Vụ lấn chiếm đất ở Yên Thành: Chính quyền địa phương đã làm tròn trách nhiệm?

Thừa nhận cho lấn chiếm đất?

Từ tháng 3/2023, Báo Nghệ An đã liên tục có những bài viết phản ánh việc gia đình ông Nguyễn Thanh Thản, và ông Nguyễn Văn Kiêm (nay là con trai Nguyễn Văn Sơn ở), cùng trú tại xóm Văn Yên, xã Văn Thành (Yên Thành) đã có hành vi chiếm đất trái phép. Thửa đất bị chiếm nguyên là đất thổ cư của gia đình ông Nguyễn Văn Xứng và bà Nguyễn Thị Tiu (cả 2 ông bà đã mất), nay người đại diện là bà Nguyễn Thị Hiền Lương.

Theo bản đồ 299 còn lưu lại tại UBND xã Văn Thành, thửa đất của ông Nguyễn Văn Xứng và bà Nguyễn Thị Tiu có số hiệu 437, diện tích 360m²; thửa đất của gia đình ông Nguyễn Thanh Thản có số hiệu 436, diện tích 260m²; và thửa đất của gia đình ông Nguyễn Văn Kiêm có số hiệu 438 với diện tích 220m². Cả 3 hộ dân này đều có phần đất tiếp giáp với nhau, đồng thời bên cạnh thửa đất của ông Xứng, bà Tiu về phía Đông còn có thửa đất số 482 của gia đình ông Nguyễn Văn Hoàng và bà Nguyễn Thị Cảnh.

Sau khi bố mẹ bà Lương mất và bà Lương đi làm ăn xa, các em đều lập gia đình riêng với những hoàn cảnh khác nhau. Khi bà Lương trở về địa phương với ý định xây dựng nhà thờ trên phần đất hương hoả của bố mẹ, tổ tiên để lại thì mới phát hiện thửa đất đã bị 2 gia đình ông Nguyễn Thanh Thản và Nguyễn Văn Kiêm chia nhau chiếm hết. Điều đáng nói là sau khi chiếm một phần đất của gia đình ông Xứng, bà Tiu (nằm ở giữa), gia đình ông Thản còn lấn sang phần đất của gia đình ông Hoàng, bà Cảnh với diện tích 72m². Việc đất đai bị lấn chiếm khiến cho gia đình bà Lương cũng như ông Hoàng, bà Cảnh rất bức xúc.

Thửa đất của ông Xứng, bà Tiu (đánh dấu đỏ), nằm giữa thửa đất của gia đình ông Thản (436) và đất của gia đình ông Hoàng, bà Cảnh (428), theo bản đồ 299. Ảnh: Tiến Đông

Bà Lương cho biết: Khi bố bà qua đời (năm 1989) và mẹ lên sống với em trai thì mảnh vườn của gia đình vẫn để nguyên đó, thậm chí gia đình không hề có ý định cho ai cả. Trên đất lúc này vẫn còn nhà cũ và 2 ngôi mộ, sau này gia đình sẽ về xây nhà thờ. “Điều khiến chúng tôi bất ngờ là dù gia đình không hề cho ai, chính quyền địa phương cũng không lấy phần đất của bố mẹ chúng tôi để chia cho người khác. Thế nhưng, không hiểu sao phần đất hương hoả của gia đình đã được gia đình ông Thản và ông Kiêm chia nhau và gộp vào thửa đất của mình” - bà Lương bức xúc cho biết.

Điều đáng nói là vào năm 1995 UBND huyện Yên Thành cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Giấy CNQSDĐ, còn gọi là bìa đỏ), cho gia đình ông Thản (đứng tên vợ là Đào Thị Huề), với tổng diện tích đất là 2.256m², trong đó có 1.762m² đất nông nghiệp, phần diện tích đất ở và đất vườn không thể hiện số thửa, tờ bản đồ bao nhiêu, nhưng được ngầm hiểu là 501m² đất ở và đất vườn. Hiện nay gia đình ông Thản, bà Huề cũng chưa làm thủ tục cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Thông tin về đất đai của gia đình ông Thản, bà Huề. Ảnh: Tiến Đông

Riêng thửa đất nhà ông Kiêm, từ chỗ có diện tích 220m² như theo bản đồ 299, đến năm 1995 khi được UBND huyện Yên Thành cấp Giấy CNQSDĐ đã tăng lên thành 528m². Để rồi đến năm 2007 ông Kiêm đã làm thủ tục tặng cho con trai là Nguyễn Văn Sơn và năm 2010 anh Sơn đã được cấp Giấy CNQSDĐ mang tên mình.

Về phần gia đình ông Hoàng, bà Cảnh, từ chỗ ban đầu tiếp giáp với đất ông Xứng, bà Tiu, nay bỗng nhiên lại giáp với đất ông Nguyễn Thanh Thản đã khiến cho gia đình rất bất ngờ. Tuy nhiên, càng không ngờ hơn khi gia đình ông Thản, bà Huề lại tiếp tục lấn sang đất của gia đình ông bà 72m². Bởi từ diện tích 260m² ban đầu theo bản đồ 299, đất của ông Thản, bà Huề đã tăng lên 501m² theo bản đồ địa chính số 19. “Đến năm 2021, khi phát hiện đất bị lấn, chúng tôi mời Văn phòng ĐKQSDĐ chi nhánh Yên Thành về đo đạc lại thì thửa đất của gia đình ông Thản tiếp tục tăng lên 573,9m². Trong đó, có hơn 72m² lấn của gia đình chúng tôi” - ông Hoàng nhấn mạnh.

Rõ ràng, sau khi lấn chiếm phần đất của gia đình ông Xứng, bà Tiu, cả gia đình ông Thản và ông Kiêm đều đã được chính quyền địa phương huyện Yên Thành cấp Giấy CNQSDĐ. Phải chăng đây chính là thừa nhận, hợp thức hoá cho hành vi chiếm đất trái phép?

Chính quyền đã làm tròn trách nhiệm?

Sau khi bị chiếm đất, bà Lương đã làm đơn tố cáo 2 gia đình ông Thản và ông Kiêm chiếm đất trái phép gửi lên UBND xã Văn Thành yêu cầu giải quyết. Trong các ngày 13/10/2020 và 24/11/2020, UBND xã Văn Thành đã mở cuộc họp hòa giải giữa các gia đình.

Tại cuộc họp hoà giải vào sáng 13/10/2020, giữa gia đình bà Lương và gia đình ông Thản, UBND xã Văn Thành cho rằng, Giấy CNQSDĐ của gia đình ông Thản được cấp ngày 12/4/1995 (mang tên vợ là Đào Thị Huề), đã không ghi cụ thể số thửa và diện tích. Tiếp đó, vào ngày 24/11/2020, UBND xã Văn Thành lại tổ chức cuộc họp hoà giải tranh chấp đất ở giữa gia đình bà Lương và gia đình anh Nguyễn Văn Sơn.

Bà Nguyễn Thị Cảnh bức xúc khi đất hương hoả của tổ tiên, nơi thờ cúng 3 liệt sĩ đã bị lấn chiếm, dù trước đó đất của gia đình bà không hề tiếp giáp với gia đình ông Thản, bà Huề. Ảnh: Tiến Đông

Cả 2 cuộc hoà giải vào ngày 13/10 và 24/11/2020 các bên không đi đến thống nhất được với nhau, bản thân 2 gia đình chiếm đất trái phép liên tục bao biện cho hành vi của mình. Việc làm rõ đúng, sai cũng không được UBND xã Văn Thành thực hiện.

Chưa kể, đối với trường hợp gia đình ông Hoàng, bà Cảnh, sau khi phát hiện bị lấn mất đất, ông bà đã làm đơn gửi UBND xã Văn Thành. Vậy nhưng, chính quyền địa phương cũng chỉ tổ chức 1 cuộc hoà giải ở xóm vào ngày 27/8/2020, khi các ý kiến không thống nhất, kết luận cuối cùng của đại diện chính quyền địa phương cũng là hoà giải không thành.

Đặc biệt, trong các thông tin, báo cáo gửi TAND huyện Yên Thành, UBND huyện Yên Thành cũng đã khẳng định, không có giấy tờ chứng minh Nhà nước giao thửa đất số 437 (đất của ông Xứng, bà Tiu), cho ai sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc gia đình ông Nguyễn Thanh Thản và gia đình ông Nguyễn Văn Kiêm đã chiếm đất trái phép. Dù việc xác định hành vi chiếm đất của 2 gia đình này là trái phép nhưng đến nay chính quyền địa phương vẫn không có động thái nào để xử lý. Đồng thời cho rằng, vấn đề này Toà án nhân dân các cấp đang thụ lý giải quyết.

Mới đây, trao đổi với PV Báo Nghệ An, ông Nguyễn Quý Linh - Bí thư Huyện ủy Yên Thành cho biết sẽ giao cho UBND huyện kiểm tra, báo cáo sự việc và sẽ thông tin lại./.