Gặp nhạc sĩ Văn Thế - người viết nhiều ca khúc về Bác Hồ

Bài hát đầu tiên về Bác

Nhạc sĩ Võ Văn Thế (giới sáng tác thường gọi ông là nhạc sĩ Văn Thế) kể lại rằng, trong suốt những năm 1957 – 1969 thời kỳ đỉnh cao của âm nhạc truyền thống, ông được tắm mình trong bầu không khí sáng tác ca khúc về Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Những năm này, Nghệ An có 3 đoàn văn công hoạt động hết sức sôi động, cống hiến nhiều vở diễn và chương trình nghệ thuật có giá trị phục vụ các sự kiện chính trị lớn của tỉnh, phục vụ nhân dân, gây được tiếng vang lớn. Nhạc sĩ Văn Thế ở Đoàn Văn công ca kịch và đảm nhận vai trò sáng tác ca khúc cho đoàn.

Năm 1968, khi "gặp" được bài thơ chúc Tết của Bác, với tấm lòng ngưỡng mộ vị lãnh tụ vĩ đại cũng như thấm đẫm tinh thần trong bài thơ chúc Tết của Người trên sóng truyền thanh, nhạc sĩ Văn Thế nghĩ ngay đến việc sáng tác ca khúc trên nền bài thơ này. Thế nhưng ngẫm nghĩ, trăn trở mãi, ông vẫn không tìm ra tứ nhạc cho bài thơ. “Phần vì quá choáng ngợp, phần vì quá náo nức, phải một năm sau tôi mới cho ra mắt được ca khúc mà mình ao ước bấy lâu”, nhạc sĩ Văn Thế nhớ lại.

Bài hát có tên “Mừng thơ xuân Bác Hồ” được ông sáng tác trên nền ví, giặm theo điệu (mị, là, đô) trong dân ca ví, giặm cổ, nhưng đầy khí chất hào hùng, đặc biệt câu: “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” được tác giả nhấn mạnh bằng những nốt nhạc nhanh, khoẻ, dứt khoát làm nổi lên tư tưởng lớn của ca khúc, khiến ca khúc ngay lập tức đi vào lòng người như lời hiệu triệu.

Sau khi phát hành bài hát, vị Trưởng Ty Văn hoá Nghệ An lúc bấy giờ cầm lấy bản nhạc và nói bài này sẽ đưa ca sĩ của Đoàn tập để biểu diễn phục vụ cán bộ cấp cao.

Quả vậy, sau khi bản nhạc được phối khí và anh chị em diễn viên đoàn ca kịch biểu diễn, bài hát nhận được những lời khen của lãnh đạo tỉnh cũng như những nhà chuyên môn. Ngay sau đó, Văn Thế được cấp trên thông báo bài hát này sẽ được biểu diễn phục vụ lãnh đạo cấp cao khi về công tác tại Nghệ An.

Nhạc sĩ Văn Thế nhớ lại sau khi nghe xong, Tổng Bí thư Lê Duẩn là vị lãnh đạo cao cấp có mặt trong khán phòng lúc đó đã gật gù khen về nhạc điệu cũng như tư tưởng trong bài. Cũng sau sự kiện đó, bài hát được nhạc sĩ Đỗ Nhuận mang về Hà Nội phát ở buổi sinh hoạt ở Đài Tiếng nói Việt Nam và đăng trong tạp chí Văn hoá số 1 của Bộ Văn hoá Thông tin lúc đó.

“Từ đó, Tỉnh đoàn Thanh niên lao động Nghệ An (nay là Tỉnh đoàn Nghệ An) phát động tập và hát bài "Mừng thơ xuân Bác Hồ" trên địa bàn toàn tỉnh, tạo nên một khí thế rộn ràng khắp nơi nơi”, nhạc sĩ Văn Thế nhớ lại.

Nhiều bài hát về Bác liên tục ra đời

Ngoài bài hát “Mừng thơ xuân Bác Hồ” còn có bài "Sông Lam tình Bác" đoạt giải Nhất cuộc vận động sáng tác Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Các bài hát của nhạc sĩ Văn Thế như: "Hành hương về quê Bác", "Thăm tượng đài Bác", "Phút giao thừa thiêng liêng" cũng được nhiều giải thưởng lớn của tỉnh và Trung ương. Tất cả các bài hát này được xuất bản trong tuyển tập "Sông Lam tình Bác" của nhạc sĩ Văn Thế.

Trong đó, bài “Hành hương về quê Bác” (Giải C - Giải thưởng Hồ Xuân Hương của Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật Nghệ An); “Phút giao thừa thiêng liêng” (Giải B - Cuộc vận động sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh năm 2010); tác phẩm hợp xướng “Trường ca sông Lam” (Giải C - Giải thưởng Hồ Xuân Hương).

Nhạc sĩ Văn Thế kể: “Bài hát "Hành hương về quê Bác" thời điểm đó đã trở thành cơn sốt trong giới trẻ, bất cứ hội diễn nào cũng thấy vang lên khúc ca này bởi giai điệu rộn ràng, vui tươi và rất tình cảm”. Thực tế, trong suốt mấy chục năm qua, cứ vào dịp Lễ hội Làng Sen ở nghi thức rước ảnh Bác, ca khúc “Hành hương về quê Bác” lại vang lên...

Nhạc sĩ Văn Thế có nhiều sáng tác về Chủ tịch Hồ Chí Minh, như ông cho biết, là xuất phát từ tình cảm mến yêu, ngưỡng mộ đối với Bác kính yêu. Nhưng sáng tác tác phẩm âm nhạc về Bác Hồ cũng là cách mà các nhạc sĩ luôn muốn thử thách bản thân. Nhạc sĩ Văn Thế chia sẻ: “Khi tôi nghe những ca khúc viết về Bác của các nhạc sĩ An Thuyên, Thuận Yến hay Đỗ Nhuận, tôi khâm phục vô cùng, vì các anh đã tìm được góc độ tiếp cận "chân dung" của vị lãnh tụ bằng âm nhạc hết sức gần gũi, thân thương, có sức lan tỏa mạnh mẽ không chỉ trong thời nay mà còn cả đến mai sau. Từ đó, tôi trăn trở và luôn cảm thấy mình cần phải vượt qua những "ngọn núi lớn" trong bản thân mình, ngọn núi lớn đó chính là mình phải tìm được phong cách tiếp cận hình ảnh Bác một cách giản dị nhất".

Để có được những tác phẩm về Bác Hồ sống động, gần gũi nhất, nhạc sĩ Văn Thế đã dày công nghiên cứu thân thế, cuộc đời và sự nghiệp của Người lẫn chất liệu âm nhạc để dựng xây nên hình ảnh cao đẹp mà thân thương. Và, 15 tác phẩm âm nhạc viết về Hồ Chí Minh đã minh chứng cho tinh thần, quyết tâm lao động nghệ thuật nghiêm túc và tình yêu bao la đối với Bác kính yêu của người nhạc sĩ này.

Hằng năm, mỗi dịp Liên hoan Tiếng hát Làng Sen được tổ chức, các ca khúc viết về Bác Hồ của nhạc sĩ Văn Thế lại vang lên trên những sân khấu lớn. Tuổi đã già, giảm sút nhiều về sức khoẻ, nhưng khi nhắc đến những ca khúc viết về Bác Hồ, nhạc sĩ Văn Thế vẫn ôm đàn hát vang bằng tất thảy say mê...

Thanh Nga