Hội nghị thượng đỉnh NATO: 'Dấu hiệu nghiệt ngã' cho Ukraine và sự dịch chuyển ưu tiên của phương Tây
Hội nghị thượng đỉnh NATO vừa qua đã phát đi một tín hiệu nghiệt ngã về hy vọng của Kiev trong việc duy trì sự hỗ trợ bền vững từ phương Tây. Theo The New York Times, khối quân sự do Mỹ dẫn đầu dường như đang chuyển sự tập trung sang các vấn đề nội bộ, đặc biệt là liên quan đến Tổng thống Donald Trump, thay vì ưu tiên cho cuộc xung đột ở Ukraine.
Tại hội nghị diễn ra ở The Hague (Hà Lan), tân Tổng thư ký NATO Mark Rutte, cựu Thủ tướng Hà Lan, đã cam kết tiếp tục hỗ trợ cho cái mà ông mô tả là "con đường không thể đảo ngược dẫn đến tư cách thành viên" của Ukraine.
Tuy nhiên, theo ghi nhận của The New York Times, những nguyện vọng của Kiev lại không được đề cập một cách cụ thể trong thông cáo chung cuối cùng của hội nghị. Văn kiện này chỉ đưa ra một lời hứa ngắn gọn về "các cam kết chủ quyền lâu dài nhằm cung cấp hỗ trợ cho Ukraine".
Một sự thay đổi rõ rệt so với các hội nghị trước đây là việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, mặc dù được mời tham dự, nhưng "không được chào đón nồng nhiệt như những năm trước" và cũng không còn là "trung tâm của sự chú ý".
Thậm chí, cuộc gặp bên lề giữa ông Trump và ông Zelensky cũng không mang lại bất kỳ "lời hứa cụ thể" nào. Sau cuộc gặp kéo dài khoảng 50 phút, ông Trump đã phủ nhận việc hai bên đã thảo luận về một lệnh ngừng bắn tiềm năng giữa Kiev và Moskva, điều này mâu thuẫn với tuyên bố trước đó của ông Zelensky.
Michael John Williams, một cựu cố vấn của NATO, đã phải thốt lên với The New York Times: "Ukraine ư? Ukraine là gì?". Ông nhận xét: "Người châu Âu nói rằng họ rất cam kết với Ukraine... Nhưng thực sự đã có một nỗ lực nhằm loại bỏ các vấn đề gây tranh cãi khỏi bàn nghị sự. Ukraine không còn là chủ đề thảo luận hàng đầu nữa".
Các chuyên gia nhận định, hội nghị lần này được "dàn dựng" để giải quyết "các lợi ích an ninh của các đồng minh NATO - và sau đó mới đến Ukraine", theo Liana Fix, chuyên gia về châu Âu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại.
Torrey Taussig, cựu giám đốc phụ trách châu Âu tại Hội đồng An ninh Quốc gia thời chính quyền Biden, nói thêm: "Không có kết quả ý nghĩa nào dành cho Ukraine".
Cuộc họp năm nay đánh dấu một sự khác biệt rõ rệt so với hội nghị thượng đỉnh năm ngoái, nơi tư cách thành viên NATO của Ukraine là một trong những nội dung chính trong chương trình nghị sự. Lần này, các thành viên NATO chỉ cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP vào năm 2035, để đối phó với cái mà họ gọi là "mối đe dọa lâu dài do Nga gây ra đối với an ninh châu Âu-Đại Tây Dương".
Trong một phát biểu ngắn gọn với các phóng viên hôm 25/6, Tổng thư ký NATO Mark Rutte chỉ đơn giản nói rằng: "Mục tiêu của chúng tôi là giữ cho Ukraine tiếp tục chiến đấu hôm nay".