Bài cuối: Đầu tư đúng mức - yếu tố quyết định hiệu quả

Cán bộ phòng Nông nghiệp và các HTX trong huyện Diễn Châu thường xuyên bám đồng ruộng chỉ đạo sản xuất. Ảnh: Văn Đoàn.

Nông nghiệp là lĩnh vực sản xuất lắm rủi ro, trong đó vụ đông lại càng rủi ro nhiều. Đầu vụ thường xuyên bị mưa lụt đe dọa, giữa vụ sâu bệnh, chuột hại phát sinh phát triển phức tạp. Trong khi mục tiêu đặt ra lại rất cao, đòi hỏi phải tập trung chuyên canh tạo sản phẩm hàng hóa, phải tạo giá trị thu nhập. Muốn như vậy, trước hết ngân sách và người dân cần đầu tư đúng mức? Bên cạnh đó, ngành Nông nghiệp luôn phải làm hết trách nhiệm của mình để tham mưu giúp tỉnh có những cơ chế, chính sách đòn bẩy khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất vụ đông. Mặt khác có thể đặt ra câu hỏi mỗi năm cả tỉnh đầu tư chưa tới 100 tỷ đồng cho sản xuất nông nghiệp thì vụ đông được bao nhiêu tỷ? Trong đó người dân được bao nhiêu, doanh nghiệp được bao nhiêu để tạo động lực đưa nhanh tiến bộ và các loại giống mới vào đầu tư thâm canh, góp phần hình thành được bao nhiêu vùng chuyên canh tập trung cũng như tạo điều kiện để doanh nghiệp liên kết với nông dân đầu tư và tiêu thụ nông sản. Rồi vấn đề như có doanh nghiệp vào bị rủi ro thiên tai không ai chia sẻ, "cao chạy xa bay" như doanh nghiệp nước ngoài vào liên kết với HTX Thanh Liên (Thanh Chương) trồng đậu đũa để xuất khẩu cách đây 5 năm.

Như vậy, sản xuất vụ đông đang bộc lộ nhiều bất cập, yếu kém từ khâu chuẩn bị kế hoạch, biện pháp chính sách cho đến công tác tổ chức chỉ đạo, điều hành. Ông Hoàng Văn Phi- Bí thư Huyện ủy Hưng Nguyên thẳng thắn bộc bạch tình hình tại địa phương này: “Cơ chế chính sách hỗ trợ cho người nông dân trong sản xuất vụ đông hiện nay là chưa đúng tầm, công sức thời gian dành cho sản xuất vụ đông chưa thỏa đáng”.

Để có được vụ đông như mong đợi, các cấp ủy, chính quyền, ngành Nông nghiệp cũng như mỗi nông dân, cần phải tự đánh giá xác định tinh thần, trách nhiệm để sớm có những hành động và việc làm thiết thực, hiệu quả, nhanh chóng khắc phục tình trạng nói nhiều làm ít, nói hay làm kém. Có nhiều ý kiến đề nghị thực hiện đợt kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 4 (Khoá XI) lần này, các cấp ủy đảng cần làm rõ ý thức trách nhiệm của tập thể cấp uỷ, chính quyền, của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong tổ chức chỉ đạo, quản lý điều hành sản xuất vụ đông; đoàn viên, hội viên các tổ chức Mặt trận, đoàn thể chính trị đã làm đúng, làm tốt chức năng được giao tích cực tham gia vào quá trình sản xuất hay đang đứng ngoài cuộc…


Trên cơ sở đó kịp thời đề ra kế hoạch, biện pháp khắc phục thiết thực, sát đúng. Trong đó, cần lưu ý đổi mới công tác xây dựng kế hoạch theo nguyên tắc dân chủ “một lên hai xuống”, nghĩa là các chỉ tiêu kế hoạch biện pháp sản xuất vụ đông ở từng địa phương phải được xây dựng từ cơ sở, người dân được tham gia thảo luận bàn bạc thống nhất. Chỉ tiêu kế hoạch phải gắn với các biện pháp, nhất là trong điều kiện sản xuất vụ đông luôn đối mặt với sự de doạ của thiên tai, cần sớm đề ra những giải pháp đi kèm tối ưu về chống úng ngập, chống sâu bệnh, chuột, côn trùng phá hại.

Đặc biệt để tạo bước đột phá về hiệu quả, tỉnh cần dành một tỷ lệ ngân sách hợp lý để tạo đòn bẩy huy động các nguồn lực như: trí tuệ, lao động, đất đai, vốn liếng của doanh nghiệp, đơn vị dịch vụ tư vấn kỹ thuật và người dân, nhằm nhanh chóng xây dựng các vùng chuyên canh rau màu hàng hoá tập trung quy mô lớn như: cây ngô, khoai lang cao sản xuất khẩu, các loại đậu đỗ (đậu tương, bí xanh, dưa chuột) trên đất 2 lúa; các loại rau màu cao cấp trên đất màu; thực hiện tốt việc đầu tư sản xuất gắn với giải quyết đầu ra sản phẩm, sản xuất kinh doanh có hiệu quả cao và phải có cơ chế ràng buộc trách nhiệm, khen thưởng phải đi đôi với kỷ luật, tránh dưới chặt trên lỏng trong điều hành quản lý.

Đi đôi với tạo đà cho sức sản xuất phát triển, phải chú trọng xây dựng các mối quan hệ sản xuất, nhất là làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức người dân; kiện toàn, củng cố nâng cao vị thế vai trò của HTX nông nghiệp trong việc chỉ đạo, phục vụ sản xuất. HTX phải là người đảm nhận làm tốt các khâu: xây dựng và triển khai kế hoạch sản xuất, hướng dẫn tư vấn kỹ thuật, cung ứng giống, thuốc bảo vệ thực vật, vật tư phân bón, bảo vệ sản xuất, liên kết bao tiêu sản phẩm mà không thu bất kỳ khoản chi phí nào từ xã viên… gắn bó quyền lợi với người dân mà không ít HTX như: Diễn Mỹ, Phú Hậu (Diễn Châu), Lưu Sơn (Đô Lương) đang làm rất hiệu quả, trở thành mô hình tốt. Đặc biệt, để góp phần khắc phục khó khăn tâm lý của người dân e ngại, chi phí sản xuất tăng cao trong khi giá cả nông sản lại sụt giảm, sản xuất không hiệu quả, Nhà nước cần có cơ chế chính sách đặc thù khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào sản xuất một số cây trồng chiến lược (ngô, đậu tương, rau cao cấp) bằng hình thức hợp đồng cho vay ứng trước giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, mua lại sản phẩm sau khi thu hoạch theo giá thị trường.

Hiện nay, cả nước đang bước vào thời kỳ hội nhập và phát triển, sản xuất nông nghiệp nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng, đang đứng trước nhiều thời cơ, thách thức và thuận lợi mới. Mạnh dạn chớp lấy cơ hội và lợi thế huy động mọi nguồn lực tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm chắc chắn sẽ là yếu tố quyết định đưa sản xuất vụ đông của tỉnh thắng lợi trong thời gian tới.

Nhóm PV