Dạy học 2 buổi/ngày: Tăng buổi nhưng đã tăng số lượng, chất lượng?

Nhiều trường học đã được nghỉ thứ 7

Từ đầu năm học 2025 - 2026 đến nay, thời khóa biểu của Trường THCS Hiến Sơn, xã Bạch Hà đã có sự điều chỉnh. Theo đó, thay vì học 1 tuần 6 buổi sáng như năm học trước, năm nay học sinh chỉ học từ thứ 2 đến thứ 6 và nghỉ học vào thứ 7. Tuy nhiên, các em học thêm 3 buổi chiều với thời lượng mỗi buổi từ 2 – 3 tiết.

“

Sau khi triển khai dạy học 2 buổi/ngày, thời khóa biểu của nhà trường đã có sự điều chỉnh theo hướng giảm số tiết nhưng tăng buổi học ở cả sáng và chiều.

Để làm được điều này, nhà trường phải sắp xếp linh hoạt để phù hợp với đội ngũ giáo viên thực có. Bởi lẽ, giáo viên của trường chỉ có 2 người ở vùng sở tại, còn lại đều ở xa, có những người cách trường gần 20 cây số nên việc đi lại sẽ vất vả.

Thầy Nguyễn Văn Dần - Hiệu trưởng Trường THCS Hiến Sơn

Trên toàn tỉnh, thời khóa biểu của nhiều trường học cũng đã được thay đổi từ năm học này và đồng loạt các trường đều đã thực hiện nghỉ học vào thứ 7. Tại Trường THPT Anh Sơn 1, ngoài các tiết buổi sáng, mỗi tuần nhà trường sắp xếp thêm 3 buổi chiều để học sinh học chính khóa. Học sinh ở Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, phường Trường Vinh cũng không còn học thứ 7. Tuy nhiên, ngoài một buổi học chính khóa ở trường, 2 buổi còn lại các em học thêm từ 2 - 3 tiết.

Trên địa bàn xã Con Cuông, các trường như THCS Chi Khê, THCS Trà Lân, PT DTBT THCS Châu Cam hoặc THPT Con Cuông, mỗi tuần học thêm từ 3 - 4 buổi chiều.

“

Việc nghỉ học thứ 7 tạo thuận lợi cho giáo viên và học sinh, giúp mỗi người có thêm thời gian nghỉ ngơi và tham gia các hoạt động khác.

Về phía nhà trường, khi thay đổi thời khóa biểu cũng phải điều chỉnh để giáo viên không phải dạy quá nhiều tiết trong ngày, cân đối các môn học tránh căng thẳng cho học sinh.

Thầy Nguyễn Anh Dũng - Hiệu trưởng Trường THPT Anh Sơn 1

Việc triển khai còn máy móc

Từ năm học 2025 - 2026, ngành giáo dục triển khai dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông, theo hướng phân định rõ giữa buổi 1 và buổi 2 nhằm bảo đảm tính khoa học, linh hoạt và phát triển toàn diện học sinh.

Trong đó, buổi 1 là thời gian thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông chính khóa với nội dung dạy học bắt buộc. Buổi 2 là thời gian tổ chức các hoạt động giáo dục bổ trợ, phát triển năng lực, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh chưa đạt. Ngoài ra, các nhà trường có thể triển khai các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, giáo dục tài chính, giáo dục nghệ thuật, thể chất, STEM/STEAM, hướng nghiệp, trí tuệ nhân tạo, ngoại ngữ… theo định hướng phát triển toàn diện phù hợp với tâm sinh lý học sinh ở từng cấp học.

Liên quan đến dạy học 2 buổi/ngày, theo hướng dẫn, việc tổ chức buổi 1, buổi 2 có thể linh hoạt về thời gian, cân đối về thời lượng, không cố định sáng là buổi 1 và chiều là buổi 2. Tuy nhiên, qua 3 tuần triển khai tại các trường học trên địa bàn tỉnh Nghệ An cho thấy, số trường tổ chức buổi 2 theo hướng dẫn không nhiều. Thay vào đó, việc triển khai đang theo hình thức “giãn” thời khóa biểu và chuyển nội dung của chương trình bắt buộc từ buổi sáng sang dạy thêm buổi chiều.

Một trong những lý do chính là chưa đủ điều kiện để triển khai. Thầy Nguyễn Văn Dần - Hiệu trưởng Trường THCS Hiến Sơn nói thêm: Ngoài dạy chính khóa chúng tôi đã xây dựng một số hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhưng không thường xuyên vì nhà trường chưa có điều kiện để triển khai. Việc mời đội ngũ như nghệ nhân, vận động viên… cũng chưa thể thực hiện vì nằm ngoài tiềm lực của nhà trường.

Nhiều hiệu trưởng cũng thừa nhận, các nội dung cho buổi học thứ 2 trong ngày triển khai thời điểm này nếu có chỉ dừng lại ở bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn thi cho học sinh cuối cấp. Một số trường ở vùng thuận lợi có thêm dạy các tiết tăng cường (có thu tiền). Việc tổ chức các hoạt động khác là khó triển khai thường xuyên vì thiếu giáo viên, thiếu nguồn lực.

Tại Trường THPT Mường Qụa, xã Môn Sơn, thầy Hoàng Như Lâm - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, hiện nay, ngoài buổi sáng, các lớp sẽ học thêm 3 buổi chiều trong đó có 1 buổi dành cho hoạt động ngoài giờ lên lớp với các nội dung như sinh hoạt câu lạc bộ Tiếng Anh, triển khai một số chương trình ngoại khóa nhằm tạo hứng thú cho học sinh. Về phía giáo viên, do rất nhiều môn học của trường chỉ có 1 giáo viên đảm nhận nên các buổi chiều sẽ khó triển khai đồng nhất giữa các lớp mà phải kéo dài trong suốt tuần theo từng khối khác nhau. Vì thế, với giáo viên ở xa, cảnh ở lại trường để dạy buổi thứ 2 và mang theo “cơm nắm, cơm đùm” là chuyện bình thường.

Sự thay đổi trên cũng sẽ tác động đến học sinh và các gia đình, nhất là với học sinh ở bậc THCS đang phải đưa đón con hàng ngày.

“

Con tôi mới vào lớp 10, ngoài học buổi chiều, buổi sáng các con có 2 buổi ở trường nhưng có buổi thì học 3 tiết đầu, có buổi học 2 tiết cuối nên ảnh hưởng đến kế hoạch học tập và việc đi lại của các con.

Chị Nguyễn Thị Hương, có con đang học ở một trường THPT công lập ở phường Trường Vinh

Theo hướng dẫn mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo, dù chỉ mới triển khai dạy học hai buổi/ngày nhưng đã có ý kiến của phụ huynh, học sinh và từ chính giáo viên ở các cơ sở giáo dục. Nhiều phụ huynh cho biết, sau khi chuyển từ 1 buổi sang 2 buổi, sinh hoạt của gia đình bị xáo trộn khi phải tăng thời gian đưa đón một ngày từ 2 lần đến 4 lần. Hơn nữa, thời gian học buổi chiều chỉ 2 - 3 tiết, khiến phụ huynh phải đến đón con sớm, ảnh hưởng thời gian công tác. Với những học sinh nhà xa trường, việc phải di chuyển liên tục cũng ảnh hưởng đến sức khỏe, thời gian nghỉ ngơi và kế hoạch học tập.

Thực tế cũng cho thấy, nếu theo quy định “cứng” như Bộ hướng dẫn hiện nay đang còn những bất cập. Trong đó, việc Bộ quy định số tiết học tối đa chỉ còn 7 tiết/ngày cho cả 3 cấp học (tiểu học, THCS, THPT) khiến các trường gặp khó khăn trong bố trí các tiết học và buộc phải giãn ra thành nhiều buổi khác nhau.

Bên cạnh đó, do thiếu giáo viên nên ở nhiều nhà trường, giáo viên đã dạy vượt số tiết quy định. Trong khi đó, các trường chưa có ngân sách để chi trả. Trong trường hợp, mời các nghệ sĩ, nghệ nhân đến giảng dạy theo hình thức xã hội hóa sẽ làm tăng gánh nặng chi phí cho phụ huynh và đi ngược với tinh thần của Thông tư 29.

Mỹ Hà