Kỳ 1: Không đơn thuần là “phép cộng”
Nghệ An là một trong những địa phương có số lượng đơn vị hành chính sắp xếp lớn nhất cả nước giai đoạn 2023 – 2025. Tỉnh đã hoàn thành Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 2025 và phương án của giai đoạn 2026 -2030, vượt tiến độ trước 3 tháng. Kết quả đó bắt đầu từ sự đồng thuận cao của hệ thống chính trị và người dân.
Nghệ An là một trong những địa phương có số lượng đơn vị hành chính sắp xếp lớn nhất cả nước giai đoạn 2023 – 2025. Tỉnh đã hoàn thành Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 và phương án của giai đoạn 2026 -2030, vượt tiến độ trước 3 tháng. Kết quả đó bắt đầu từ sự đồng thuận cao của hệ thống chính trị và người dân.
Nhóm PV• 30/08/2024
Nghệ An vừa được Bộ Nội vụ tuyên dương là một trong những đơn vị thực hiện tốt công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025. Cùng với Hải Phòng, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đánh giá: Nghệ An là 1 trong 4 địa phương có số lượng sắp xếp rất lớn.
Căn cứ Kết luận của Bộ Chính trị, các Nghị quyết Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ, giai đoạn giai đoạn 2023 - 2025, Nghệ An có 1 đơn vị hành chính cấp huyện là thị xã Cửa Lò không đủ tiêu chí theo quy định phải sắp xếp. UBND tỉnh đã xây dựng phương án sáp nhập toàn bộ thị xã Cửa Lò và điều chỉnh một phần huyện Nghi Lộc bao gồm 4 xã: Nghi Xuân, Phúc Thọ, Nghi Thái, Nghi Phong vào thành phố Vinh. Từ 21 đơn vị hành chính cấp huyện, sau sắp xếp, Nghệ An sẽ còn 20 đơn vị hành chính cấp huyện (17 huyện, 1 thành phố thuộc tỉnh và 2 thị xã).
Đối với cấp xã, Nghệ An có 92 đơn vị thuộc diện sắp xếp, thành lập 44 đơn vị hành chính (trong đó 43 đơn vị thành lập mới có 1 đơn vị hành chính điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên và dân số). Sau sắp xếp toàn tỉnh giảm 48 đơn vị hành chính, từ 460 đơn vị hành chính cấp xã (411 xã, 32 phường, 17 thị trấn) xuống còn 412 đơn vị hành chính cấp xã (362 xã, 33 phường, 17 thị trấn).
Số lượng các đơn vị hành chính sắp xếp lớn, nhưng đến trung tuần tháng 6/2024, Nghệ An đã hoàn thành tất cả các bước theo yêu cầu để hoàn thiện Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã gồm: Tổ chức lấy ý kiến cử tri và thông qua HĐND cấp xã, huyện, tỉnh, với sự đồng thuận tương đối cao.
Đồng chí Nguyễn Viết Hưng - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Nội vụ cho biết: Qua lấy ý kiến cử tri cho thấy, cơ bản cử tri thống nhất tán thành cao, bình quân đạt trên 90%, có những đơn vị 100% cử tri đồng ý. HĐND cấp xã, cấp huyện, cơ bản 100% đại biểu dự họp đều đồng ý và đã trình Bộ Nội vụ thẩm định để trình Chính phủ.
Sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã tinh gọn, đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước, là xu thế tất yếu, không thể chậm trễ. Chỉ trong một thời gian ngắn, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp được thành lập do trực tiếp đồng chí bí thư cấp ủy làm trưởng ban. Ở cấp tỉnh, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy trực tiếp làm Trưởng ban Chỉ đạo, các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy làm Phó Trưởng ban Chỉ đạo và thành viên là các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy để lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sâu sát.
Quá trình triển khai sắp xếp đơn vị hành chính có tác động rất nhiều mặt, cả về tâm tư, tình cảm của đội ngũ cán bộ, công chức và nhân dân trên địa bàn; tác động cả kinh tế, văn hóa, xã hội, chính trị lẫn an ninh, quốc phòng.
Hiệu quả thực chất của việc sắp xếp không thể là phép cộng cơ học của những con số cắt giảm được bao nhiêu đơn vị, bao nhiêu cán bộ mà cần được đánh giá thực chất từ hiệu quả của bộ máy chính quyền và chất lượng thụ hưởng của người dân cũng như sự phát triển kinh tế, xã hội ở những địa bàn này. Cho nên, mọi công tác phải đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất, liên thông của cấp ủy Đảng, cấp chính quyền các cấp và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cùng nhân dân các địa phương.
Tỉnh Nghệ An rất coi trọng công tác dân vận để “thông tư tưởng”, tạo quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, từ người đứng đầu và đội ngũ cán bộ, công chức. Từ đó, tạo sức lan tỏa, thống nhất cao về nhận thức, đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân tại các địa phương thuộc diện sắp xếp.
Tinh thần đó được thể hiện ngay trong phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo tỉnh vào tháng 10/2023, để bàn phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã trên địa bàn tỉnh. Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý - Trưởng ban Chỉ đạo tỉnh chỉ rõ: Cần phải nhận thức chung sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là việc khó, nhạy cảm, tác động sâu đến rất nhiều lĩnh vực như: Cán bộ, công chức và nhân dân; văn hóa, phong tục tập quán địa phương… do đó phải tập trung thời gian, công sức thực hiện. Các thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh cần bám sát cơ sở, chỉ đạo địa bàn thực hiện, đặc biệt phải phát hiện sớm các vướng mắc, khó khăn để chỉ đạo xử lý kịp thời hoặc báo cáo Ban Chỉ đạo tỉnh xem xét, xử lý. Các ban, sở, ngành liên quan của tỉnh đồng hành, phối hợp với các địa phương để thực hiện.
Các thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh cần bám sát cơ sở, chỉ đạo địa bàn thực hiện, đặc biệt phải phát hiện sớm các vướng mắc, khó khăn để chỉ đạo xử lý kịp thời hoặc báo cáo Ban Chỉ đạo tỉnh xem xét, xử lý.
Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý - Trưởng ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã tỉnh Nghệ An
Quá trình thực hiện, các cấp, ngành, đoàn thể chú trọng công tác dân vận, tạo sự đồng thuận cao trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Qua trao đổi, đồng chí Nguyễn Thị Thơm - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy cho biết: Hệ thống dân vận, MTTQ các cấp trong toàn tỉnh, nhất là tại các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng thuận thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ trong Khối Dân vận cấp xã, Tổ Dân vận thôn, xóm đã nhận thức đúng, thông suốt về sự cần thiết của việc sắp xếp, sáp nhập trong tình hình hiện nay để từ đó gương mẫu đi đầu và tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân đồng thuận thực hiện.
Ở các huyện, thành, thị có các xã, phường, thị trấn nằm trong diện sắp xếp đã thành lập các Tổ tuyên truyền, vận động, trong đó thành viên dân vận là nòng cốt, trực tiếp về các thôn, bản, tổ dân phố với đa dạng các hình thức tuyên truyền phù hợp với thực tiễn địa phương, đơn vị. Kết quả công tác dân vận góp phần quan trọng thực hiện thành công nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025.
Đúc rút bài học kinh nghiệm qua tổ chức thực hiện nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 thời gian qua đã khẳng định vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, sự tiên phong, gương mẫu đi đầu của cán bộ, đảng viên của huyện, xã. Cấp ủy, chính quyền và ban, ngành, đoàn thể của cấp huyện, xã làm tốt công tác dân vận, tập trung vào công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu và đồng thuận, thúc đẩy nhanh quá trình sắp xếp đơn vị hành chính minh bạch, đúng quy định và phù hợp với tình hình thực tế.
(Còn nữa)