Rau ngập do mưa lớn, nông dân Nghệ An cấp tập thu hoạch chạy úng
Từ đêm 16 đến sáng 17/8, mưa lớn kéo dài khiến hàng trăm héc-ta rau màu ở Nghệ An chìm trong nước. Trước nguy cơ hư hỏng, người dân buộc phải huy động nhân lực thu hoạch sớm để vớt vát vốn liếng.
Rau màu ngập sâu sau trận mưa lớn

Đêm 16/8, mưa lớn kéo dài suốt nhiều giờ đồng hồ đã khiến vùng rau màu xã Quỳnh Anh, huyện Quỳnh Lưu, rơi vào cảnh ngập úng cục bộ. Những cánh đồng rau hành hoa, rau cải, mồng tơi vốn xanh mướt nay chìm trong làn nước đục ngầu. Cây rau mềm lá, gốc bắt đầu úng rễ, nguy cơ dập nát và chết hàng loạt.
Các vùng màu ở Quỳnh Anh nơi tập trung diện tích rau lớn nhất tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề. Nguyên nhân chính, theo chính quyền địa phương, là do nhiều tuyến mương thoát nước bị bồi lấp, dòng chảy tắc nghẽn khiến nước tiêu thoát chậm.

Ông Trần Minh Chính - Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Anh, cho hay: “Đất cát vùng bãi ngang ngấm nước nhanh, nhưng khi ngâm lâu thì cây rau dễ thối, lủng rễ. Chỉ cần ngập qua đêm là hư hỏng nặng. Hiện xã đang huy động bà con khơi thông rãnh thoát, đồng thời chỉ đạo thu hoạch sớm những diện tích đã đến kỳ và thu hoạch vớt diện tích ngập nặng”.
Theo thống kê, toàn xã Quỳnh Anh gieo trồng 1.048 ha rau màu vụ hè thu, trong đó vùng bãi ngang chuyên rau chiếm tới 954 ha. Đến sáng 17/8, khoảng 400 ha đã ngập nặng, trong đó nhiều diện tích hành hoa mới trồng 1 tháng buộc phải nhổ sớm.

Không chỉ xã Quỳnh Anh, vùng rau Quỳnh Mai cũng bị ảnh hưởng nặng nề do mưa lớn. Những ngày này, trên cánh đồng, bà con đội mưa, tất tả nhổ hành, vác từng bao rau ra chợ bán vội, mong gỡ gạc lại chút vốn liếng sau nhiều tháng trời đầu tư công sức.
Tại khối Đại Đồng (phường Quỳnh Mai), bà Nguyễn Thị Hồng ngậm ngùi khi phải cắt non 3 sào hành vừa gieo: “Do mưa lớn, hành úng gốc, nếu không nhổ thì mất trắng. Bán ra chỉ được 1.000 - 2.000 đồng/kg, coi như lỗ nặng”.

Ông Nguyễn Văn Nam (xóm 5, xã Quỳnh Anh) thì phải thuê tới 7 lao động để thu hoạch gấp 3 sào hành đã đến kỳ: “Nếu giữ lại thì hỏng sạch. Nhưng bán bây giờ chỉ 7.000 đồng/kg, thiệt hại hơn 50% so với giá bình thường”.
Bà con chạy lũ, gỡ gạc vốn liếng
Không chỉ riêng Quỳnh Lưu, vùng bãi ven sông Lam thuộc các huyện Anh Sơn, Đô Lương, Nam Đàn, Thanh Chương… cũng đang chịu ảnh hưởng của mưa lớn. Nước sông dâng cao, tràn mấp mé các bãi màu, đe dọa diện tích trồng bí xanh, bí đỏ, ngô nếp và nhiều loại rau vụ hè thu.

Anh Nguyễn Văn Thành, chủ một trang trại ở vùng bãi xã Lam Thành cho biết: “Trận lũ lịch sử cuối tháng 7 đã cuốn trôi toàn bộ giàn dưa chuột, bí xanh. Sau khi cải tạo lại, dựng lại hệ thống giàn bằng tuýp sắt, giờ mưa lớn nước đã mấp mé ruộng bí hơn 1 ha. Nhờ đào mương sâu 1 - 1,5 m thoát ra sông nên hiện vẫn an toàn. Nhưng nếu mưa kéo dài, lũ thượng nguồn đổ về thì rất khó lường”.
Tại xã Vạn An, Hội Nông dân cũng đã khuyến cáo bà con chủ động thu hoạch sớm. Chị Nguyễn Thị Hà - Chủ tịch Hội Nông dân xã, cho biết: “Hiện, nước sông dâng cao song chưa gây ngập úng diện tích cây trồng. Để chủ động hạn chế thiệt hại do mưa lớn, người dân đã được vận động bẻ ngô nếp, cắt ngọn bí khi còn thu được, tránh để lâu cây bị long rễ, đổ rạp”.

Thực tế, trên cánh đồng Vạn An, nhiều hộ dân đã cấp tập ra đồng “chạy mưa”. Bà Nguyễn Thị Thành, trồng 3 sào ngô và 1 sào bí lấy ngọn, cho biết: “Ngô gieo trên đất cao hơn nên chưa ngập, nhưng mưa nhiều dễ đổ. Tôi đã cho người bẻ ngô bán sớm, chấp nhận lỗ. Ngọn bí cũng tranh thủ cắt, để thêm vài hôm nữa coi như mất hết”.
Hiện nay, tình trạng mưa lũ bất thường ngày càng diễn biến khó lường. Trong khi đó, hệ thống kênh mương tiêu thoát ở nhiều xã vùng rau vẫn còn hạn chế, dẫn tới tình trạng ngập úng cục bộ thường xuyên xảy ra.

Trước mắt, giải pháp khẩn cấp là khơi thông dòng chảy, khuyến cáo nông dân thu hoạch kịp thời và sớm thống kê thiệt hại để có phương án khắc phục. Về lâu dài, ngành nông nghiệp đầu tư nâng cấp hệ thống tiêu úng, hỗ trợ bà con chuyển đổi cơ cấu giống rau có khả năng chịu úng tốt hơn.
CẢNH BÁO NGẬP ÚNG Ở NGHỆ AN
- Thời gian mưa lớn: Từ đêm 16/8 đến sáng 17/8, có nơi mưa to.
- Lượng mưa đo được: Hoàng Mai đạt 76,4 mm chỉ trong 6 giờ (23h ngày 16/8 - 05h ngày 17/8).
- Độ sâu ngập lụt lớn nhất: phổ biến 0,2 - 0,5 m; có nơi trên 0,6 m.
- Thời gian ngập úng có thể kéo dài: Đến trưa ngày 18/8.
- Nguy cơ: Ngập úng tại vùng trũng thấp, ven sông suối, khu dân cư và các vùng chuyên canh rau màu của tỉnh.
- Ảnh hưởng sản xuất: Nguy cơ hư hỏng diện tích lớn rau màu ở Quỳnh Lưu, Quỳnh Anh, Quỳnh Mai; ảnh hưởng diện tích ngô, bí, dưa tại vùng bãi ven sông Lam (Anh Sơn, Đô Lương, Vạn An, Lam Thành…).