Triệu chứng và cách điều trị khi trẻ bị tay chân miệng

Những dấu hiệu trẻ bị tay chân miệng: các bọng nước có kích thước 2-10 mm, màu xám, hình bầu dục xuất hiện ở vùng mông, lòng bàn tay.

Theo thống kê của Bộ Y tế, đến nay, cả nước đã ghi nhận gần 2.100 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng. Các trường hợp mắc bệnh xuất hiện rải rác tại 57 tỉnh, thành phố.

Không chủ quan với dịch

Nhận định về nguy cơ dịch tay chân miệng hiện nay, ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế cho biết, sau Tết là mùa bệnh tay chân miệng hoành hoành, nhất là trong các tháng 3 và 5. Do vậy các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý tới vấn đề vệ sinh cho trẻ, tránh để dịch bệnh lây lan, đặc biệt là các trường học.

Cả nước đã ghi nhận gần 2.100 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng. (Ảnh: KT)

Sở dĩ như vậy là do bệnh tay chân miệng là bệnh nhiễm virus cấp tính, lây truyền theo đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ nhỏ và có khả năng gây thành dịch lớn thông qua việc tiếp xúc.

Trên thực tế, tay chân miệng là bệnh dễ lây. Nó có thể lây qua trực tiếp qua đường tiêu hóa khi ăn uống chung hay tiếp xúc với dịch của trẻ mắc bệnh. Ngoài ra, bệnh còn lây gián tiếp qua bàn tay hoặc vật dụng nhiễm virus. Đặc biệt, ngay cả khi đã khỏi, trong thời gian đầu, trẻ vẫn có khả năng lây truyền bệnh sang người khác.

Những yếu tố lây truyền phức tạp như trên mà tay chân miệng được coi là bệnh nguy hiểm. Chỉ cần một trẻ bị bệnh là những trẻ xung quanh có thể bị lây nhiễm bất cứ lúc nào.

Bác sỹ Nguyễn Thiện Hải, Phó Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, thời điểm hiện tại Khoa cũng đã tiếp nhận một số bệnh nhi mắc tay chân miệng song mức độ bệnh không đồng 1 cho biết bệnh biểu hiện với các bọng nước có kích thước 2-10 mm, màu xám, hình bầu dục. Bọng nước xuất hiện ở vùng mông, gối, lòng bàn tay, lòng bàn chân và thường ấn không đau. Bọng nước còn xuất hiện trong miệng và khi vỡ ra gây những vết loét trong miệng khiến trẻ đau, chảy nước miếng.

Khi nổi bọng nước, trẻ có thể sốt nhẹ, quấy do đau miệng, bỏ ăn. Bọng nước tự xẹp và tự khỏi sau 5-7 ngày. Một số trẻ có kèm nôn ói, tiêu chảy ngay khi nổi bóng nước hay bóng nước đã xẹp. Đa số trường hợp bệnh tự khỏi, song nếu bệnh do tác nhân enterovirus 71, một số trẻ có biến chứng tim mạch hô hấp, thần kinh rất nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, viêm màng não. Nguy hiểm hơn là các biến chứng này rất khó phát hiện sớm nếu thầy thuốc không có kinh nghiệm và người nhà không chú ý.

Trẻ có biến chứng não thường không hôn mê sâu mà có những triệu chứng khó nhận thấy như khó ngủ, quấy khóc liên tục, giật mình lúc thức hay lúc bắt đầu thiu thiu ngủ. Trẻ có thể hoảng hốt, nói lảm nhảm, run tay chân, co giật. Triệu chứng khác có thể thấy khi có biến chứng như sốt rất cao, nôn ói nhiều, da nổi bông, mạch nhanh nhưng không sốt cao, yếu tay chân, méo miệng. Khi có biến chứng nếu không điều trị đúng và kịp thời trẻ có thể tử vong trong vài giờ.

Sai lầm cần tránh khi chăm sóc trẻ không đúng cách

Theo các chuyên gia y tế, trong chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng nhiều người đang mắc sai lầm trong việc chăm sóc trẻ nhỏ. Phụ huynh thường quá lo lắng khi trẻ nổi mụn nước nhiều nhưng điều này cho thấy bệnh nhẹ hơn nổi ít mụn. Một sai lầm khác thường gặp là bôi thuốc xanh làm lấp hết hình dạng bóng nước. Cách điều trị trên không có tác dụng còn khiến bác sĩ khi thăm khám gặp khó khăn trong việc xác định nguyên nhân gây ra mụn nước.

Đối với thuốc kháng sinh nếu không loét miệng nhiều gây ra tình trạng bội nhiễm thì không nên dùng sẽ khiến trẻ không đáp ứng được thuốc. Ép trẻ uống vitamin cũng là điều không cần thiết bởi trẻ bị đau miệng uống sẽ đau thêm. Nhiều trẻ nhập viện do bị ngứa ngáy hoặc bị nhiễm trùng do kiêng tắm. Tuy nhiên, nếu trẻ không khó chịu vẫn có thể tắm như bình thường, ngược lại mới tắm nước ấm và chỗ kín gió. Tuyệt đối không cho trẻ ăn nóng, cay và chua.

Khi thấy trẻ có biểu hiện của bệnh tay chân miệng, cần cho trẻ nghỉ học, cách ly nguồn bệnh tránh lây lan cho trẻ khác.

Ở cấp độ 1 bệnh nhân có thể điều trị tại nhà. Khi cho trẻ ở nhà, việc xử lý chất thải của trẻ là rất quan trọng. Người nhà cần xử lý chất thải bằng dung dịch chroramin B trước khi đi vào hệ thống thải chung, trong quá trình chăm sóc cần rửa tay thường xuyên. Ngoài ra có thể hạn chế người ra vào, khử khuẩn các chất thải của bệnh nhân, cung cấp kiến thức cho người chăm sóc như găng tay, khẩu trang…

Ở cấp độ 2 trở lên phải theo dõi trong bệnh viện, nhằm phòng tránh những biến chứng nguy hiểm lên hệ thần kinh, chủ yếu là viêm não, thứ 2 là biến chứng ở hệ tim mạch như viêm cơ tim gây suy tim cấp sẽ dẫn đến ngừng tuần hoàn hay suy các cơ quan khác, phù phổi...

TS Trần Đắc Phu khuyến cáo người dân cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt là trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ./.

Theo VOV