Đàn thú quý hiếm họ Mèo tại Vườn Quốc gia Pù Mát

18/02/2011 17:59

Vườn Quốc gia Pù Mát có tính đa dạng sinh vật vào bậc nhất của Việt Nam. Theo thống kê chưa đầy đủ, riêng loài thú đã có 132 loài, trong đó có 40 loài thú quý hiếm có tên trong sách đỏ Việt Nam (1992) và 31 loài ở sách đỏ thế giới (IUCN 2000) thì họ Mèo đã có 7 loài.

Vườn Quc gia Pù Mát có tính đa dng sinh vt vào bc nht ca Vit Nam. Theo thng kê chưa đầy đủ, riêng loài thú đã có 132 loài, trong đó có 40 loài thú quý hiếm có tên trong sách đỏ Vit Nam (1992) và 31 loài sách đỏ thế gii (IUCN 2000) thì h Mèo đã có 7 loài.


Ti nghđịnh 32 NĐ - CP ngày 30-3-2006 ca Chính ph quy định danh mc thc vt, động vt rng quý hiếm, nguy cp và chếđộ qun lý bo v thì Pù Mát có 3 loài thú h Mèo thuc nhóm IB.

Đ
ó là H (Panthera Tigris), Báo hoa mai (Panthera pardus), Báo gm (Neofilis nebalosa). Theo đó, cm mi hình thc săn bt, vn chuyn, mua bán đối vi các động vt quý hiếm nói trên.

Một loài mèo ở Vườn Quốc gia Pù Mát


Trong trường hp phc v nghiên cu khoa hc hoc yêu cu v quan h quc tế phi được Th tướng Chính ph cho phép theo đề ngh ca B trưởng B Nông nghip và PTNT. Trong sách đỏ Vit Nam chúng đều thuc cp E (Endangered) nghĩa là đang nguy cơđe do tuyt chng.

Theo t chc quc tế v bo v thiên nhiên (WWF), hin nay thế gii ch còn khong 3200 con H và Vit Nam ch còn khong 30 con trong t nhiên thì vic xut hin Hđang tn ti Vườn Quc gia Pù Mát là điu rt đáng quý (by nh đã ghi được). Bn loài thú còn li ca h Mèo Pù Mát thuc nhóm IIB gm: Beo la, Mèo rng, Mèo cá, Mèo gm. Các loài thú trong nhóm IIB chđược săn bt trong trường hp cn thiết như to ging gây nuôi, nghiên cu khoa hc, trao đổi quc tế v ging hoc phc v yêu cu khác nhưng phi được B trưởng B Nông nghip và PTNT cho phép.


Vi Công ước quc tế Stes, Vit Nam là mt thành viên thì, c 7 loài thú h Mèo k trên đều thuc ph lc I, nghĩa là cm mi hình thc vn chuyn buôn bán trên trường quc tế.


Đặ
c đim chung ca h Mèo là, trước hết chúng đều là động vt hoang dã săn mi siêu hng thuc băn tht (Carnivora). Thc ăn ca chúng là các loài động vt khác, như Ln rng, Hươu, Nai, Kh, Vượn, Sóc Chut, Chim, Thn ln, ch, Nhái, Cá... Thú ln giành cho H Báo, Mèo bé bt thú nh. Chúng sinh sn mi năm 1-2 la, mi la 1-3 con, mang thai 90-95 ngày nhóm Mèo hoc 100- 108 ngày đối vi H Báo. Chúng thường sinh sn vào mùa xuân hoc mùa thu, kiếm mi vào ban đêm, sinh sng đơn l, ch ghép đôi khi đến mùa động dc. Mt đặc đim quan trng ca các loài thú h Mèo thường tìm, cn chết con non để giành ly "bn tình" nên nh hưởng rt ln đến quá trình phát trin ca chúng. K năng săn mi thì tuyt chiêu: chy nhanh, vt cao để v mi, bơi, li, leo trèo đều gii tr loi h không leo trèo được.

Chuyn dân gian k rng, trước đây "Chúa sơn lâm" là Mèo, nhưng trong mt k "hp h" Mèo thy mình nh bé không xng tm mt v chúa t, trong lúc H to ln đẹp mã, phong độ. SΩn bn lĩnh, Mèo truyn ngôi cho H và dy cho H mi ngón ngh ca "mt v Chúa" nhưng, k năng leo trèo thì không dy, đề phòng bn tính gian hùng bt trc ca H. Bi vy, khi H "phn bi", thì h nhà Mèo đều thoát được c.


Các loài thú h Mèo có nhiu li ích, dùng trong công ngh da lông, dược liu, biu din võ thut (xiếc), trong t nhiên là nhân t có nhiu nh hưởng đến cân bng sinh thái. Mèo đã được loài người thun hoá làm gia súc thành "Mèo nhà", mt con vt d thương và hu ích.


Vườn Quc gia Pù Mát, vic bo tn các loài thú h Mèo đặc bit là H tr thành nhim v rt quan trng cn được các cp các ngành trong nước và các t chc quc tế quan tâm.


Nguyễn Đình Võ