Xã Hữu Kiệm: Kiên trì 3 khâu đổi mới phát triển kinh tế - xã hội gắn thích ứng với biến đổi khí hậu

Đặc điểm tự nhiên - xã hội

Xã Hữu Kiệm được thành lập ngày 16/6/2025 theo Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của ba xã Bảo Nam, Hữu Lập và Hữu Kiệm, với diện tích tự nhiên 188,97 km², dân số 12.553 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 95,06%. Ngày 18/6/2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Quyết định số 3610-QĐ/TU thành lập Đảng bộ xã Hữu Kiệm với 45 tổ chức Đảng trực thuộc và 858 đảng viên.

Xã Hữu Kiệm phía Đông giáp các xã Mường Lống và Chiêu Lưu. Phía Nam giáp các xã Na Ngoi và Chiêu Lưu. Phía Tây giáp các xã Nậm Cắn và Mường Xén. Phía Bắc giáp các xã Nậm Cắn và Huồi Tụ. Địa hình Hữu Kiệm chủ yếu là đồi núi, dốc, phức tạp, với nhiều sông suối và rừng nguyên sinh. Điều này tạo ra một cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, nhưng cũng gây khó khăn trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp.

Ngành nghề chủ đạo của xã vẫn là sản xuất nông nghiệp và lâm nghiệp. Tuy nhiên, đã có sự chuyển dịch cơ cấu sang thương mại và dịch vụ. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao, đời sống người dân còn nhiều vất vả. Xã đã nỗ lực phát triển các mô hình kinh tế hiệu quả như nuôi bò sinh sản, nuôi lợn đen, vườn - ao - chuồng - rừng. Các hoạt động thương mại dịch vụ như bán hàng tạp hóa, dịch vụ ăn uống, vận chuyển cũng đang phát triển, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Hệ thống hạ tầng còn hạn chế, chưa đồng bộ. Giao thông khó khăn, đặc biệt là đường vào khu sản xuất. Các dịch vụ y tế, giáo dục còn nhiều thiếu thốn. Tuy nhiên, xã đã có những bước tiến đáng kể trong việc xây dựng nông thôn mới. Hữu Kiệm cũ là xã đầu tiên của huyện Kỳ Sơn đạt chuẩn nông thôn mới (năm 2019). Chính quyền địa phương đang triển khai các dự án quy hoạch khu dân cư, cải thiện cơ sở hạ tầng và hỗ trợ các nhóm yếu thế.

Là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc, xã Hữu Kiệm sở hữu một bản sắc văn hóa phong phú, đa dạng. Các dân tộc duy trì và phát triển những nét văn hóa truyền thống riêng của mình. Các nghề thủ công truyền thống như đan lát vẫn được duy trì và phát triển ở một số bản như Đỉnh Sơn 1, 2 và Huồi Thợ. Với cảnh quan núi rừng hoang sơ và bản sắc văn hóa dân tộc độc đáo, xã có tiềm năng phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng (trải nghiệm văn hóa dân tộc Thái, Mông) và du lịch sinh thái.

Kết quả phát triển nhiệm kỳ qua

Trong 5 năm qua, việc thực hiện nghị quyết đại hội Đảng bộ các xã nhiệm kỳ 2020-2025 đạt nhiều kết quả tích cực: hệ thống chính trị ổn định, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững, đồng bào các dân tộc đoàn kết, tích cực lao động sản xuất, phát triển kinh tế, giảm nghèo. Việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã được triển khai nghiêm túc, đúng quy định và bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Bộ máy tinh gọn, vận hành ổn định, đảm bảo hoạt động thông suốt sau sáp nhập.

Tuy nhiên, địa phương vẫn gặp nhiều khó khăn: ảnh hưởng của dịch Covid-19, thiên tai, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi; biến động giá cả thị trường; các thế lực thù địch gia tăng chống phá trên không gian mạng; trình độ dân trí, nguồn lực còn hạn chế; một số cán bộ, đảng viên chưa đáp ứng yêu cầu; công tác giảm nghèo còn nhiều thách thức. Việc tổ chức, vận hành bộ máy chính quyền hai cấp sau sáp nhập còn bất cập do địa bàn rộng, dân cư phân tán, giao thông khó khăn; cơ sở vật chất, hạ tầng hành chính chưa đồng bộ; một số thủ tục còn chồng chéo, thiếu thống nhất.

Nhiệm kỳ 2020-2025, xã Hữu Kiệm đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Cấp ủy đã triển khai nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và địa phương, với hơn 90% cán bộ, đảng viên tham gia học tập và nắm vững đường lối của Đảng. Công tác tổ chức và cán bộ được quan tâm, sắp xếp và kiện toàn sau sáp nhập đơn vị hành chính. Xã đã kết nạp được 55 đảng viên mới, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm kỷ luật, góp phần củng cố kỷ cương trong Đảng.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của xã đạt 4,47%. Tổng giá trị sản xuất ước đạt 299,813 triệu đồng, thu nhập bình quân đầu người đạt 23,7 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch tích cực, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp và tăng tỷ trọng các ngành phi nông nghiệp. Giá trị sản xuất nông nghiệp đạt 76,452.3 triệu đồng. Nông nghiệp và chăn nuôi phát triển ổn định với tổng đàn gia súc, gia cầm đạt 30,770 con. Giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng ước đạt 116,927 triệu đồng. Các loại hình dịch vụ, thương mại phát triển, việc thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, tổng giá trị sản xuất dịch vụ chưa đạt chỉ tiêu đề ra.

Xã Hữu Kiệm hiện có 7 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đạt nhiều kết quả tích cực với 86% hộ gia đình và 96% bản đạt chuẩn văn hóa. Hai câu lạc bộ văn hóa truyền thống đã được thành lập và được công nhận cấp huyện. Về y tế, xã đã duy trì và giữ vững tiêu chí xã đạt chuẩn Quốc gia về Y tế. Tỷ lệ tham gia BHYT đạt trên 97%. Công tác quốc phòng, quân sự địa phương được đảm bảo. An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững, với 25 mô hình tự quản và 9 mô hình an ninh trật tự được xây dựng trong nhiệm kỳ.

Đổi mới để phát triển bền vững

Trong định hướng, mục tiêu của nhiệm kỳ mới 2025-2030, xã Hữu Kiệm đã đề ra 3 khâu đổi mới làm điểm nhấn. Bao gồm: Đổi mới về tư duy: Tạo chuyển biến rõ nét trong cách nghĩ, cách làm; khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên; khắc phục tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại, cục bộ dòng họ, địa phương. Từng bước xây dựng ý thức tự lực, tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, đồng thuận trong Nhân dân.

Đổi mới trong quản lý tài nguyên và phát triển kinh tế rừng: Thực hiện hiệu quả chính sách giao đất, giao rừng gắn với quyền lợi và trách nhiệm cụ thể của từng hộ gia đình; nâng chất lượng công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Hình thành các vùng kinh tế nông – lâm nghiệp tập trung; khuyến khích phát triển dược liệu dưới tán rừng, kinh tế rừng bền vững và mô hình kinh tế xanh.

Đổi mới trong cơ cấu lại nền kinh tế và phát triển sản phẩm chủ lực: Tổ chức lại sản xuất theo hướng tập trung, quy mô phù hợp với điều kiện địa phương; phát triển sản xuất hàng hóa gắn với xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm đặc trưng. Hỗ trợ phát triển tổ hợp tác, hợp tác xã, kết nối tiêu thụ sản phẩm. Phát triển thương mại, dịch vụ và du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm quốc phòng – an ninh và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Để thực hiện hiệu quả các mục tiêu, Hữu Kiệm xác định 7 nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh; phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; củng cố năng lực điều hành, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền; thực hành dân chủ gắn với giữ vững kỷ cương; khơi dậy và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân.

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hợp lý, bền vững; phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số; xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP; mở rộng liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.

Phát triển toàn diện văn hóa – xã hội, chú trọng chất lượng giáo dục và đào tạo; quan tâm chăm sóc sức khỏe Nhân dân; tổ chức thực hiện đầy đủ, hiệu quả các chính sách an sinh xã hội; tạo điều kiện để người dân tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, góp phần giảm nghèo theo hướng bền vững.

Tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội; huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư vào hạ tầng thiết yếu như giao thông, thủy lợi, trường học, cơ sở y tế. Tiếp tục đổi mới quản lý nhà nước theo hướng công khai, minh bạch, đơn giản hóa thủ tục; nâng chất lượng phục vụ người dân, tổ chức, doanh nghiệp.

Quan tâm bảo vệ môi trường, quản lý sử dụng tài nguyên hợp lý và hiệu quả; thực hiện tốt công tác bảo vệ rừng, giữ gìn cảnh quan sinh thái; chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu gắn với phát triển kinh tế theo hướng bền vững.

Giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; chủ động trong công tác quốc phòng, an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh Nhân dân vững chắc; nâng trách nhiệm, tinh thần cảnh giác trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Chủ động mở rộng hợp tác đối ngoại, thúc đẩy giao lưu, hợp tác phát triển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền và an ninh quốc gia.

Không ngừng đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên các lĩnh vực; tích hợp công nghệ số vào công tác quản lý, điều hành, sản xuất, giáo dục và đời sống xã hội. Phát triển hạ tầng số phù hợp với điều kiện địa phương; từng bước xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số gắn với cải cách hành chính, bảo đảm công khai, minh bạch. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có khả năng thích ứng, làm việc hiệu quả trong môi trường số.

Với những thành tựu đã đạt được trong nhiệm kỳ qua cùng với truyền thống đoàn kết, thống nhất, ý chí quyết tâm cao, Hữu Kiệm đang đứng trước những cơ hội mới của sự phát triển. Với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đổi mới - Phát triển”, Đại hội đại biểu Đảng bộ xã lần thứ nhất khẳng định quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra cho giai đoạn 2025 - 2030, xây dựng xã Hữu Kiệm phát triển bền vững, từng bước nâng cao chất lượng sống cho người dân trên địa bàn.