(Baonghean.vn) – Do tập tục trồng trọt và chăn nuôi chủ yếu dựa vào nương rẫy nên đồng bào các dân tộc thiểu số ở miền Tây Nghệ An thường lập ra những trang trại cách xa khu dân cư gọi là “xa năm”. Những “xa năm” này được tổ chức như một làng bản gồm một số hộ làm ăn gần nhau nhằm tránh dịch bệnh cho gia súc, gia cầm và tiện lợi trong việc thu gom nông sản.
 |
| Những hộ có diện tích đất sản xuất và chăn nuôi gần nhau trên nương rẫy ở miền Tây Nghệ An thường lập ra một khu vực riêng biệt gọi là "xa năm". |
 |
| Khu vực ấy được dựng nhà cửa để ở và chăn nuôi sản xuất như một ngôi làng. |
 |
| Những địa điểm được chọn để lập "xa năm" thường xa khu dân cư để tránh dịch bệnh lây lan cho vật nuôi đồng thời gần với nương rẫy để gặt hái. |
 |
| Tại đây, người dân khoanh nuôi để thả rông trâu, bò, dê... |
 |
| Một chú lợn thả rông dưới gầm sàn "xa năm". |
 |
| Gà được thả rông khắp nơi ở "xa năm". Nhiều hộ dân cho biết, gà, vịt đưa vào đây chăn nuôi là cách phòng tránh dịch bệnh tốt nhất. |
 |
| Ngô thu hoạch được cất vào kho ở "xa năm". |
 |
| Ngày nghỉ, những học sinh vùng cao cũng theo bố mẹ ra "xa năm" để "ngủ rẫy". |
 |
| Khi có nhu cầu, khách có thể lặn lội vào đây lựa chọn để mua những mặt hàng "sạch" như lợn, gà, rau... với giá rẻ. |
 |
| Một khu "xa năm" nằm bên cung ruộng bậc thang thơ mộng. |
Đào Thọ
