Vùng đất lạnh nhất xứ Nghệ vào thu

(Baonghean.vn) - Mùa thu này, thật thú vị khi lên với xã biên giới Na Ngoi. Không chỉ bởi cảnh vật nên thơ quyến rũ lòng người mà còn được hòa mình trong nhịp sống bình yên, chứng kiến nhiều đổi thay của bản làng người Mông, người Khơ Mú, người Thái ...

Na Ngoi có tới 11/19 bản nằm trên vành đai biên giới như Phù Khả,Cà Nọi, Tống Khư, Ka Trên, Ka Dưới, Buộc Mú, Xiềng Xí, Kiều Bắc… Những bản làng nằm chênh vênh trên những sườn núi, nơi có những thửa ruộng bậc thang mà thời điểm này đã nhuộm màu vàng óng.
Na Ngoi có tới 11/19 bản nằm trên vành đai biên giới như Phù Khả,Cà Nọi, Tống Khư, Ka Trên, Ka Dưới, Buộc Mú, Xiềng Xí, Kiều Bắc… Những bản làng nằm chênh vênh trên những sườn núi, nơi có những thửa ruộng bậc thang mà thời điểm này đã nhuộm màu vàng óng.
Ở Na Ngoi, bản Buộc Mú được xem là vùng lạnh giá bậc nhất xứ Nghệ, cũng thuộc vùng lạnh nhất cả nước vào mùa đông. Có năm, tuyết phủ dày như ở Châu Âu. Ảnh tư liệu: Thành Cường.
Ở Na Ngoi, bản Buộc Mú được xem là vùng lạnh giá bậc nhất xứ Nghệ, cũng thuộc vùng lạnh nhất cả nước vào mùa đông. Có năm, tuyết phủ dày như ở Châu Âu. Ảnh tư liệu: Thành Cường.
Cảnh sắc quen thuộc ở đây là những cây đào mốc bên hiên nhà sàn. Mùa thu, đào đang đơm nụ. Không chỉ đẹp, đây còn là
Cảnh sắc quen thuộc ở đây là những cây đào mốc bên hiên nhà sàn. Mùa thu, đào đang đơm nụ. Không chỉ đẹp, đây còn là "mặt hàng" đang được nhiều người "xuôi" săn đón. Trước nhu cầu của thị trường, bà con đã tiến hành ươm đào để tiêu thụ.
Hoa mận cũng bắt đầu khoe sắc trắng điểm tô thêm cho cảnh vật hữu tình....
Hoa mận cũng bắt đầu khoe sắc trắng điểm tô thêm cho cảnh vật hữu tình....
Vùng đất biên viễn này còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều cảnh đẹp nên thơ, hùng vĩ. Đây là dòng thác tung bọt trắng xóa giữa sắc xanh của rừng và sắc xám của đá núi. Thác nước này cũng  là nguồn cung nước tưới và phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt cho bà con.
Vùng đất biên viễn này còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều cảnh đẹp nên thơ, hùng vĩ. Đây là dòng thác tung bọt trắng xóa giữa sắc xanh của rừng và sắc xám của đá núi. Thác nước này cũng  là nguồn cung nước tưới và phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt cho bà con.
Dọc trên tuyến đường từ Nậm Càn vào Na Ngoi, nơi vành đai biên giới này ta không khó để bắt gặp những con thác miệt mài chảy.
Dọc trên tuyến đường từ Nậm Càn vào Na Ngoi, nơi vành đai biên giới này ta không khó để bắt gặp những con thác miệt mài chảy.
Trên những con đường nằm vắt ngang sườn núi, những đám mây buông như toan mỏng xòa xuống thật gần như thể với tay là chạm được mây. 
Trên những con đường nằm vắt ngang sườn núi, những đám mây buông như toan mỏng xòa xuống thật gần như thể với tay là chạm được mây. 
Có lẽ trong khung cảnh nên thơ ấy, người dân nơi đây cũng mang trong mình sự lãng mạn đầy chất thơ. Dưới những mái nhà, người ta vẫn thường nghe thấy tiếng khèn dập dìu đầy say đắm. Chiếc khèn tồn tại lâu đời và mang đậm bản sắc văn hóa trong cộng đồng người Mông ở Nghệ An.
Có lẽ trong khung cảnh nên thơ ấy, người dân nơi đây cũng mang trong mình sự lãng mạn đầy chất thơ. Dưới những mái nhà, người ta vẫn thường nghe thấy tiếng khèn dập dìu đầy say đắm. Chiếc khèn tồn tại lâu đời và mang đậm bản sắc văn hóa trong cộng đồng người Mông ở Nghệ An.
Để có được chiếc khèn như ý, bà con thường chọn những nhánh tre già, đem vuốt cho sạch mắt và hong trên gác bếp từ 2 - 3 tháng. Sau đó mang xuống đục mỗi ống 1 lỗ nhỏ bằng nhau ở đầu ống khèn. Ống khèn cả được làm bằng gỗ xoan hoặc gỗ pơ-mu tiện nhẵn mặt ngoài và đục rỗng ruột bên trong, dùng mũi dao nhọn khoét các lỗ để ghép 5 ống con vào tạo thành hình dáng của khèn.
Để có được chiếc khèn như ý, bà con thường chọn những nhánh tre già, đem vuốt cho sạch mắt và hong trên gác bếp từ 2 - 3 tháng. Sau đó mang xuống đục mỗi ống 1 lỗ nhỏ bằng nhau ở đầu ống khèn. Ống khèn cả được làm bằng gỗ xoan hoặc gỗ pơ-mu tiện nhẵn mặt ngoài và đục rỗng ruột bên trong, dùng mũi dao nhọn khoét các lỗ để ghép 5 ống con vào tạo thành hình dáng của khèn.

dhseus

Mùa lúa chín, không khí ở bản lại rộn ràng náo nhiệt. Người dân "tuốt" lúa trong những máng gỗ như thế này, và làm bằng tay. Là xã của đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó 757 hộ (chiếm hơn 80% tổng dân số) là bà con dân tộc Mông, số còn lại là bà con người Thái và Khơ Mú nên Na Ngoi vẫn lưu giữ trong mình nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc qua nhiều thế hệ. Giống lúa nếp là đặc sản của miền đất biên viễn này. 

 Lúa được bó thành từng chùm nhỏ sau đó phơi lên mái nhà hoặc nóc bếp một cách cẩn thận.
 Lúa được bó thành từng chùm nhỏ sau đó phơi lên mái nhà hoặc nóc bếp một cách cẩn thận.
Không chỉ làm rẫy đơn thuần, ngày nay bà con đã dần tiếp cận với những tiến bộ khoa học để phát triển kinh tế. Hiện có hơn 300 hộ đã liên kết với Tổng đội 10 để phát triển vùng rau sạch, vùng trồng chè chuyên canh.
Không chỉ làm rẫy đơn thuần, ngày nay bà con đã dần tiếp cận với những tiến bộ khoa học để phát triển kinh tế. Hiện có hơn 300 hộ đã liên kết với Tổng đội 10 để phát triển vùng rau sạch, vùng trồng chè chuyên canh.
Họ đã mạnh dạn  đa dạng hóa ngành nghề, phát huy tiềm lực kinh tế hộ và ngày càng tiến gần tới giấc mơ thoát nghèo.
Họ đã mạnh dạn  đa dạng hóa ngành nghề, phát huy tiềm lực kinh tế hộ và ngày càng tiến gần tới giấc mơ thoát nghèo.

 Thanh Quỳnh

tin mới

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.
học sinh tựu trường

Những đứa trẻ người Mông ở Nghệ An rời bản, xuống núi đến trường

(Baonghean.vn) - Cuộc sống vất vả đã “cuốn” những đứa trẻ người Mông ở Tri Lễ (Quế Phong) sớm lên nương, vào rẫy... Tuy nhiên năm gần đây, nhận thức người dân được nâng lên, người Mông đã xem việc đưa trẻ xuống núi theo học là để tiếp thu kiến thức mới, góp phần nâng cao cuộc sống, xây dựng bản làng.
Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

(Baonghean.vn) - Đã từ lâu người dân khắp nơi đều biết đến chợ phiên Tam Thái (Tương Dương) là phiên chợ chuyên bày bán rất nhiều loại rau, củ, quả do bà con tự trồng hoặc thu hái ở trên nương rẫy hay khe suối. Đây không chỉ là những loại nông sản "sạch" mà còn là những vị thuốc rất tốt cho sức khỏe, nên được người dân rất ưa chuộng.
Hoạt động của bộ phận một cửa tại Chi cục thuế huyện Tương Dương. Ảnh: Phương Thúy

Huyện có 5 dự án thủy điện ở Nghệ An kiến nghị trích nguồn thuế cho địa phương

(Baonghean.vn) - Trên địa bàn huyện Tương Dương (Nghệ An) hiện có 5 dự án thủy điện nhưng việc thu thuế lại không thuộc trách nhiệm của huyện. Do đó, huyện vùng cao này đề nghị có chính sách nhằm trích lại một phần kinh phí từ nguồn thu thuế các công trình thủy điện trên địa bàn cho địa phương.