Bài cuối: Người dân cần có sự lựa chọn thông minh
Việc sử dụng và buôn bán thực phẩm chức năng trên địa bàn Nghệ An đã thực sự sôi động từ vài ba năm trở lại đây, phần lớn người sử dụng thường không hiểu rõ về công dụng thực sự của loại thực phẩm đặc biệt này mà thường vì tâm lý đám đông và hiệu ứng tuyên truyền miệng. Bên cạnh đó sự thiếu đồng bộ trong cách quản lý cũng là một yếu tố khiến mặt hàng này thêm phần đặc biệt.
Ngoài các kênh chính thức như ở các quầy thuốc thì thực phẩm chức năng là mặt hàng bán chạy trong hệ thống bán hàng đa cấp, thậm chí trong các quầy hàng mỹ phẩm, các đại lý bán lẻ sữa, bánh kẹo.
Trong nhiều năm qua, tại các xã Xuân Tường, Ngọc Sơn, Hạnh Lâm... (Thanh Chương) và một số xã ở huyện Đô Lương, Diễn Châu... có nhiều công ty về tổ chức giới thiệu TPCN. Sau khi được Sở Y tế và Chi cục ATVSTP, Phòng Y tế... cho phép, các công ty này về tận thôn, xóm, dựa vào các tổ chức như hội phụ nữ, hội người cao tuổi, hội cựu chiến binh... để tổ chức hội thảo. Giữa tháng 3/2013, Công ty CP Dược phẩm quốc tế Thăng Long (CT Thăng Long) đến Phòng Y tế huyện Thanh Chương xin tổ chức hội thảo, giới thiệu sản phẩm.
Với cách thức quảng cáo về công dụng đa năng của các sản phẩm này kèm theo việc siêu âm, khám bệnh miễn phí cho người dân, các công ty này đã đánh trúng tâm lý một số người cao tuổi, phụ nữ và những người mắc bệnh khó chữa trị bán được rất nhiều các sản phẩm với giá “trên trời”. Nhiều người dân đã chạy vạy vay mượn để có thể mua dược sản phẩm của công ty vì nhầm tưởng uống vào sẽ khỏi bệnh. Rõ ràng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân những công ty buôn bán thực phẩm chức năng đã tung ra những chiêu lừa nhằm trục lợi.
Sữa ong chúa- sản phẩm có tác dụng làm đẹp da, phòng ngừa chứng mất ngủ đang là mặt hàng được nhiều chị em lựa chọn.
Ông Đào Trọng Dũng - Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP cho biết: “Tất cả những sản phẩm thực phẩm chức năng vào Nghệ An đều do Chi cục quản lý về mặt đầu vào. Vì thế tất cả những sản phẩm theo đường chính ngạch đều là những sản phẩm đúng như hồ sơ năng lực, khi đăng ký với chi cục. Những sản phẩm được bán theo hệ thống đa cấp nếu có văn phòng đại diện ở đây cũng đều được kiểm duyệt nghiêm ngặt về giá, thế nhưng rất nhiều người đã mua những sản phẩm chỉ được phân phối qua những đại diện của hãng nên chúng tôi không thể kiểm soát hết. Tuy nhiên việc tổ chức hội thảo để bán thuốc là việc làm vi phạm. Rất đáng tiếc về vụ việc ở Hạnh Lâm - Thanh Chương, hồ sơ đăng ký của họ đều đầy đủ, hợp pháp chỉ cách thức tổ chức của họ sai, chúng tôi đã kiểm tra và xử phạt.”
Tuy vài năm nay hệ thống bán hàng đa cấp có vẻ teo tóp đi nhưng những sản phẩm đa cấp được chào hàng vẫn là những sản phẩm có giá trên trời, trong lúc tính năng của nó, khách hàng chỉ “nghe nói” là chính. Khi nói về công dụng và giá trị thực sự của thực phẩm chức năng người tiêu dùng còn rất mơ hồ và nhầm tưởng đây loại thực phẩm chỉ cần bổ sung trong một thời gian ngắn sẽ có kết quả như ý. Vì vậy, để trở thành người tiêu dùng thông thái trong việc chọn lựa sản phẩm thì trước hết người dân cần hiểu rõ giá trị và tác dụng thực tế của loại thực phẩm này.
Theo ông Dũng: Thực phẩm chức năng là loại thực phẩm thông minh thân thiện với môi trường và là thực phẩm thực sự tiếp cận được với những người có năng lực tài chính vì nó không phải là thuốc và chỉ có tính năng hỗ trợ điều trị thông qua việc cung cấp một số vi lượng mà cơ thể con người trong những thời điểm, những lứa tuổi nhất định bị thiếu hụt. Vì vậy người dùng chỉ có thể cảm nhận được tác dụng của thực phẩm chức năng từ từ theo năm tháng.
Khi được hỏi nếu đã bổ sung trực tiếp bằng các sản phẩm thiên nhiên thì có nên sử dụng thực phẩm chức năng nữa hay không? ông Dũng cho biết: “Mỗi cơ thể phù hợp với một cơ chế cung cấp vi chất nhất định, ví dụ như có một số người ăn hải sản bị dị ứng, uống nước cam bị dư axits dạ dày... Do đó, mặc dù đã ăn những thực phẩm giàu vitamin có lợi nhưng cơ thể vẫn bị thiếu các vi chất này. Nên nếu có điều kiện tài chính thì đây là loại thực phẩm mà chúng ta nên lựa chọn.”
Vấn đề mà người tiêu dùng mong muốn là cơ quan chức năng phải sàng lọc được những sản phẩm hàng giả, hàng nhái và người dân có quyền được dùng sản phẩm có giá tiền đúng với giá trị thực của sản phẩm. Thế nhưng, quả bóng trách nhiệm dường như đang bị đá qua đá lại! Và cuối cùng thì vẫn là lời khuyên: Người dân cần có sự lựa chọn thông minh.
Ông Nguyễn Xuân Hồng – Phó giám đốc Sở Y tế cho rằng, thực phẩm chức năng là mặt hàng chịu sự quản lý cuả ba đơn vị (Y tế, Công thương và Vệ sinh an toàn thực phẩm) vì đây là loại thực phẩm có tính năng hỗ trợ chữa bệnh và được bán nhiều trong các quầy thuốc. Thực phẩm chức năng không phải là thuốc nên đầu vào của nó chịu sự quản lý cuả Chi cục ATVSTP, vì vậy cần có sự phối hợp đồng bộ của các cấp, các ngành, trong đó có vai trò của Chi cục ATVSTP. Còn vấn đề hàng giả, nếu kiểm tra tại nhà thuốc nào có hiện tượng hàng nhái hàng giả thì sẽ xử phạt theo luật định. |
Thanh Nga
;){kind=link}