Từ ngày 1/7/2025, giao dịch mua bán dưới 20 triệu đồng bắt buộc phải có hoá đơn nếu muốn khấu trừ thuế

Thay đổi có tính chất bước ngoặt

Theo Điều 14 Luật Thuế GTGT sửa đổi năm 2024, Quốc hội đã bỏ quy định miễn chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt với các khoản chi dưới 20 triệu đồng như trước đây. Từ ngày 1/7/2025, các khoản chi - không phân biệt lớn hay nhỏ - đều phải đi kèm hóa đơn và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới đủ điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Cụ thể, Khoản 2, Điều 14 quy định: “Điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào được quy định như sau: a) Có hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng ở khâu nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng thay cho phía nước ngoài quy định tại khoản 3 và khoản 4 của Luật này. Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng thay cho phía nước ngoài; b) Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ”.

Hiện lãnh đạo Phòng Dự toán tổng hợp - Chi cục Thuế khu vực X xác nhận thông tin này và cho biết, theo quy định sẽ loại trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ và Chính phủ đang ban hành nghị định hướng dẫn. Sau khi Chính phủ có nghị định hướng dẫn, Bộ Tài chính sẽ ban hành Thông tư thực hiện.

Quy định này là một bước đi mạnh mẽ, cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc siết chặt kỷ luật tài chính, chống thất thu thuế và thúc đẩy hệ thống thanh toán điện tử phát triển rộng khắp. Điều này không chỉ phục vụ công tác quản lý thuế hiệu quả hơn, mà còn phù hợp với chủ trương xây dựng nền tài chính minh bạch, hướng tới một nền kinh tế số, ít dùng tiền mặt.

Đối với các doanh nghiệp lớn và có hệ thống kế toán bài bản, việc thực hiện chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt không phải là trở ngại. Tuy nhiên, đối với tiểu thương, hộ kinh doanh cá thể - những người vốn quen giao dịch tiền mặt, sử dụng hóa đơn bán lẻ, chưa có thói quen lưu chứng từ thanh toán điện tử - đây là một thay đổi có tính chất bước ngoặt.

Một chủ cửa hàng tạp hóa tại chợ Hưng Dũng (TP Vinh) cho biết, gia đình buôn bán lâu năm, hàng hoá chủ yếu lấy qua các xe tải đổ hàng theo tuyến, bán hàng thu tiền mặt là chính, thời gian gần đây mới dùng thêm chuyển khoản. Nay thêm quy định về hoá đơn, nhập hàng, kiểm hàng trên máy, gia đình cảm thấy lo lắng và định sang nhượng cửa hàng hoặc chuyển sang hàng hoá khác vì, không phù hợp với người kinh doanh đã lớn tuổi, mà con cái thì ở xa.

Trong khi đó, chủ một đại lý hàng hoá ở phường Hưng Phúc cho biết: Do hạch toán theo phương thức khấu trừ nên đơn vị xuất hoá đơn đầy đủ cho khách theo từng lần bán hàng; các hoá đơn đầu vào cũng được thu thập đầy đủ từ các đơn vị thứ cấp, cho nên việc lưu trữ hoá đơn rất quan trọng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khấu trừ thuế.

Chủ một siêu thị mini trên đường Lê Lợi, thành phố Vinh cũng cho biết: Với quy định đó, chúng tôi bây giờ khuyến khích khách hàng lấy hoá đơn, nhất là những khách hàng buôn bán lớn để tạo điều kiện cho họ còn khấu trừ thuế đối với hoạt động của họ.

Để tiếp tục được khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) - yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của hộ kinh doanh - tiểu thương sẽ buộc phải thay đổi. Sự thay đổi không chỉ là từ cách thanh toán, mà còn liên quan đến quy trình lưu trữ chứng từ, kế toán sổ sách, và thậm chí cả cách làm việc với nhà cung cấp.

Cần làm gì để thích ứng?

Theo Chi cục Thuế khu vực X cho biết: Từ ngày 1/6/2025, tổ chức khấu trừ thuế thu nhập cá nhân phải ngừng sử dụng chứng từ thuế thu nhập cá nhân điện tử theo quy định trước đây và chuyển sang áp dụng khấu trừ thuế thu nhập cá nhân điện tử theo Nghị định số 70/2025/NĐ-CP. Để không bị lạc hậu trong chính sách thuế, quan trọng hơn là đảm bảo quyền lợi trong nộp thuế, các tiểu thương cần chú ý các vấn đề sau:

Thứ nhất là trang bị phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Hiện nay, có rất nhiều lựa chọn như chuyển khoản ngân hàng, quét mã QR, ví điện tử, thẻ ngân hàng… Các tiểu thương nên đăng ký tài khoản ngân hàng doanh nghiệp hoặc cá nhân dùng cho hoạt động kinh doanh, đồng thời tích hợp các công cụ thanh toán điện tử để tiện lợi hơn trong giao dịch.

Tiểu thương khấu trừ thuế cần thông báo với các nhà cung cấp và khách hàng rằng từ ngày 1/7/2025, mọi giao dịch cần có chứng từ thanh toán điện tử để đảm bảo điều kiện thuế. Các giao dịch dưới 20 triệu đồng nay cần lưu ý. Tiểu thương cần lưu giữ đồng thời hóa đơn GTGT và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (ủy nhiệm chi, sao kê chuyển khoản, biên nhận QR…) theo đúng quy định của cơ quan thuế. Mỗi giao dịch cần được ghi nhận đầy đủ, để khi cơ quan thuế kiểm tra điều kiện khấu trừ hợp lệ.

Hiện theo quan sát, tiểu thương am hiểu công nghệ đã bắt đầu nâng cấp công tác sổ sách kế toán, lưu trữ điện tử, thậm chí thuê, thực hiện phần mềm kế toán để có lợi trong thực hiện nghĩa vụ thuế. Nhiều nền tảng kế toán số hiện nay phù hợp cho hộ kinh doanh nhỏ với chi phí hợp lý. Nhân viên bán hàng thay chủ bây giờ phải vào sổ sách và chủ quầy cũng phải am hiểu các phương pháp đầu vào, đầu ra cơ bản. Từ tâm lý “rào cản” bước đầu, tiểu thương cần coi đây là cơ hội để từng bước đưa hoạt động kinh doanh vào quy chuẩn, hiện đại, minh bạch hơn và được khấu trừ thuế.

Các công ty cung cấp dịch vụ thanh toán, ngân hàng cũng cần tiếp tục hỗ trợ tiểu thương “bình dân học vụ số”, triển khai nhiều chính sách hỗ trợ miễn phí lập tài khoản, máy quẹt thẻ, ưu đãi quét mã QR… nhằm khuyến khích tiểu thương chuyển đổi. Đây là thời điểm thuận lợi để thay đổi, thay vì chờ đợi hoặc chậm thích nghi và chịu thiệt hại về sau.

Việc mở rộng yêu cầu chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt cho các giao dịch, kể cả dưới 20 triệu đồng, là bước đi đúng đắn, cần thiết để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quản lý thuế. Điều này cũng nằm trong định hướng phát triển nền kinh tế số, hiện đại hóa công tác thuế và hạn chế giao dịch tiền mặt - vốn luôn tiềm ẩn rủi ro và gian lận. Bước đầu có thể gây xáo trộn cho nhóm tiểu thương và hộ kinh doanh, nhưng sau này sẽ hoà hợp với dòng chảy chung, đặc biệt đối với các tiểu thương đã xác định kinh doanh là nghề nghiệp.