Kinh tế

Mùa lạc thất thu ở vùng rốn lũ Hưng Nguyên

Huy Thư • 22/06/2024 07:25

Vụ lạc này, bà con xã Châu Nhân (Hưng Nguyên) không mấy vui vẻ, vì lạc mất mùa, năng suất thấp.

Những ngày này, bà con các xã vùng hạ lưu sông Lam thuộc huyện Hưng Nguyên đang thu hoạch lạc. Người dân địa phương chủ yếu dùng trâu bò cày vỡ đất và dùng sức người rũ lấy cây lạc. Để tránh thời tiết nắng nóng, nhiều hộ dân đi làm khá sớm từ 2 - 3h sáng. Một số hộ buổi chiều tranh thủ cày lạc, buổi đêm chong đèn đi rũ lạc. Ảnh: Huy Thư — Xã Châu Nhân không chỉ nổi tiếng là "đất rươi", mà còn là vựa lạc của huyện Hưng Nguyên. Vụ lạc này, bà con địa phương thu hoạch muộn hơn các nơi. Trung tuần tháng 6, người dân ở đây mới bắt đầu cày, nhổ lạc... Bà con địa phương chủ yếu dùng trâu, bò cày vỡ đất và dùng sức người rũ đất lấy gốc lạc. Để tránh nắng nóng, nhiều hộ dân vào ban đêm chong đèn đi rũ lạc hoặc đi làm từ 2 - 3h, tầm 7 -8h sáng đã kết thúc một buổi thu hoạch lạc. Ảnh: Huy Thư

Theo bà con địa phương, đất trồng lạc ở đây đã được cải tạo cho dễ sản xuất bằng cách mua cát về đổ lên ruộng. Giống lạc mà người dân đang sử dụng, chủ yếu là giống do bà con tự cất lạc từ mùa trước, nhằm giảm chi phí mua lạc giống. Ảnh: Huy Thư — Theo bà con địa phương, xã Châu Nhân thường bị ngập vào mùa lũ lụt, nhưng đất trồng lạc ở đây vẫn được cải tạo cho dễ sản xuất bằng cách mua cát về đổ lên ruộng. Giống lạc mà người dân đang trồng là lạc sen do bà con tự để từ mùa trước. Ảnh: Huy Thư

Do làm thủ công, dùng sức người là chính, nên thời gian thu hoạch lạc kéo dài. Bà con thường thu hoạch tuần tự theo từng thửa, từng luống với tinh thần làm đến đâu gọn đến đó. Ảnh: Huy Thư — Do làm thủ công, dùng sức người là chính, nên thời gian thu hoạch lạc ở xã Châu Nhân thường kéo dài . Mỗi sào lạc, nếu ít lao động, phải vài ngày mới thu hoạch xong. Bà con cày lạc, nhổ lạc tuần tự theo thửa, theo luống, làm đến đâu gọn đến đó. Ảnh: Huy Thư

Anh Võ Văn Quế - hộ dân trồng lạc nhiều ở xóm Phú Xuân cho biết: Năm nay, lạc mất mùa, củ ít, không chắc. Nhà anh trồng 6 sào lạc, năm trước được khoảng 1,2 tấn lạc khô, nhưng vụ này chỉ được tầm một nửa hoặc hơn xíu. Ảnh: Huy Thư — Anh Võ Văn Quế - hộ trồng lạc nhiều ở xóm Phú Xuân, xã Châu Nhân cho biết: Năm nay, lạc mất mùa, củ ít, lại xộp. Nhà anh trồng 6 sào lạc, năm trước được 50 bì lạc khô (khoảng 1,2 - 1,3 tấn), nhưng vụ này đã phơi khô, đóng bao chỉ được 20 bì. Ảnh: Huy Thư

Sau khi thu hoạch lạc, bà con xã Châu Nhân thường trồng các loại đậu (đậu xanh, đậu đen) và vừng. Kinh nghiệm nhiều năm cho thấy, trước khi cày lạc, bà con thường ra giống đậu. Lúc nhặt hết lạc, chỉ cần dùng trâu bò bừa qua để làm phẳng và sạch mặt ruộng là xong. Ảnh: Huy Thư — Sau khi thu hoạch lạc, bà con xã Châu Nhân thường trồng các loại đậu (đậu xanh, đậu đen) và vừng. Kinh nghiệm từ nhiều năm, trước khi cày lạc, bà con thường ra giống đậu. Lúc nhặt hết lạc, chỉ cần dùng trâu, bò bừa qua cho phẳng và sạch cỏ là xong. Hôm sau có mưa, đậu, vừng sẽ mọc xanh tốt. Ảnh: Huy Thư

Để tách củ lạc từ bụi lạc, người dân địa phương thường đập gốc lạc lên thành xe bò lốp, lên hộp gỗ có gắn lưới phía sau, hay đập lên thanh gỗ kê trên miệng thùng phi. Khi đi thu hoạch lạc, bà con thường chở dụng cụ đập lạc ra đồng. Ảnh: Huy Thư — Để tách củ ra từ gốc lạc, người dân địa phương thường đập gốc lạc lên thành xe bò lốp, lên hộp gỗ có gắn lưới phía sau như cái trủ đựng rươi, hay đập lên thanh gỗ kê trên miệng thùng phi. Đập xong, đóng lạc vào bì chở về nhà phơi. Ông Cao Xuân Toàn ở xóm Phú Xuân, xã Châu Nhân cho hay: "Năm nay mất mùa lạc, không vui như năm trước. Nhà tôi làm 3 sào lạc, năm trước được khoảng 5 - 6 tạ lạc khô, nay mất mùa giỏi lắm được 3 - 4 tạ". Ảnh: Huy Thư

Người dân địa phương cho rằng, đập lạc lấy củ ở ngoài đồng khá nhanh gọn. Đập xong đóng lạc củ vào bì chở về nhà phơi. Ông Cao Xuân Toàn xóm Phú Xuân xã Châu Nhân cho hay: — Ông Võ Tiến - Xóm trưởng xóm Phú Xuân, xã Châu Nhân cho biết: Năm nay, cả xóm có khoảng 18 ha lạc, chủ yếu là lạc sen lai, sen dựng, diện tích giảm nhiều so với những năm trước, do bà con chuyển sang trồng ngô. Mùa lạc, người dân thường thu hoạch, phơi khô rồi bán cho lái buôn, chứ không bán lạc tươi như ở các nơi. Ảnh: Huy Thư

Một số hộ sau khi thu hoạch xong đã trải bạt trên ruộng để phơi lạc củ. Thường thì lạc qua 1 nắng ráo vỏ, người dân sẽ sàng đất để làm sạch lạc. Ảnh: Huy Thư

Mùa thu hoạch lạc, trên những tuyến đường làng ở Châu Nhân phơi đầy lạc củ. Theo bà con, trời nắng to, lạc tươi phải phơi 3 - 4 nắng mới khô. Ảnh: Huy Thư — Xã Châu Nhân có nhiều xóm trồng lạc, nhưng tập trung chủ yếu ở các xóm 7, 8, 9, Phú Xuân... mỗi xóm vài chục ha. Mùa thu hoạch lạc, trên những tuyến đường làng ở đây phơi đầy lạc. Theo bà con, trời nắng to, lạc tươi phải phơi 3 - 4 nắng mới khô. Ảnh: Huy Thư

Giá lạc khô đang được thu mua ở địa phương giao động trên dưới 40 000 đồng/kg. Người dân đang tập trung thu hoạch, phơi khô, mong bán được giá. Ảnh: Huy Thư — Ông Nguyễn Công Hoan - Chủ tịch Hội Nông dân xã Châu Nhân cho biết thêm: "Vụ lạc này, cả xã có hơn 100 ha lạc, nhưng lạc mất mùa, năng suất thấp. Theo tôi, lạc mất mùa do nhiều nguyên nhân: Thứ nhất là do giống lạc cũ đã thái hóa; thứ hai là do cách trồng, đất không được luân canh theo vụ, cứ trồng lạc mãi; thứ 3 là do thời tiết không thuận...". Hiện giá lạc khô ở địa phương đang dao động từ 34.000 - 38.000 đồng/kg. Nhiều hộ dân đã phơi khô lạc nhưng chưa có lái buôn đến thu mua. Ảnh: Huy Thư

Thu hoạch lạc ở xã Châu Nhân. Video: An Nam

Huy Thư