Bài 2: Xây dựng các công trình trái qui hoạch
(Baonghean.vn) Nằm trong khối quần thể liên kết với Quảng trường Hồ Chí Minh và khu vực núi Chung tạo thành điểm nhấn kiến trúc và là "lá phổi xanh" của Thành phố Vinh, việc tồn tại các công trình "biến tướng" mục đích sử dụng tại Công viên Trung tâm Tp.Vinh và Nhà văn hóa Lao động tỉnh không những gây ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị mà còn khiến dư luận nhân dân bất bình....
Ngày 20/7/2011, UBND tỉnh đã có Công văn số 4127/UBND - CN về việc "kiểm tra, rà soát việc thực hiện qui hoạch tại Công viên Trung tâm và Nhà văn hóa Lao động tỉnh". Sau khi kiểm tra hiện trạng, đối chiếu với hồ sơ qui hoạch được duyệt, đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Xây dựng chủ trì đã kết luận: Tại Công viên Trung Tâm Thành phố Vinh (được UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh ngày 08/6/2004 với tổng diện tích 25,898 ha, bao gồm 40 hạng mục) có 5 công trình sử dụng sai mục đích, không có trong qui hoạch. Cụ thể: tại vị trí qui hoạch xây dựng đu quay đứng cao 30m, chủ đầu tư là Công ty cổ phần Trung Long đã cho xây dựng Nhà chờ 1 tầng, diện tích 765,0m2 hiện đang được sử dụng thành nhà hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống với cái tên khá ngọt ngào là "Suối Mơ". Còn tại vị trí qui hoạch Đu quay tròn được thay thế bằng 2 sân bóng đá mi ni cỏ nhân tạo, diện tích mỗi sân khoảng 500m2.
Ở vị trí tiếp giáp với đường Hồ Tùng Mậu vốn trong qui hoạch là cổng vào và bãi đỗ xe thì được cơi nới mở rộng diện tích để cho thuê bán cà phê, giải khát có tên gọi là "Phố Hoa". Tại khu vực cổng vào và bãi đỗ xe ( phía Nam và phía Bắc giáp đường Trường Thi), chủ đầu tư cho xây dựng công trình tường xây gạch chỉ lợp mái tôn diện tích khoảng 50m2 hiện cũng đang cho thuê bán cà phê giải khát và gốm sứ Giang Tây.
Chưa hết, tại khu vực cổng chính đường Trần Phú còn mọc lên một nhà bán hàng đồ lưu niệm nhưng thực chất là kinh doanh đồ chơi và quần áo trẻ diện tích khoảng 54m2 không có trong qui hoạch. Ngày 07/09/2011, lực lượng Thanh tra đô thị Thành phố Vinh đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần Trung Long vì xây dựng, cải tạo công trình sai qui hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt và không có giấy phép xây dựng
Mặc dù sai phạm đã rõ ràng nhưng chủ đầu tư vẫn bao biện bằng rất nhiều lí do. Cả ông Trần Hồng Lam - Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Trung Long và bà Chu Thị Thành - Chủ tịch HĐQT công ty đều ngụy biện cho rằng: "Các công trình này không phải vừa mới xây mà được xây từ năm 2005- 2006, bao gồm nhà điều hành, nhà chờ cho khách và nhà tạm, lán trại cho công nhân...
Trong quá trình chờ đợi UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh qui hoạch, công ty chỉ "tạm thời" cho thuê và sử dụng sang mục đích khác. Vì vậy, chỉ có thể nói chủ đầu tư vì đã không xin phép chuyển đổi mục đích sử dụng chứ không phải sai qui hoạch xây dựng". Bà Thành còn cho rằng: "Tiền thu được từ các công trình này chẳng đáng là bao, chúng tôi hoàn toàn không vì lợi nhuận". Sự việc ở đây cần khẳng định rằng, việc cơi nới, cải tạo sử dụng công trình sai mục đích, sai qui hoạch được phê duyệt của Công viên Trung Tâm Tp.Vinh là trái quy định pháp luật nhà nước.
Ví dụ từ vị trí qui hoạch đu quay đứng chuyển sang xây dựng nhà chờ cho khách nghỉ chân rồi cho tư nhân thuê cải tạo, xây dựng lại để mở nhà hàng "Suối Mơ" kinh doanh dịch vụ ăn uống (trước đó là khu dịch vụ mát xa chân), nếu như không phải xây dựng sai qui hoạch, không vì mục đích lợi nhuận thì vì cái gì?
Theo ông Nguyễn Văn Nam - Chánh Thanh tra đô thị thành phố thì dù có " ngụy biện" là nhà chờ cũng phải sử dụng đúng chức năng là nơi nghỉ chân cho khách tham quan, lán trại tạm thì xây dựng xong phải được tháo dỡ chứ không thể xây dựng, cải tạo để sử dụng trái với qui hoạch đã được phê duyệt dành cho các hoạt động vui chơi giải trí công cộng. Hơn nữa, Công viên Trung tâm là công trình lớn nằm ngay trung tâm thành phố, được xây dựng với mục đích đáp ứng nhu cầu vui chơi, tham quan, giải trí, sinh hoạt văn hóa, thể dục thể thao và phát triển du lịch của địa phương, thu hút khách du lịch trong nước cũng như nước ngoài đến với Nghệ An. UBND tỉnh có phê duyệt qui hoạch và cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư.
Đành rằng, so với các thành phố lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thì lượng khách tới công viên còn ít, hiệu quả kinh doanh không cao, lãi ít. Để có thể có kinh phí tái đầu tư cho các công trình mang tính cộng đồng ở vùng lõi công viên, công ty đã trình lên các cấp có thẩm quyền bản qui hoạch điều chỉnh theo hướng đa dịch vụ ở vòng ngoài nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt. Trong khi đó, áp lực việc làm, đời sống của người lao động là rất lớn, nên chủ đầu tư phải "phá rào" cho thuê để kinh doanh.
Tuy nhiên, không phải vì thế mà trong " khu đất vàng" này nhà đầu tư muốn mở cái gì thì mở, xây cái gì thì xây, điều chỉnh gì thì điều chỉnh. Mà việc xem xét điều chỉnh qui hoạch cho nhà đầu tư cần dựa trên cơ sở khách quan, khoa học để Công viên Trung Tâm trở thành một khu vực đa chức năng, đa dịch vụ, nhưng nhất thiết không thể làm ngược hoàn toàn với mục tiêu ban đầu là tạo ra một khu vui chơi giải trí công cộng và là lá phổi xanh, góp phần điều hoà môi trường của TP Vinh.
Ngay cả đối với những sai phạm ở đơn vị do cơ quan nhà nước quản lý như Nhà văn hóa Lao động tỉnh cũng phải được xử lý dứt điểm theo đúng qui định của pháp luật. Vi phạm này bao gồm 3 công trình sử dụng sai mục đích là sân bóng đá mi ni rải thảm cỏ nhân tạo vốn qui hoạch ban đầu là nhà thi đấu cầu lông, thể dục nhịp điệu và sân mít ting. Các công trình xây dựng sai với qui hoạch được phê duyệt, gồm: Khu dịch vụ thể thao quần chúng : công trình nhà cấp 4 diện tích 177m2 hiện đang cho Ngân hàng Đồng bằng sông Cửu Long thuê để sử dụng làm nhà làm việc (phía Bắc tiếp giáp đường Hồ Tùng Mậu) và công trình bán cà phê, giải khát với diện tích 287m2 ở phía Nam. Khu vực bể bơi có 5 công trình sai với qui hoạch được duyệt là nhà bể bơi diện tích 72m2, nhà pha chế diện tích 35m2; nhà bán hàng chữ U 8 gian diện tích 102,96m2, nhà bán hàng diện tích 15,21m2, nhà vệ sinh diện tích 69,6m2.
Điều đáng nói là trước đây Thanh tra đô thị, UBND Thành phố Vinh đã từng lập biên bản và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và buộc ngừng thi công xây dựng công trình vi phạm trật tự xây dựng và về hoạt động xây dựng trong khuôn viên Nhà văn hóa Lao động tỉnh. Điển hình là biên bản vi phạm hành chính số 000063 ngày 16/4/2010 của Thanh tra đô thị đi kèm Quyết định số 1256 ngày 21/2/2010 của UBND Thành phố Vinh xử phạt Công ty THHH Trường Nam 10 triệu đồng và buộc phải tháo dỡ công trình xây dựng trái phép (gồm nhà xây và sân bóng lát cỏ nhân tạo) trên đất thuê lại trong khuôn viên Nhà văn hóa Lao động tỉnh.
Cùng thời điểm, Công ty cổ phần thương mại và đầu tư xây dựng Nam Trường Sơn cũng bị lập biên bản và quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 10 triệu đồng vì xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng của các cơ quan có thẩm quyền. Thế nhưng, đến nay hiện tượng này không chấm dứt mà còn vi phạm với mức độ nghiêm trọng hơn. Bà Huệ- Giám đốc Nhà văn hóa Lao động tỉnh thừa nhận về một số công trình xây dựng sai qui hoạch, sử dụng sai mục đích như: quán bia Á Châu, nhà làm việc của Ngân hàng đồng bằng sông Cửu Long, công trình bán cà phê, giải khát... nhưng lại thanh minh vì " không có kinh phí nên phải liên kết để đầu tư, khai thác và cũng để lo cho đời sống cán bộ, nhân viên của nhà văn hóa". Còn trường hợp các sân bóng đá mi ni rải thảm cỏ nhân tạo vốn qui hoạch ban đầu là nhà thi đấu cầu lông, thể dục nhịp điệu và sân mít ting tuy không đúng mục đích như trong qui hoạch, nhưng tại cuộc họp mới đây do UBND tỉnh chủ trì cả lãnh đạo Nhà văn hóa Lao động tỉnh lẫn đại diện cơ quan chủ quản là Liên đoàn Lao động tỉnh đều xin được giữ lại vì " phù hợp với chức năng của nhà văn hóa" và phát huy hiệu quả trong phục vụ nhu cầu thể dục thể thao của quần chúng.
Rõ ràng, để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, mọi công trình dù xây dựng sai qui hoạch hay biến tướng mục đích sử dụng đều phải được xử lý dứt điểm để trả lại môi trường văn hóa cho những khu vực được qui hoạch để phục vụ lợi ích công cộng. Điều mà nhân dân quan tâm hiện nay là vì sao nhà dân (dù ở trong ngóc ngách) vi phạm trật tự xây dựng là ngay lập tức đã có lực lượng chức năng đến kiểm tra, xử phạt, đình chỉ thi công, thậm chí cưỡng chế, tháo dỡ, nhưng những công trình vi phạm lớn tồn tại ngay giữa trung tâm thành phố lại chưa xử lý? Trách nhiệm này thuộc về ai?
Nhóm phóng viên
