Chính quyền địa phương 2 cấp: Gần dân, vì dân-Kỳ 2: Điểm tựa trong lũ dữ
Trong thử thách khắc nghiệt của thiên tai, hình ảnh lãnh đạo Trung ương và lãnh đạo tỉnh Nghệ An xuyên rừng, vượt suối vào tận tâm lũ chỉ đạo, động viên, cùng hệ thống chính quyền 2 cấp khẩn trương vào cuộc khắc phục hậu quả lũ lụt lịch sử tháng 7/2025, đã trở thành điểm tựa tinh thần lớn, khẳng định một thông điệp nhất quán: Không để bất kỳ người dân nào bị bỏ lại phía sau.
Nhóm P.V Chính trị - Xây dựng Đảng • 17/08/2025
Trong thử thách khắc nghiệt của thiên tai, hình ảnh lãnh đạo Trung ương và lãnh đạo tỉnh Nghệ An xuyên rừng, vượt suối vào tận tâm lũ chỉ đạo, động viên, cùng hệ thống chính quyền địa phương 2 cấp khẩn trương vào cuộc khắc phục hậu quả lũ lụt lịch sử tháng 7/2025, đã trở thành điểm tựa tinh thần lớn, khẳng định một thông điệp nhất quán: Không để bất kỳ người dân nào bị bỏ lại phía sau.
Giữa những ngày mưa lũ hoành hành, khi bản làng vùng biên giới Nghệ An chìm trong bùn nước, bị chia cắt, mất mát, hình ảnh những chuyến trực thăng xuyên mây mù mang hàng cứu trợ tới vùng bị cô lập; cùng bước chân lội suối, băng rừng của lãnh đạo Trung ương và tỉnh Nghệ An vào tận tâm lũ, đã khắc sâu trong lòng người dân miền Tây xứ Nghệ.
Tại bản Xiềng Tắm (xã Mỹ Lý), giữa bùn lầy và cung đường sạt lở, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc truyền đi lời thăm hỏi, sẻ chia của Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo Đảng, Nhà nước, khẳng định việc chăm lo, hỗ trợ đồng bào là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu: “Bà con hãy yên tâm, Đảng và Nhà nước luôn ở bên cạnh bà con!”.
Trước đó, vào các ngày 23 và 24/7, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cũng đã có mặt tại vùng lũ miền Tây Nghệ An, ở lại qua đêm, kiểm tra thực địa, chỉ đạo ứng phó khẩn cấp, thăm hỏi và trao tận tay những phần quà hỗ trợ người dân... Tất cả, cũng đã nói lên tinh thần “bám dân, bám hiện trường”.
Giữa bộn bề công việc của đất nước, các chuyến công tác khẩn cấp của các đồng chí Phó Thủ tướng để trực tiếp có mặt tại tâm điểm thiên tai miền Tây Nghệ An, động viên bà con, chỉ đạo các lực lượng chức năng kịp thời hỗ trợ khắc phục hậu quả lũ lụt gây ra, là minh chứng rõ ràng cho tinh thần nhất quán của Đảng và Nhà nước: Không để ai bị bỏ lại phía sau, nhất là trong hoạn nạn.
Sự hiện diện sâu sát ấy không chỉ tiếp thêm nghị lực và niềm tin cho người dân vùng lũ đứng dậy sau mất mát, mà còn trở thành chỗ dựa tinh thần to lớn cho hệ thống chính trị tỉnh Nghệ An nói chung và các xã đang bị ảnh hưởng mưa lũ nói riêng, khi phải đối mặt với thử thách lớn ngay trong thời gian đầu vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Từ khi bão số 3 còn cuộn mình ngoài Biển Đông cho đến lúc mưa lũ ập xuống miền Tây xứ Nghệ, lãnh đạo tỉnh Nghệ An luôn dõi sát từng diễn biến, bám chắc thực tiễn, không để một phút gián đoạn trong chỉ đạo. Những cuộc họp khẩn được triển khai ngay trong đêm, những mũi công tác được phân công gấp rút, các đoàn công tác do các đồng chí lãnh đạo tỉnh dẫn đầu, đã không quản ngại gian khó, trực tiếp đến những điểm xung yếu, trọng yếu.
Những ngày nước lũ bủa vây, người dân các xã Mỹ Lý, Nhôn Mai, Mường Típ hay Tương Dương… đã đón những bước chân lấm bùn của Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Nghĩa Hiếu; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An Võ Thị Minh Sinh… cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành. Các đồng chí đã vượt qua những đoạn đường lầy lội, những khúc cua trơn trượt, những cầu tạm chênh vênh... để đến gần hơn với dân, để nhìn tận mắt, nghe tận tai tình hình ở cơ sở.
Có những buổi chiều, mưa rừng ập xuống bất ngờ, màn nước trắng xóa, đường sá sạt lở từng mảng đất lớn. Nhưng các đoàn công tác vẫn tiến bước, bám từng vách núi, lội qua những con suối dâng cao. Mỗi điểm đến là một cuộc trò chuyện ấm áp, là cái nắm tay thật chặt, là lời động viên chân thành gửi đến cán bộ, chiến sĩ và bà con đang căng mình chống lũ.
.jpg)
Không chỉ dừng lại ở những lời thăm hỏi, lãnh đạo tỉnh còn trực tiếp đưa ra những mệnh lệnh quyết đoán, điều chỉnh phương án ứng phó phù hợp với từng địa bàn, từng thời điểm. Mỗi quyết sách kịp thời đã giúp lực lượng cứu trợ triển khai nhanh chóng, hiệu quả, từng bước khắc phục thiệt hại, sớm ổn định đời sống người dân.
Giữa những ngày mưa lũ, sự hiện diện thường xuyên và hành động cụ thể của lãnh đạo tỉnh ngay tại tuyến cơ sở đã trở thành chỗ dựa tinh thần vững chãi. Sự xuất hiện của các đồng chí lãnh đạo tỉnh tại các vùng tâm lũ, không chỉ tiếp thêm nghị lực cho cán bộ và nhân dân, mà còn củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo, điều hành sát sao, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền trong thời khắc thử thách.
Tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung nhấn mạnh: Công tác chỉ đạo phòng, chống bão số 3 từ Trung ương đến địa phương được triển khai thông suốt, quyết liệt, quán triệt tinh thần “không được chủ quan”. Nhờ đó, Nghệ An đã chủ động ứng phó và hạn chế tối đa thiệt hại.
Nhận định đó không chỉ đúc rút từ một chiến dịch ứng phó thiên tai khẩn cấp, mà còn là minh chứng cho sự phối hợp nhịp nhàng, kịp thời từ Trung ương đến tỉnh và xã. Chính yếu tố này đã tạo nền tảng vững chắc để các địa phương, đặc biệt là cấp xã, trong những ngày đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp còn nhiều mới mẻ, đã vượt qua thử thách, đứng vững trước sức tàn phá của thiên tai.
Chiều 24/7/2025, tại phiên họp lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo bày tỏ sự chia sẻ sâu sắc trước những mất mát, thiệt hại to lớn về tài sản mà Nhân dân các xã miền núi tỉnh Nghệ An đang phải gánh chịu do cơn lũ lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh gây ra bởi bão và hoàn lưu bão số 3.
Trong các ngày 2, 4/8/2025, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã lần lượt ký các quyết định phân bổ tổng cộng 300 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương hỗ trợ khẩn cấp cho Nghệ An để khắc phục hậu quả thiên tai.
Trên bản đồ địa lý, Nhôn Mai chỉ là một chấm nhỏ vùng biên giới Nghệ An, ẩn mình giữa đại ngàn Trường Sơn. Nhưng sau cơn lũ lịch sử tháng 7/2025, cái tên Nhôn Mai bỗng chốc trở thành tâm điểm đau thương của cả nước. Nơi ấy, người ta giật mình đặt ra những câu hỏi nhức nhối: Bao nhiêu người đã mất nhà? Ai đang đói khát giữa rừng sâu? Ai phải ngủ dưới tấm bạt giữa đêm mưa lạnh?..
Trước đó, không ai ngờ, chỉ trong một đêm mưa lớn, toàn bộ 21 bản làng với hơn 1.400 hộ dân ở xã Nhôn Mai bị cô lập hoàn toàn. Quốc lộ 16, tuyến huyết mạch nối xã với các vùng lân cận như Tri Lễ, Mỹ Lý bị sạt lở nghiêm trọng. Mất sóng, mất điện, không phương tiện tiếp cận, Nhôn Mai gần như biến thành một “ốc đảo”.
.jpeg)
Ở bản Phà Mựt, ông Xồng Bá Dìa - người đàn ông dân tộc Mông ngoài 60 tuổi ngồi lặng trước khoảng đất trống nơi từng là căn nhà bao thế hệ sinh sống. Ngôi nhà ven suối bị lũ cuốn phăng, tài sản không còn gì, cả gia đình phải tá túc nhờ hàng xóm. “Trôi hết rồi… ai cũng đói, không biết lấy gì mà ăn”, giọng ông khản đặc, lạc đi trong tiếng mưa.
Đâu chỉ riêng tình cảnh gia đình ông Dìa. Toàn bản Phà Mựt có 13 ngôi nhà bị lũ cuốn sạch, hàng chục căn khác tốc mái, sập tường. Cả bản trắng tay. Trong cơn lũ hung hãn, những con người miền Tây Nghệ vốn kiên cường như cây lim, cây táu giữa đại ngàn đã phải bật khóc vì bất lực!
.jpg)
Và, Nhôn Mai không phải là nơi duy nhất. Toàn tỉnh Nghệ An ghi nhận có 450 ngôi nhà bị cuốn trôi, sập đổ, vùi lấp hoàn toàn; hơn 5.400 nhà bị ngập sâu và gần 1.600 căn khác chịu ảnh hưởng bởi sạt lở…
Trước tình cảnh đó, thông điệp được lãnh đạo tỉnh Nghệ An quán triệt rõ ràng: "Tuyệt đối không để người dân thiếu ăn, phải chịu cảnh màn trời chiếu đất. Dù bản làng bị chia cắt đến đâu, cũng không ai bị bỏ lại phía sau.” Đây không chỉ là chỉ đạo hành chính mà là mệnh lệnh từ trái tim và trách nhiệm.
Với tinh thần đó, Nghệ An đã lập tức kích hoạt phương án hậu cần ba hướng: đường bộ, đường không, đường thủy để tiếp tế cho các vùng bị cô lập. Lãnh đạo tỉnh đã gửi đề nghị khẩn cấp tới Bộ Quốc phòng; ngay sau đó, hai chiếc trực thăng của Công ty Trực thăng Miền Bắc và Trung đoàn 916 đã cất cánh, mang theo hàng chục tấn hàng cứu trợ cấp kíp tiếp cận 5 điểm tại các xã Mường Xén, Mường Típ, Nhôn Mai, Mỹ Lý, Bắc Lý.
Cùng với công tác cứu trợ khẩn cấp, Nghệ An đồng loạt triển khai các nhóm nhiệm vụ trọng tâm nhằm đưa cuộc sống người dân sớm trở lại trạng thái bình thường, theo phương châm “nước rút đến đâu, khắc phục đến đó”. Trên tinh thần ấy, toàn tỉnh đã huy động tổng lực ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường sau lũ, thu gom rác thải, tiêu độc khử trùng, không để phát sinh dịch bệnh; khẩn trương khôi phục hệ thống giao thông, điện, viễn thông, trường học, trạm y tế; đặc biệt tập trung hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất.
Trên các cung đường, bản làng miền Tây Nghệ An những ngày cuối tháng 7, đầu tháng 8, dễ bắt gặp hình ảnh các chiến sĩ Bộ đội Cụ Hồ đến từ Quân khu 4, Bộ CHQS tỉnh, Bộ đội Biên phòng, Công an tỉnh, cùng lực lượng đoàn viên thanh niên, cán bộ xã và nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh... trầm mình giữa nắng gắt, áo quần lấm lem, mồ hôi nhễ nhại dọn vệ sinh, bốc dỡ bùn đất, sửa chữa nhà cửa, khơi thông cống rãnh, giúp dân khắc phục hậu quả. Những việc làm lặng thầm nhưng cấp thiết ấy từng ngày nối lại mạch sống vùng lũ.
.jpg)
Thấu hiểu “mái nhà” không chỉ là nơi cư trú, mà còn là biểu tượng sinh kế, niềm tin và hy vọng của người dân, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung đã chỉ đạo: Chậm nhất trong tháng 9/2025, phải bố trí đất và khởi công xây dựng lại nhà cho toàn bộ các hộ bị mất nhà do lũ. Quyết tâm ấy được hiện thực hóa bằng chiến dịch “40 ngày xây dựng lại nhà ở cho người dân và trường học cho học sinh”, do tỉnh Nghệ An phối hợp cùng Bộ Công an triển khai, bắt đầu từ giữa tháng 7/2025 từ nguồn hỗ trợ của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.
Ngày 12/8/2025 tại xã Mỹ Lý, Bộ Công an đã phối hợp với tỉnh Nghệ An tổ chức đợt phát động thi đua cao điểm 40 ngày đêm xây dựng 500 căn nhà và Trường phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Mỹ Lý 2, xã Mỹ Lý.
Cùng với xây dựng lại nhà dân, tỉnh Nghệ An cũng chỉ đạo đảm bảo hạ tầng thiết yếu. Trong đó, giao thông là ưu tiên hàng đầu. Quốc lộ 16 - tuyến đường huyết mạch nối các xã vùng sâu đang được dồn lực khắc phục. Quốc lộ 7A và các tỉnh lộ bị sạt lở, xuống cấp cũng nằm trong danh sách cần xử lý khẩn cấp.
Lũ đã rút, nhưng hậu quả nặng nề vẫn còn đó nơi miền Tây Nghệ An. Giữa ngổn ngang đất đá và những mái nhà sụp đổ, các cấp ủy chính quyền, các lực lượng chức năng cùng người dân và các nhà hảo tâm vẫn tiếp tục ngày đêm gấp rút dựng lại nhà cửa, trường học, khơi thông đường sá... Với sự chỉ đạo kịp thời từ Trung ương, quyết tâm của lãnh đạo tỉnh, sự bám sát của chính quyền cơ sở và tinh thần đoàn kết của người dân..., những bản làng nơi đại ngàn đang dần được hồi sinh. Mới thấy, trong gian khó, ý chí không khuất phục và trách nhiệm, tình người đã biến đau thương thành sức mạnh, để Nghệ An đứng dậy sau thiên tai, vững bước hơn trước mọi thử thách.
.jpg)
Để triển khai đồng bộ các biện pháp khắc phục hậu quả lũ lụt, tỉnh Nghệ An đã quyết định phân bổ 205 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách tỉnh năm 2025 cho 35 xã bị thiệt hại nặng. Đồng thời, bổ sung thêm 200 tỷ đồng từ nguồn tăng thu và tiết kiệm chi để xử lý khẩn cấp hệ thống hạ tầng giao thông, trong đó ưu tiên Quốc lộ 7A, 16 và một số tuyến tỉnh lộ thiết yếu.
300 tỷ đồng hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cũng đã được tỉnh phân bổ cụ thể cho 4 lĩnh vực: Giao thông 112 tỷ đồng; Nông nghiệp và Môi trường 100 tỷ đồng; phần còn lại được dành cho sửa chữa trường học, trạm y tế.
Thông qua Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An và Ban Cứu trợ tỉnh, tính đến ngày 7/8, các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ gần 139 tỷ đồng nhằm chung tay giúp người dân khắc phục hậu quả lũ lụt.
(Còn nữa)