Ngày 22/6/2022, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn thực hiện thành công phẫu thuật cắt u xơ tử cung nặng gần 1 kg cho bệnh nhân Lào. Bệnh nhân là bà Lầu Y Xía, 54 tuổi, trú tại huyện Noọng Hét, tỉnh Xiêng Khoảng. Bệnh nhân Lầu Y Xía cho biết: “Thời gian gần đây, tôi thường xuyên bị đau bụng kéo dài, da xanh xao. Tôi đã đi khám nhiều nơi nhưng không phát hiện ra bệnh. Được sự giới thiệu của bạn bè nên gia đình đã đưa tôi đến Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn khám và điều trị”.
Qua thăm khám, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn phát hiện bà Lầu Y Xía có khối u xơ tử cung lớn, cần được phẫu thuật gấp. Sau hội chẩn, các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt tử cung bán phần cho bệnh nhân. Sau hơn 1 giờ, ca phẫu thuật đã thành công tốt đẹp, toàn bộ khối u xơ tử cung được cắt bỏ an toàn.
Bác sĩ Sầm Văn Hải – Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn cho hay: “Đây là một ca phẫu thuật tương đối phức tạp vì khối u to lấn vào trong thành chậu. Khi phẫu thuật rất dễ làm tổn thương các cơ quan xung quanh như bàng quang, niệu quản. Hơn nữa bệnh nhân cũng đã có tuổi, sức khoẻ yếu… Tuy nhiên với sự cố gắng, tận tình cứu chữa, sau 7 ngày bệnh nhân đã hồi phục tốt, trở về quê”.
Huyện Noọng Hét, tỉnh Xiêng Khoảng giáp ranh với huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An. Năng lực y tế ở Noọng Hét nói riêng và Xiêng Khoảng nói chung còn nhiều hạn chế, chưa phát triển. Phẫu thuật nội, ngoại khoa còn yếu và thiếu cả về con người lẫn thiết bị, nhất là ở y tế tuyến huyện, cụm bản. Việc điều trị cho bệnh nhân lâu nay vẫn dựa nhiều vào thuốc Nam. Vậy nên, mỗi khi bị bệnh nặng hoặc bệnh kéo dài, các bệnh nhân Lào vẫn thường sang nhờ sự giúp đỡ, hỗ trợ bác sĩ ở huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An để được giúp đỡ.
Được biết, trước khi dịch Covid-19 bùng phát, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn vẫn thường đón nhận khám, điều trị cho khoảng 100 bệnh nhân Lào/năm. Các bệnh thường gặp của bệnh nhân Lào là các bệnh mãn tính, dạ dày, ruột thừa, tai nạn thương tích. Các bệnh nhân không chỉ ở huyện Noọng Hét cận kề mà còn ở các địa phương xa hơn như huyện Mường Mok, Mường Khăm, Mường Pek và cả thành phố Phôn Sa Vẳn – tỉnh lỵ Xiêng Khoảng.
Dịch Covid-19 lắng xuống, từ ngày 9/5/2022, Việt Nam và Lào mở lại cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, đã có 10 bệnh nhân Lào sang điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn. Sau bệnh nhân Lầu Y Xía, ngày 29/6/2022, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn đã tiếp nhận bệnh nhân Lầu Bá Súa, 24 tuổi, ở bản Phông, huyện Noọng Hét. Lầu Bá Súa đi xe máy bị vướng dây quanh cổ nên dây thanh quản bị thắt, cổ phù nề, không nói được. Sau điều trị cơ bản, Trung tâm Y tế huyện Kỳ Sơn đã chuyển bệnh nhân về Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An để điều trị chuyên sâu.
Cũng theo bác sĩ Hải: “Bệnh nhân Lào sang điều trị tại Nghệ An thường rất nghèo khó nên các y, bác sĩ ở huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An đều hết sức, hết lòng cứu chữa và gần không thu bất cứ một chi phí nào. Chúng tôi coi bệnh nhân Lào còn như thân nhân của mình!”.
Bác sĩ Hải còn nhớ rõ, vào tháng 6/2016, Trung tâm Y tế huyện được đón bệnh nhân Khăm Chắn, 50 tuổi, ở huyện Mường Mok. Sau khi bị thủng dạ dày, điều trị bằng thuốc Nam nhưng vẫn rất đau đớn. Gia đình đã cõng bệnh nhân vượt rừng, vượt núi qua khu vực xã Mường Ải, Mường Típ, huyện Kỳ Sơn và nhờ các chiến sĩ Biên phòng chở ra Trung tâm Y tế. Lúc này, toàn bộ ruột của bệnh nhân đã co rúm lại, viêm phúc mạc nặng… Thấy bệnh nhân quá nghèo khó, trong quá trình điều trị, các cán bộ y tế Trung tâm đã ủng hộ tiền ăn ở; lúc bệnh nhân khỏi bệnh ra về, còn cho thêm quà bánh, tiền xe.
Câu chuyện bác sĩ ở Nghệ An trở thành “cứu tinh” và luôn coi bệnh nhân Lào như thân nhân đã tô đẹp thêm tình hữu nghị cao cả giữa 2 đất nước Việt – Lào. Nhiều câu chuyện cảm động đã được ghi lại ở Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An… Ngày 4/12/2017, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An tiếp nhận bệnh nhân Lầu Bá Sày (20 tuổi) trong tình trạng nguy kịch. Lầu Bá Sày khi đi rừng, không may bị trúng đạn súng săn. Anh này bị 9 viên đạn găm vào phần ngực, bụng. Ngoài vết thương tại tim, bệnh nhân còn bị đạn thủng dạ dày, đại tràng góc lách, ruột non… Bệnh viện đã quyết định phẫu thuật cấp cứu, lấy dị vật ra ngoài, kéo bệnh nhân “khỏi tay thần chết”.
Mỗi năm, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An tiếp nhận hàng trăm lượt bệnh nhân Lào sang điều trị. Rất nhiều bệnh nhân nghèo khó đã được bệnh viện giúp đỡ. Có thể kể đến như bệnh nhân Xồng Dàng bị mắc uốn ván thể tối cấp, tiên lượng tử vong cao đã được bệnh viện điều trị khỏi vào năm 2016. Do quá khó khăn, người nhà nhiều lần xin được đưa bệnh nhân về nhà dù đã được giải thích nguy cơ tử vong rất cao. Trước hoàn cảnh, bệnh trạng của Xồng Dàng, bệnh viện vừa tư vấn, động viên gia đình kiên trì điều trị, đồng thời quyết định miễn toàn bộ gần 150 triệu đồng tiền viện phí và thực hiện hỗ trợ suất ăn miễn phí cho 3 người nhà bệnh nhân.
Hay như bệnh nhân Xồng Nàng Khà (50 tuổi) bị u nhân Chorio âm đạo, được Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An điều trị khỏi vào năm 2015. Khi biết bệnh nhân Xồng Nàng Khà làm nông nghiệp, chồng mất sớm, để lại 10 người con phải nuôi dạy… Bệnh viện đã tạo mọi điều kiện để giúp đỡ và chia sẻ với người bệnh, đặc biệt là miễn tiền viện phí gần 30 triệu đồng khiến gia đình người bệnh vô cùng cảm kích.
Không những vậy, với những bệnh nhân Lào không có điều kiện để sang Nghệ An khám, điều trị, các bác sĩ Nghệ An đã nhiều lần không quản ngại đường xa, sang tận nước bạn để điều trị cho họ. Câu chuyện về bác sĩ Nghệ An vượt 400km từ thành phố Vinh sang thành phố Phôn Sa Vẳn mổ cấp cứu cho bệnh nhân được ghi lại: “20 giờ tối, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An bất ngờ nhận được cuộc điện thoại của lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Xiêng Khoảng thông báo về trường hợp 1 bệnh nhân bị đa chấn thương đang nguy kịch, cần hỗ trợ chuyên môn khẩn cấp… Trao đổi nhanh về tình trạng chấn thương, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An đã cử ngay kíp bác sĩ lập tức đi Xiêng Khoảng. Chuyến xe cứu thương trang bị máy thở, bơm tiêm điện, bình oxy, thuốc vận mạch, trợ tim… tăng hết tốc lực đi trong đêm. Đầu giờ sáng hôm sau, các bác sĩ Nghệ An có mặt tại Phôn Sa Vẳn. Đến thẳng bệnh viện bạn, các bác sĩ Nghệ An lập tức tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân. Qua mấy ngày theo dõi và nhận thấy sự cần thiết phải đưa bệnh nhân sang Nghệ An để điều trị và chăm sóc, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An lại quyết định cử 1 kíp bác sĩ thứ 2 sang đón bệnh nhân đến Việt Nam. Để cứu được 1 bệnh nhân Lào, trong 1 tuần các bác sĩ Việt Nam đã phải 2 lần “xuất ngoại”.
Thạc sĩ, bác sĩ Bun Phăn Vông Ma Chăn – Giám đốc Sở Y tế tỉnh Xiêng Khoảng bày tỏ: “Người dân Lào nói chung, tỉnh Xiêng Khoảng nói riêng rất biết ơn sự giúp đỡ, cứu trị tận tình của các y, bác sĩ Nghệ An. Đã có những bệnh nhân Lào đã được y, bác sĩ Nghệ An, Việt Nam hiến máu, hiến dâng sự sống để vượt qua bạo bệnh… Tình cảm hữu nghị đặc biệt của 2 quốc gia, dân tộc thật đáng quý”.
