Điểm sáng hoạt động ngành ngân hàng Việt Nam

(Baonghean) - Năm 2016 Việt Nam chịu nhiều tác động tiêu cực từ bối cảnh bên ngoài, nổi bật là hạn hán, thiên tai và kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm hơn so với dự báo; Tuy nhiên, về tổng thể kinh tế cả nước vẫn tăng trưởng tích cực, với tăng trưởng GDP cả năm khoảng 6,21%.

Động lực tăng trưởng chung của nền kinh tế được hội tụ từ đà tăng trưởng tốt của công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ; Tổng cầu tiêu dùng tăng khá, với doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng (đạt 85,8% GDP so với 77,3% GDP của năm 2015); Tổng nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế tăng 15,1% so với năm 2015; Thị trường chứng khoán tăng gần 20% và mức vốn hóa thị trường đạt 38% GDP so với 32,4% năm 2015; Xuất khẩu tăng 6,8%, xuất siêu 2,68 tỷ USD…

Giao dịch tại ngân hàng VietinBank - Chi nhánh Nghệ An. Ảnh H.V

Đóng góp công sức và các thành công đó, năm 2016, ngành Ngân hàng đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu kế hoạch, về kiểm soát lạm phát dưới 5%, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an toàn hệ thống; tổng phương tiện thanh toán tăng phù hợp.

Hệ thống các TCTD nói chung đạt tỷ lệ an toàn vốn 13% (mức tối thiểu theo quy định là 9%) và đáp ứng đầy đủ các tỷ lệ về khả năng chi trả và tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn theo quy định của pháp luật; giữ lãi suất cho vay trung, dài hạn dưới 10% và nợ xấu còn dưới 3%...

Về tín dụng, các ngân hàng đã có nhiều nỗ lực cải thiện điều kiện tín dụng theo hướng thuận lợi về thủ tục, áp dụng lãi suất cả huy động và cho vay linh hoạt và giảm dần, phù hợp với mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, hướng mạnh và cân đối hơn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các ngành, lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ. Tăng trưởng tín dụng theo đúng định hướng và tổng dư nợ tín dụng cả năm ước tăng khoảng 18,5% so với năm trước.

NHNN cũng đã kết thúc thành công và “có hậu” gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng tiền hỗ trợ mua nhà xã hội, bảo đảm giải ngân những khoản vay đã ký theo đúng lãi suất ưu đãi mà người vay đã được hưởng và được cam kết trong hợp đồng vay vốn đã ký.

Đặc biệt, theo chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị Xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp ngày 18/12 tại TP. Hồ Chí Minh, NHNN sẽ nhanh chóng nghiên cứu, hoàn thiện để sớm ban hành cơ chế thuận lợi về gói tín dụng trị giá 50.000 - 60.000 tỷ đồng dành cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Về lãi suất, năm 2016, NHNN đã khá ráo riết thực hiện đồng bộ các giải pháp giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế trên tinh thần: Cố gắng giữ nguyên mức lãi suất điều hành, hỗ trợ, giảm bớt áp lực về giới hạn an toàn. Năm 2016, trước áp lực cân đối ngân sách, khoảng 280.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ kỳ hạn phổ biến là 5 năm, đã được phát hành thành công với mức lãi suất chỉ khoảng hơn 5%/năm so với mức 6,5%/năm ngoái.

Chính sách tỷ giá trung tâm lần đầu được áp dụng từ ngày 4/1/2016 đến nay đang phát huy tác dụng tích cực trong ổn định tỷ giá, cho phép tỷ giá phản ứng linh hoạt, kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế; giảm bớt áp lực bán ngoại tệ can thiệp thị trường và kỳ vọng đầu cơ khác.

Lộ trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng đang được tiếp tục triển khai theo kế hoạch, giảm số lượng các TCTD dưới chuẩn và cải thiện từng bước chất lượng, sức cạnh tranh toàn hệ thống và từng tổ chức thành viên. Các tổ chức tín dụng từng bước áp dụng chuẩn mực quản trị theo thông lệ quốc tế, hiệu quả hoạt động được nâng lên, chất lượng tín dụng được cải thiện; ổn định tâm lý người gửi tiền, nhà đầu tư. Số liệu giám sát của NHNN và nợ xấu của các TCTD đã được minh bạch và cập nhật đầy đủ hơn.

Các động thái điều hành của NHNN được Chính phủ và các tổ chức quốc tế ủng hộ và đánh giá cao. Các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế đồng loạt nâng và đánh giá tốt hơn hạng mức của nhiều ngân hàng Việt Nam trong năm 2016.

Theo Báo cáo đánh giá về triển vọng ngành Ngân hàng Việt Nam năm 2017 của tổ chức đánh giá xếp hạng quốc tế Fitch Ratings vừa công bố trung tuần tháng 12/2016: Các ngân hàng Việt Nam đã cải thiện hơn tình trạng sức khỏe của mình. Cơ cấu tín dụng đã thay đổi theo hướng giảm cho vay đối với các DNNN kém hiệu quả và đẩy mạnh cho vay qua kênh bán lẻ, giúp giảm nhẹ áp lực lên chất lượng tài sản.

Với những thành công của năm 2016, ngành Ngân hàng Việt Nam tự tin bước vào năm 2017 với những nhiệm vụ trọng tâm mà Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đã nhấn mạnh tại Hội nghị trực tuyến giữa Chính phủ với các địa phương cuối năm 2016, theo đó: Tiếp tục điều hành lãi suất năm 2017 linh hoạt, hài hòa mục tiêu, đảm bảo ổn định được mặt bằng lãi suất cơ bản và cố gắng phấn đấu giảm được mặt bằng lãi suất trung và dài hạn như Chính phủ chỉ đạo, hỗ trợ ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, duy trì tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý.

TS. Nguyễn Minh Phong