'Bão' chính trị và kinh tế ở Hàn Quốc

(Baonghean) - Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye đã bị luận tội là một nghi phạm tham nhũng, Phó chủ tịch Samsung - tập đoàn giữ vai trò “xương sống” của nền kinh tế Hàn Quốc bị truy tố với nhiều tội danh. Tất cả những diễn biến này buộc Hàn Quốc đối mặt “bão tố” cả trên chính trường lẫn kinh tế.

Tương lai nào cho nữ Tổng thống?

Tổng thống Park Geun-hye đã không tham dự phiên tòa cuối cùng hôm 28/2 để nghe tòa luận tội. Một trong các luật sư của bà Park đã đọc bản tuyên bố của bà trước tòa, theo đó nữ Tổng thống một lần nữa bày tỏ lời xin lỗi vì đã “gây ra nỗi đau rất lớn cho người dân” và làm trở ngại nhiều vấn đề nghị sự. Song bà cũng phủ nhận tất cả những cáo buộc trong vụ bê bối liên quan đến người bạn thân lâu năm Choi Soon-sil.

Đảng Dân chủ đối lập Hàn Quốc yêu cầu luận tội quyền Tổng thống Hwang Kyo-ahn. Ảnh Yonhap

Về mặt luật pháp, các công tố viên xác định bà Park đã cấu kết với người bạn thân lâu năm là bà Choi Soon-sil để nhận hối lộ từ Tập đoàn Samsung – tập đoàn kinh tế lớn nhất của Hàn Quốc – nhằm đổi lấy những ưu đãi đối với hoạt động của mình.

Điều này đồng nghĩa, bà Park bị xác định là một nghi phạm tham nhũng! Tuy nhiên, theo luật pháp Hàn Quốc, bà Park Geun-hye sẽ không phải đối mặt ngay lập tức với các lời buộc tội trên nhờ những quy định miễn trừ truy tố đối với Tổng thống đương nhiệm.

Nhưng, nếu Tòa án Hiến pháp ủng hộ quyết định luận tội Tổng thống, bà Park sẽ bị tước quyền miễn trừ truy tố và sẽ bị đình chỉ chức vụ Tổng thống ngay lập tức. Dự kiến, vào ngày 13/3 tới sẽ là ngày “định mệnh” khi Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc sẽ công bố phán quyết cuối cùng để xem Tổng thống Park có bị luận tội như đề xuất của Quốc hội hay không.

Cần phải nhắc lại rằng, để được thông qua, phải có ít nhất 6/9 thẩm phán của Tòa án Hiến pháp ủng hộ quyết định luận tội của Quốc hội. Hiện 1 trong số 9 người này đã kết thúc nhiệm kỳ tại tòa án hôm 31/1. Một người khác là Chánh án Lee Jung-mi cũng sẽ nghỉ hưu vào ngày 13/3 tới. Và việc bổ nhiệm người mới sẽ khó xảy ra trong bối cảnh khủng hoảng chính trị hiện tại. Số lượng thẩm phán giảm nhưng việc đồng ý luận tội vẫn phải cần có đủ 6 phiếu - điều này được cho là có lợi cho bà Park.

Hơn nữa, theo các chuyên gia, Tòa án hiện tại được cho là khá bảo thủ, thường xuyên đứng về phía Chính phủ trong các biến cố lớn trong nhiệm kỳ Tổng thống vậy nên cơ hội cho bà Park không bị luận tội vẫn là điều có thể. Tuy vậy “lối thoát” cho bà còn rất hẹp khi bà Park vừa bị cáo buộc tham nhũng và làn sóng chống lại bà cũng vẫn lan rộng tại Hàn Quốc.

Kết quả một cuộc khảo sát cho thấy có tới 74% người được hỏi mong muốn Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc sớm kết luận và đưa ra phán quyết cho phép Quốc hội luận tội bà Park. Chưa rõ tương lai của vị nữ Tổng thống xứ Kim chi sẽ đi về đâu và kết luận cuối cùng chỉ có sau ngày 13/3 tới.

Khủng hoảng khó lường

Chính trường Hàn Quốc ngày càng hé lộ những rạn nứt và căng thẳng khó giải quyết. Việc kết thúc cuộc điều tra hôm 28/2 về vụ bê bối của Tổng thống bị luận tội Park Geun-hye đã khiến các Đảng đối lập nước này “nổi đóa”. Bà Park bị cáo buộc tham nhũng vẫn chưa làm hài lòng các đảng phái đối lập.

Họ yêu cầu luận tội quyền Tổng thống kiêm Thủ tướng Hwang Kyo-ahn vì ông quyết định không kéo dài thời hạn việc điều tra vụ bê bối này. Đồng thời, các đảng đối lập cũng đã quyết định đề nghị Chủ tịch Quốc hội Chung Sye-kyun thực hiện quyền của mình trực tiếp tổ chức cuộc bỏ phiếu về một dự luật cho phép kéo dài thời hạn điều tra vụ bê bối liên quan đến bà Park.

Theo Hiến pháp Hàn Quốc, để luận tội Thủ tướng cần phải có ít nhất 1/3 số nghị sĩ Quốc hội đề xuất và ít nhất quá 50% số phiếu tán thành. Trong khi đó, các đảng đối lập chiếm tới 166 ghế trong Quốc hội gồm 300 ghế nên nhiều nhà quan sát cho rằng họ sẽ không gặp khó khăn trong việc đảm bảo số phiếu tối thiểu để luận tội Thủ tướng Hwang.

Ngoài ra, để đạt được mục đích, trong thời gian tới, nhiều khả năng các đảng đối lập sẽ tiến hành các cuộc vận động hành lang để thuyết phục thêm sự ủng hộ của các nghị sĩ khác trong Quốc hội. Đây là dấu hiệu cho thấy cuộc khủng hoảng chính trị tại nước này đang có thêm những diễn biến khó lường.

Kinh tế cũng “nín thở”

Trong lúc chính trường rối ren thì nền kinh tế Hàn Quốc cũng “thấp thỏm” không kém. Samsung, tập đoàn kinh tế lớn nhất Hàn Quốc, đóng vai trò chủ lực của nền kinh tế, cũng đang “dính” vào vụ bê bối lớn liên quan đến Tổng thống Park.

Tháng trước, Phó Chủ tịch Tập đoàn Samsung Lee Jae-yong, người thừa kế tương lai của tập đoàn bị bắt đã dấy lên hàng loạt quan ngại. Các quyết định mua bán, sáp nhập và nhân sự ngay lập tức bị “chững lại”.

Phó Chủ tịch Samsung Lee Jae-yong bị truy tố tội hối lộ. Ảnh Reuters

Trong phiên xét xử mới đây, ông Lee cùng 4 giám đốc điều hành khác của Samsung chính thức bị truy tố với nhiều tội danh. Trong số nhiều tội danh, ông Lee bị cáo buộc đã trả hơn 40 triệu USD dưới dạng hối lộ cho bà Choi Soon Sil - người bạn thân tín của Tổng thống Park để đổi lại những bảo đảm cho các khoản vay.

Bản cáo trạng đối với ông Lee tiếp tục là đòn giáng mạnh vào tập đoàn điện tử khổng lồ có trụ sở ở Suwon giữa lúc họ đang cố gắng lấy lại thăng bằng sau vụ mẫu smartphone Note 7 thất bại hồi năm ngoái. Sóng gió cũng đã khiến tập đoàn này phải giải tán Văn phòng Chiến lược Doanh nghiệp, bộ phận cấp cao ra quyết định cho hãng song lại có liên quan đến vụ điều tra tham nhũng. Việc này có thể cản trở doanh nghiệp có tiếng xứ Hàn đưa ra quyết định kinh doanh.

Một vài ý kiến cho rằng ảnh hưởng của vụ việc sẽ tiếp tục trong vòng một tới hai năm nữa khiến nhiều thương vụ và đầu tư mới của Samsung bị đình lại, làm giảm khả năng cạnh tranh của tập đoàn này trên trường quốc tế. Điều đó cũng phần nào ảnh hưởng đến nền kinh tế của cả Hàn Quốc.

Thanh Huyền