Không có tiêu chuẩn arsen trong nước mắm

“Ở nước ta sản phẩm nước mắm của rất nhiều cơ sở sản xuất được xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, đây là những thị trường có tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm cao nhất thế giới, khi nhập được sang các nước này thì chứng tỏ nước mắm của chúng ta rất an toàn”.

Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Tử Cương - Ủy viên Ban thường vụ, Trưởng ban Phát triển thủy sản bền vững của Hội nghề cá Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục An Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Bộ NNPTNT), một chuyên gia hàng đầu về an toàn thực phẩm trong thủy sản khi trả lời phỏng vấn của Dân Việt về những tranh cãi đối với câu chuyện nước mắm nhiễm arsen hiện nay.

Ông Nguyễn Tử Cương - Ủy viên Ban thường vụ, Trưởng ban Phát triển thủy sản bền vững của Hội nghề cá Việt Nam

Trong những ngày qua dư luân đề cập nhiều đến công bố của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) trong đó có đề cập đến chỉ tiêu arsen trong nước mắm gây hoang mang dư luận. Cá nhân ông nhìn nhận vấn đề này như thế nào?

- Trong cá và các loại thủy hải sản nói chung, arsen tồn tại ở cả 2 dạng vô cơ và hữu cơ. Arsen hữu cơ là thành phần cấu thành tạo nên cơ thể thủy sản, thành phần này hoàn toàn không có độc, nếu độc thì chúng ta chết lâu rồi bởi người dân Việt Nam đã sử dụng nước mắm từ rất nhiều đời trước đây. Còn arsen vô cơ đến từ môi trường, nếu là môi trường biển tầng đấy thì là arsen vô cơ nhiễm vào con cá. Kiểm arsen tổng thì bao gồm asen hữu cơ và vô cơ, chỉ số arsen tổng không nói lên điều gì vì nó bao gồm một thành phần độc và một thành phần không độc. Tuy nhiên VINASTAS có nói trong báo cáo đã công bố là không thấy arsen vô cơ, nên nước mắm của ta hoàn toàn không độc.

Thưa ông, vậy có tiêu chuẩn asen trong nước mắm không?

- Hiện nay không có tiêu chuẩn arsen trong nước mắm. Trước năm 2013 liên minh châu Âu, Mỹ, Nhật Bản yêu cầu Việt Nam phải kiểm tra chỉ tiêu arsen vô cơ trong sản phẩm thủy sản bao gồm nước mắm. Tuy nhiên, từ năm 2013 liên minh châu Âu, Mỹ, Nhật Bản đã bỏ chỉ tiêu arsen vô cơ, vậy nên chúng ta cũng bỏ chỉ tiêu arsen vô cơ đối với sản phẩm thủy sản có cả nước mắm.

Tôi cũng muốn nói thêm rằng trong cá và hải sản arsen dạng vô cơ rất ít, ít đến độ Cơ quan An toàn Thực phẩm châu Âu (EFSA) đã ấn định luôn lượng arsen vô cơ đương nhiên có trong cá biển là 0,03 mg/kg và 0,1 mg/kg trong các hải sản khác khi tính toán mức độ tiêu thụ arsen trong các loại thực phẩm ở người. Trong nước mắm không có quy định đối với arsen, thế giới và cả Tiêu chuẩn Codex (của WHO và FAO) cũng không quy định. Điều này hợp lý, bởi vì người ta có thể ăn một ngày 200 - 300 gram cá nhưng sử dụng rất ít nước mắm.

Ở nước ta sản phẩm nước mắm của rất nhiều cơ sở sản xuất được xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, đây là những thị trường có tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm cao nhất thế giới, khi nhập được sang các nước này thì chứng tỏ nước mắm của chúng ta rất an toàn.

Điều đó có nghĩa hàm lượng asen hữu cơ có chỉ số rất cao trong các mẫu nước mắm theo công bố của VINASTAS không ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng?

- Như tôi đã nói ở trên arsen hữu cơ là thành phần cấu trúc nên cơ thể con cá, hoàn toàn không có độc.

Liên quan đến sự việc đang diễn ra mấy ngày vừa qua đối với sản phẩm nước mắm, ông có kiến nghị gì đối với các cơ quan chức năng về tiêu chuẩn nước mắm không?

- Đối với tiêu chuẩn nước mắm chúng tôi kiến nghị các quy định về arsen vô cơ, histamin cần có chỉ số rõ ràng, cụ thể. Thứ hai là định nghĩa lại nước mắm. Theo định nghĩa của ngành thủy sản thì nước mắm được làm từ cá ướp muối lên men tự nhiên. Vậy nếu dùng định nghĩa này thì những cái gì không đúng với định nghĩa có nghĩa không được gọi là nước mắm.

Xin cảm ơn ông!

Theo Dân việt