với cùng kỳ năm 2021. Đặc biệt, lần đầu tiên Nghệ An lọt vào nhóm 10 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước, với tổng vốn đăng ký 945 triệu USD. Lũy kế đến nay, Nghệ An đã thu hút được 115 dự án FDI thuộc 14 quốc gia, vùng lãnh thổ, với tổng số vốn đăng ký gần 2,5 tỷ USD. Tỉnh cũng đã tập trung thực hiện và cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ chính trị quan trọng, như: Các nội dung trình Ban Chỉ đạo Trung ương phục vụ tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 30/7/2013 của Bộ Chính trị; Hoàn thành công tác thẩm định Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, hiện đang hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Không chỉ vậy, các lĩnh vực văn hóa – xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ nét. Năm 2022, tỉnh đã tổ chức được nhiều sự kiện văn hóa quan trọng, nổi bật là Lễ vinh danh và Kỷ niệm 250 năm năm sinh và 200 năm năm mất Nữ sỹ Hồ Xuân Hương được dư luận và các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Hoạt động khoa học và công nghệ có nhiều chuyển biến và đóng góp ngày càng nhiều vào giá trị gia tăng của sản phẩm hàng hóa. Công tác xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả tốt, công tác hỗ trợ thực hiện an sinh xã hội cho người dân, người lao động được quan tâm. Tỉnh đã hoàn thành triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch Covid-19.
Năm 2022 cũng là năm đánh dấu bước phát triển mới của ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh nhà. Chất lượng giáo dục toàn diện được khẳng định, thể hiện là kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2022 của tỉnh xếp thứ 20, tăng 14 bậc so với năm 2021; giữ vững thành tích chất lượng giáo dục mũi nhọn. Giáo dục nghề nghiệp được nâng lên, đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm. Y tế đã từng bước khẳng định là trung tâm của vùng, chất lượng khám, chữa bệnh được nâng lên rõ rệt, nhiều trung tâm chuyên sâu đã được thành lập, triển khai thực hiện được nhiều kỹ thuật cao. Quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc; trật tự, an toàn xã hội được giữ vững, tạo sự ổn định cho phát triển kinh tế – xã hội.
Mặc dù kinh tế – xã hội đạt nhiều kết quả tích cực, song bên cạnh đó cũng còn một số tồn tại, hạn chế, như: Đến nay, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp hơn so với cùng kỳ, nhất là nguồn vốn nước ngoài. Việc thực hiện các thủ tục để khởi công 2 dự án hạ tầng chiến lược: Cảng biển nước sâu Cửa Lò và Cảng hàng không quốc tế Vinh chưa đạt tiến độ đề ra. Công tác cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh mặc dù được chỉ đạo quyết liệt nhưng chưa đạt như mong muốn và yêu cầu đề ra,…
Năm 2022 đã qua với nhiều khó khăn, nhưng chúng ta có niềm tin, động lực để tiếp tục vững bước trên con đường phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh của năm 2023.
Năm 2023 là năm bản lề, năm giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa rất quan trọng, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm (2021-2025) và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Tuy nhiên, dự báo đây là năm có nhiều khó khăn, thách thức; sức ép lạm phát, lãi suất tăng, dịch bệnh, thiên tai, bão lũ diễn biến bất thường, ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân. Muốn hoàn thành được các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, đòi hỏi sự chủ động, tích cực, nỗ lực, cố gắng rất lớn của các cấp, ngành, người dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Qua phân tích kỹ lưỡng các khó khăn, thuận lợi, UBND tỉnh cân nhắc các điều kiện và tính toán mục tiêu tăng trưởng GRDP của năm 2023 từ 9-10%; thu ngân sách 15.857 tỷ đồng; tổng kim ngạch xuất khẩu 2,870 tỷ USD. Để thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2023, UBND tỉnh đề ra 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu. Trong đó, UBND tỉnh sẽ chủ động xây dựng kịch bản điều hành, rà soát, phân tích, đánh giá việc thực hiện theo từng quý để có biện pháp, đối sách ứng phó kịp thời, hiệu quả. Tập trung thực hiện phòng, chống và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, bảo đảm điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Rà soát, đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ giữa nhiệm kỳ, bởi đây là mốc thời gian quan trọng để đánh giá toàn diện tất cả các lĩnh vực, tạo tiền đề hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, kế hoạch 5 năm về phát triển kinh tế – xã hội.
Nghệ An xác định có 5 nhiệm vụ chính trị trọng tâm cần được thực hiện và hoàn thành tốt trong năm 2023. Tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp với Ban Chỉ đạo Trung ương hoàn thành tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 và trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới gắn với nghiên cứu, bổ sung các cơ chế, chính sách phù hợp, tạo động lực mới cho sự phát triển. Với mục tiêu xây dựng hạ tầng kết nối đồng bộ, tỉnh sẽ tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các thủ tục để sớm khởi công thực hiện 2 dự án hạ tầng chiến lược là Cảng biển nước sâu Cửa Lò và nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không quốc tế Vinh. Tỉnh cũng sẽ tổ chức công bố và triển khai thực hiện hiệu quả Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt). Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đề án mở rộng địa giới hành chính và không gian đô thị thành phố Vinh; Đề án điều chỉnh mở rộng Khu kinh tế Đông Nam để tạo quỹ đất phát triển khu công nghiệp, thu hút đầu tư được nhiều dự án.
Xác định giải ngân vốn đầu tư công để thúc đẩy tăng trưởng, khắc phục những tồn tại trong năm 2022, tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, chủ động, tích cực, hiệu quả để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội và 3 Chương trình Mục tiêu Quốc gia ngay từ đầu năm. Trong đó, yêu cầu các ngành, địa phương, chủ đầu tư chủ động chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất để hoàn thành các thủ tục đầu tư, nâng cao tính sẵn sàng để giải ngân vốn của dự án ngay sau khi được giao kế hoạch vốn năm 2023. Đặc biệt là huy động cả hệ thống chính trị, gắn chặt với trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong chỉ đạo thực hiện.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX xác định, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh gắn với cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành là 1 trong 3 khâu đột phá để phát triển. Trên quan điểm đó, tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số mạnh mẽ, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tăng cường thu hút đầu tư, tập trung hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư theo phương châm: “Chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp”.
Đặc biệt, đẩy mạnh thực hiện Đề án số 06 của Chính phủ, Nghị quyết số 09 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về chuyển đổi số. Tiếp tục hỗ trợ các nhà đầu tư thực hiện thủ tục đầu tư, nhất là thủ tục giải phóng mặt bằng để có điều kiện thu hút các dự án hạ tầng khu công nghiệp, tạo nền tảng thu hút các dự án thứ cấp. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành, địa phương để xử lý, giải quyết công việc nhanh hơn, hiệu quả hơn, đảm bảo thông suốt, nhuần nhuyễn.
Như đã đề cập, năm 2023 dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức, song chúng ta tin tưởng rằng, Đảng bộ, Chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân tỉnh nhà sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng, với niềm tin, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên mạnh mẽ, quyết tâm vượt qua khó khăn, thách thức, tận dụng tốt thời cơ, đưa Nghệ An phát triển nhanh, bền vững, nỗ lực phấn đấu hoàn thành vượt mức các nhiệm vụ, mục tiêu, chỉ tiêu, tạo nền tảng vững chắc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm (2021-2025), để làm nên một “Kỳ tích sông Lam” mà cả nước đang mong đợi./.