Tỷ phú nông dân Thái Bá Khang

(Baonghean) - Trong những điển hình tiêu biểu về phát triển kinh tế của huyện Quỳnh Lưu, không thể không nói đến anh Thái Bá Khang, ở xóm 8, xã Sơn Hải, là nông dân làm kinh tế giỏi với mô hình nuôi ngao thương phẩm và sản xuất ngao giống, hàng năm cho gia đình anh thu nhập hàng tỷ đồng.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống làm nghề khai thác hải sản, gần 20 năm bám biển theo nghề truyền thống, lênh đênh cùng con sóng nhưng cuộc sống gia đình vẫn khó khăn, vất vả; cái đói, cái nghèo cứ bủa vây không lối thoát. Trăn trở, suy nghĩ làm gì để thoát nghèo luôn thường trực trong anh.

Anh Thái Bá Khang kiểm tra ngao giống.

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ: “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền…” và qua nhu cầu thực tế của địa phương, anh mạnh dạn vay vốn thêm chuyển nghề mở cơ sở cung cấp ngư lưới cụ, xăng dầu phục vụ cho các phương tiện tàu thuyền. Nhờ nghề khai thác hải sản phát triển nên việc buôn bán của gia đình ngày càng thuận lợi, cơ sở được mở rộng với quy mô lớn hơn.

Năm 2003, nhờ có sự "mách nước" của người bạn về nuôi ngao; đồng thời qua tìm hiểu về các mô hình nuôi ngao, thấy địa phương có tiềm năng, lợi thế để nuôi ngao thương phẩm nên anh làm thủ tục xin UBND xã Sơn Hải nhận khoán thầu 10 ha đất bãi bồi hoang hóa ven biển để nuôi thử nghiệm ngao thịt. Cùng với số vốn tích cóp được trong quá trình kinh doanh ngư, lưới cụ anh vay thêm ngân hàng hơn 200 triệu đồng thuê người đóng cọc, giăng lưới, ngăn bờ bằng bao cát, mua 12 tấn ngao giống ở Bến Tre về thả nuôi.

Lứa ngao xuống giống đầu tiên do bảo quản không đúng quy trình kỹ thuật nên bị “bảo ôn” chết hơn 80%. Tất cả mọi hy vọng đều đặt hết vào lứa ngao đầu tiên nhưng ngao chết, gia đình bỗng chốc trắng tay. Anh Khang tâm sự: "Lúc đó hụt hẫng, hoang mang vô cùng. Nhưng nghĩ mình là trụ cột của gia đình nên không được phép gục ngã, "đã ngồi lên lưng hổ là phải phi". Nghĩ là làm, tôi bàn với vợ bán đất, bán nhà để lấy tiền khăn gói vào Bến Tre, ra các tỉnh phía Bắc như Thanh Hóa, Nam Định học hỏi kinh nghiệm và mua tiếp đợt ngao giống mới về nuôi".

Rút kinh nghiệm ngao chết lần trước, lần này anh thuê chuyên gia kèm đưa ngao giống về. Do được bảo vệ trong các thiết bị đảm bảo nhiệt độ quy định nên tỷ lệ ngao sống đạt trên 90%, và giống ngao du nhập từ Bến Tre đã phát triển tốt trên bờ biển Sơn Hải. Vụ thu hoạch đầu tiên gia đình lãi hơn 1 tỷ đồng.

Từ kết quả thu được, gia đình tự tin để tiếp tục đầu tư mở rộng diện tích lên 30 ha ở các bãi bồi xã Sơn Hải và xã Quỳnh Thọ để nuôi ngao thương phẩm. Nhờ chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật nên bãi ngao phát triển ổn định, đạt năng suất bình quân 30 tấn/ha, giá ngao thương phẩm tương đối ổn định, có thời điểm lên tới 24.000 đồng/kg. Trong quá trình nuôi, anh Khang thấy ngao giống có vai trò quyết định đến thành bại của cả quá trình, trong khi phải mua con giống từ Bến Tre, việc vận chuyển khó khăn, tỷ lệ sống hạn chế nên anh nảy sinh ý định nghiên cứu, tìm hiểu để có thể sản xuất ngao giống ngay tại địa phương.

Vì vậy, cuối năm 2012, anh hợp tác với các chuyên gia thủy sản để sản xuất ngao giống sinh sản thành công từ chuyển giao công nghệ của Đài Loan với tổng vốn đầu tư trên 7 tỷ đồng. Ngao giống sinh sản tại Sơn Hải đã được nuôi thử nghiệm trên diện tích 1ha đất bãi triều tại xã Quỳnh Thọ. Sau thời gian nuôi thấy có hiệu quả, ngao sinh trưởng, phát triển tốt và giống ngao không chỉ phục vụ cho gia đình mà đã cung ứng giống cho toàn bộ khu vực Bắc miền Trung. Anh Thái Bá Khang chia sẻ: "Hiện nay cơ sở sản xuất ngao giống phát triển ổn định, ngoài ngao được nhân giống từ Bến Tre, tôi đang sưu tầm và nhân giống ngao bản địa của Nghệ An. Bởi giống ngao này có ưu điểm khỏe, chất lượng, thích nghi với môi trường của vùng biển địa phương".

Đến nay, diện tích nuôi ngao thịt thương phẩm của gia đình anh Khang khoảng hơn 30ha và 1 ha nuôi ngao giống. Hàng năm, tổng thu nhập từ nuôi ngao đạt khoảng 5 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí nhân công, máy móc, thuế thuê bãi triều… gia đình còn lãi khoảng 1,5 - 2 tỷ đồng. Riêng năm 2013, tổng doanh thu từ ngao đạt trên 12 tỷ đồng, ngao không chỉ bán trong nước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài, thị trường chủ yếu là các nước châu Âu và Trung Quốc. Mô hình nuôi ngao của gia đình đã tạo việc làm thường xuyên cho 25 - 30 lao động với mức lương từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng; ngoài ra, vào chính vụ thuê thêm từ 80 - 100 lao động.

Lãnh đạo huyện Quỳnh Lưu thăm mô hình nuôi ngao giống của anh Thái Bá Khang.

Không chỉ chú tâm phát triển kinh tế gia đình, anh còn tích cực ủng hộ các phong trào từ thiện nhân đạo như ngày vì người nghèo, nạn nhân chất độc da cam, các gia đình có hoàn cảnh khó khăn... với tổng số tiền ủng hộ hàng chục triệu đồng/năm, và điều quan trọng là anh rất sẵn sàng chia sẻ những kinh nghiệm trong phát triển kinh tế nói chung và nuôi ngao nói riêng với các hộ khác để nhân nhanh diện tích nuôi nhiều hơn, tạo thành vùng nuôi lớn của huyện, tạo giá trị kinh tế lớn.

Nhờ đó, cùng với sự góp sức và sẻ chia kinh nghiệm của anh cũng như sự năng động của bà con vùng biển Quỳnh Lưu mà hiện nay hình thức nuôi ngao thương phẩm đã được nhân rộng trên địa bàn xã Sơn Hải, Quỳnh Thọ, Quỳnh Thuận, Quỳnh Long, An Hòa. Phong trào nuôi ngao thịt đã được mở rộng với 144 hộ nuôi, tổng diện tích nuôi 140 ha, đem lại thu nhập hàng trăm tỷ đồng/năm và giải quyết việc làm cho 300 lao động thường xuyên.

Với mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, anh đã nhiều lần vinh dự được lãnh đạo tỉnh, huyện về thăm và biểu dương, khen thưởng. "Tỷ phú" nông dân Thái Bá Khang là đại diện gương cá nhân được Ban Thường vụ Tỉnh ủy biểu dương, khen thưởng và đại điện cho nông dân trên quê Bác dự lễ tôn vinh sau 5 năm thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW ở Trung ương.

Bài, ảnh:

Việt Hùng - An Hà