Xây dựng nông thôn mới, những bước tiến tích cực

(Baonghean) - Phong trào xây dựng nông thôn mới đã tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong toàn tỉnh. Với sự vào cuộc tích cực của người dân, nhiều vùng quê có những cách làm mới đem lại hiệu quả thiết thực cho chính đời sống nhân dân.

Sau 5 năm phát động, phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM) đã thu được nhiều kết quả to lớn. Riêng năm 2015, phấn đấu có 78 xã về đích, để vượt chỉ tiêu 20% số xã về đích giai đoạn 2010-2015. Tin vui trong những ngày cuối tháng 9 này là xã Nghĩa Tiến, xã cuối cùng của Thị xã Thái Hòa đã hoàn thành thủ tục để được công nhận xã NTM, đó là điều kiện để đề nghị công nhận Thị xã Thái Hòa là đơn vị hành chính cấp huyện đầu tiên trên địa bàn tỉnh đạt danh hiệu NTM và là đơn vị cấp huyện thứ 3 ở miền Bắc đạt thành tích này. Đặc biệt hơn, ở miền núi có xã Thạch Giám, huyện Tương Dương là xã 30a đầu tiên trong cả nước được công nhận đạt chuẩn NTM.

Sử dụng máy gặt đập liên hoàn ở Nam Cát (Nam Đàn).

Công cuộc xây dựng NTM đã tạo chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức dẫn đến hành động của nhân dân. Những ngày đầu phát động phong trào gặp vô vàn khó khăn, nhất là từ tâm lý trông chờ, ỷ lại của một số cán bộ, người dân. Nhưng nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động kết hợp với nhiều cách làm sáng tạo của các địa phương đã tạo chuyển biến tích cực. Khi người dân ý thức được đây là việc làm của mình và để cho mình, người dân trở thành chủ thể, tự giác chung tay thực hiện. Trong tổng số 15.347 tỷ đồng xây dựng NTM của các địa phương, nhân dân đóng góp hơn 4.303 tỷ đồng, chiếm 28% (trong khi quy định của Nhà nước là 10%).

Kết quả đáng ghi nhận trong xây dựng NTM là phong trào làm giao thông nông thôn. Với chủ trương kích cầu hỗ trợ xi măng của tỉnh, những năm qua toàn tỉnh đã xây dựng được 3.365 km đường giao thông nông thôn các loại với tổng kinh phí hơn 6.295 tỷ đồng; trong đó vốn người dân đóng góp 28% (theo quy định 10%). Người dân đã sẵn sàng đóng góp cao hơn quy định. Đến nay đã có hơn 4,2 triệu m2 đất được nhân dân hiến để mở đường giao thông nông thôn. Cùng đó, các tiêu chí khác trong Bộ tiêu chí về NTM đã được củng cố, nâng cao. Trên địa bàn tỉnh đã có 905/1.520 trường đạt chuẩn quốc gia; 300/431 trạm y tế xã, phường đạt chuẩn quốc gia; 5.692/5.837 khu dân cư có quy ước, hương ước. 2.961 làng văn hóa…

Người dân xóm 4, xã Nghĩa Tiến (TX. Thái Hòa) làm những km đường giao thông cuối cùng để đón Bằng công nhận xã đạt chuẩn NTM. Ảnh: N. Hải.

Cùng với nhiều mô hình sản xuất, chăn nuôi chuyên nghiệp cao, các địa phương trong tỉnh còn đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, tích cực đưa cơ giới hóa vào sản xuất, gắn giữa chế biến và sản xuất. Xã Nam Cát (Nam Đàn) về đích NTM năm 2014, đến nay sản xuất nông nghiệp cơ bản được cơ giới hóa. Từ khâu làm đất đến gặt, máy móc đã dần thay thế sức lao động của con người. Toàn xã có 12 máy gặt đập liên hợp, hơn 120 máy cày, cấy. Để phục vụ cho việc cơ giới hóa, một hợp tác xã đã hình thành trên cơ sở đóng góp cổ phần của các xã viên chuyên làm dịch vụ cày, sản xuất mạ khay, cấy, gặt cho bà con trong, ngoài xã. Lao động ở đây đã được phân công, chuyên môn hóa ở mức độ cao. Nam Đàn cũng đã nỗ lực với việc thu hút đầu tư vào khu công nghiệp của huyện, từ đó tạo việc làm cho gần 1.600 lao động là con em địa phương.

Bên cạnh những thuận lợi đó, phong trào xây dựng NTM hiện nay còn những thách thức, đòi hỏi phải nỗ lực để vượt qua để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện. Sau 3 đợt xét công nhận, những địa phương nằm trong tốp đầu có nhiều thuận lợi đã về đích. Số xã còn lại để đề nghị công nhận trong năm nay và những năm tiếp theo là những xã nguồn lực yếu hơn. Điều đó đòi hỏi các địa phương phải có sự đột phá trong cách nghĩ, cách làm. Năm 2015, từ kết quả thẩm định chỉ có hơn 60% số xã được công nhận, số xã đã đăng ký còn lại phải tiếp tục bổ sung, hoàn thiện các tiêu chí, đảm bảo tính bền vững. Đặc biệt, tỉnh có 6 huyện miền núi cao, địa hình cách trở, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, đến nay mới có 3/55 xã về đích. Ở các địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn cần sự quan tâm đặc biệt, giúp các địa phương vươn lên trong công cuộc xây dựng NTM.v

Anh Tuấn