Xử lý nghiêm hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự

Bị phạt tù vì trốn tránh nghĩa vụ quân sự

Những tháng cuối năm, trên khắp các miền quê xứ Nghệ lại rộn ràng không khí chuẩn bị cho một mùa tuyển quân, cũng là cơ hội cho thanh niên thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng đối với Tổ quốc. Ở xã Lam Sơn, huyện Đô Lương, hàng năm, thanh niên trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự đều tự giác chấp hành và sẵn sàng lên đường nhập ngũ khi Tổ quốc cần. Ở xã này, khi nhắc đến chuyện tham gia nghĩa vụ quân sự, nhiều người vẫn nói đến sự việc đáng tiếc vào năm 2019. Đó là sự việc xảy ra đối với thanh niên Đàm Công Luật (SN 1996), hộ khẩu thường trú tại xã Lam Sơn.

Đàm Công Luật bị Tòa án nhân dân huyện Đô Lương tuyên phạt 6 tháng tù vì tội cố tình trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Ảnh tư liệu

Ngày 20/4/2019, Đàm Công Luật bị Tòa án nhân dân huyện Đô Lương tuyên phạt 6 tháng tù vì tội cố tình trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Cụ thể, ngày 6/3/2018, Luật có lệnh gọi công dân nhập ngũ. Tuy nhiên, vì không muốn tham gia nghĩa vụ với Tổ quốc nên Luật đã trốn không có mặt đúng thời gian, địa điểm theo giấy gọi mà không có lý do chính đáng. Vì hành vi này, Luật đã bị Chủ tịch UBND xã Lam Sơn ra quyết định xử phạt hành chính với số tiền 2,5 triệu đồng. Không dừng lại ở đó,  đến ngày 12/11/2018, Đàm Công Luật có tên trong danh sách triệu tập để khám sức khỏe chuẩn bị cho công tác gọi thanh niên thực hiện nghĩa vụ quân sự năm 2019 nhưng Luật đã cố tình ở lại thành phố Vinh không về Trạm Y tế xã Lam Sơn, huyện Đô Lương để tham gia khám sức khỏe theo lệnh điều động. Vì vậy, ngày 20/4/2019, Hội đồng xét xử sơ thẩm TAND huyện Đô Lương đã tuyên Đàm Công Luật 6 tháng tù về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”.

Theo quy định tại Khoản 1 các Điều 5, 6, 7, 11, 12 Nghị định số 120/2013/NĐ-CP ngày 9/10/2013 của Chính phủ, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu nêu rõ “Lý do chính đáng” được hoãn, miễn thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm: Bị ốm, tai nạn. Có thân nhân (gồm bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp) đang bị ốm nặng. Có thân nhân chết nhưng chưa tổ chức tang lễ. Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc nhà ở của thân nhân nằm trong vùng đang bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn làm ảnh hưởng đến cuộc sống. Người thực hiện nghĩa vụ quân sự không nhận được các loại giấy gọi liên quan thực hiện nghĩa vụ quân sự do lỗi của người hoặc cơ quan có trách nhiệm, hoặc do hành vi của người khác gây khó khăn hoặc cản trở.

Tiến sỹ, Luật sư Nguyễn Trọng Hải – Trưởng Văn phòng luật sư Trọng Hải và Cộng sự cho biết: Trường hợp Đàm Công Luật đã được xử lý đúng người đúng tội. Đối với người trốn tránh lệnh gọi nhập ngũ, trước tiên sẽ bị xử phạt hành chính; nặng hơn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể: Điều 5, 6, 7 Nghị định 120/2013/NĐ-CP  quy định, phạt tiền từ 500 nghìn đến 1 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung sơ tuyển nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng. Số tiền phạt cho hành vi không chấp hành việc khám sức khỏe là 800.000 - 1,2 triệu đồng; còn cố tình làm sai lệch kết quả khám sức khỏe thì sẽ bị phạt từ 2 - 4 triệu đồng. Không có mặt theo thời gian của giấy gọi nhập ngũ sẽ bị phạt từ 1,5 đến 2,5 triệu đồng.

Bộ CHQS tỉnh kiểm tra công tác khám tuyển nghĩa vụ quân sự ở TP. Vinh. Ảnh tư liệu

Nghĩa vụ gắn liền với quyền lợi

Thiếu tá Nguyễn Trọng Đức - Trưởng ban Quân lực (Bộ Chỉ huy Quân sự Nghệ An) cho biết, đến nay, Đàm Công Luật là trường hợp duy nhất bị tòa tuyên phạt tù vì tội cố tình trốn tránh nghĩa vụ quân sự, khác hẳn với hàng nghìn thanh niên khác  đều chấp hành tốt những quy định về nghĩa vụ với Tổ quốc khi đến tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự. Ở tất cả các địa phương từ cấp huyện đến xã, hàng năm cấp ủy Đảng đều có nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo về công tác khám tuyển nghĩa vụ quân sự.

Ví như tại thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong, đồng chí Hoàng Trung Thông - Bí thư thị trấn cho biết, ngày 15/10/2020, Đảng ủy thị trấn ban hành Nghị quyết chuyên đề về lãnh đạo công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2021. Theo đó, Đảng ủy thị trấn chỉ đạo Hội đồng Nghĩa vụ quân sự thực hiện nghiêm túc các công tác tuyên truyền, khám tuyển và gọi nhập ngũ, giao quân theo đúng quy định. Trong đó, công tác tuyên truyền được xem là khâu quan trọng, yêu cầu cả hệ thống chính trị phải vào cuộc ngay từ những ngày đầu triển khai.

Cán bộ thị trấn Kim Sơn động viên em Lương Văn Thảo (ngoài cùng bên trái) và các thanh niên xung phong thực hiện nghĩa vụ quân sự. Ảnh: Hoài Thu

Bên cạnh đó, tuyên truyền về những chính sách, quyền lợi dành cho thanh niên thực hiện nghĩa vụ quân sự trước, trong và sau khi xuất ngũ cũng được các cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm. Em Lương Văn Thảo ở khối Hồng Phong, thị trấn Kim Sơn cho biết: Năm nay em xung phong nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ công dân. Trước lúc viết đơn tình nguyện, em đã được các cán bộ cung cấp, giải thích rất rõ những quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Ví như các chế độ, chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ, xuất ngũ và thân nhân. Vào quân ngũ, ngoài được bảo đảm về đời sống vật chất, tinh thần, chăm sóc sức khỏe, nghỉ phép, hưởng phụ cấp theo chế độ, thì người thân trong gia đình còn được quan tâm về chế độ bảo hiểm y tế, được ưu tiên hỗ trợ về ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, vay vốn ngân hàng. Con đẻ, con nuôi hợp pháp của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ được miễn, giảm học phí. Khi xuất ngũ còn được trợ cấp hàng chục triệu đồng; được trợ cấp tìm việc làm...

"Em rất phấn khởi khi vừa được thể hiện trách nhiệm của mình với Tổ quốc, và yên tâm với những chính sách của Đảng, Nhà nước đối với thanh niên nhập ngũ. Tuy còn có 2 em trai đang tuổi ăn học, bố mẹ làm nông nghiệp vất vả, em nhập ngũ người thân sẽ thiếu mất sự đỡ đần nhưng em vẫn quyết tâm vào quân ngũ, muốn được rèn luyện mình để sau này giúp đỡ gia đình được nhiều hơn. Bố mẹ và các em cũng hiểu rõ những chính sách và rất ủng hộ” - Lương Văn Thảo khẳng định.

Thanh niên huyện Quế Phong thực hiện khám tuyển nghĩa vụ quân sự. Ảnh: Hoài Thu

Năm 2021, Hội đồng NVQS tỉnh phấn đấu tuyển chọn, giao đủ 3.346 công dân nhập ngũ, đạt 100% chỉ tiêu Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Quân khu giao, trong đó, có 3.100 công dân nhập ngũ vào Quân đội, 246 công dân nhập ngũ vào Công an. Đến nay, đã có 271 đơn của công dân xung phong nhập ngũ.

Trên cơ sở chỉ tiêu, nhiệm vụ giao năm 2021, tại hội nghị đánh giá kết quả lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2020, triển khai nhiệm vụ năm 2021 vào ngày 16/12, đồng chí Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng Nghĩa vụ quân sự tỉnh đề nghị các ngành, các địa phương cần triển khai quyết liệt, mạnh mẽ hơn trong công tác tuyển quân, nâng cao chất lượng tuyển quân. Đồng thời, đề nghị phải xử lý nghiêm các hành vi trốn nghĩa vụ quân sự, không để lọt những trường hợp không đạt chất lượng sức khỏe, đạo đức vào quân ngũ...