Cửa Lò biển hát...

(Baonghean) - Miền đất sóng xanh cát trắng nghiêng mình duyên dáng một vòng cung biển đã có tự bao đời. Không biết đất trời đã ban tặng vẻ nguyên sơ cho chốn này để tạo nên một nơi thư giãn bình yên hay là chốn thơ nhạc tìm về. Chỉ biết, với Cửa Lò, đã có biết bao nhà thơ, nhạc sỹ gửi gắm tâm sự qua những thi phẩm, ca khúc vẹn nguyên nỗi nhớ nơi xứ biển trữ tình.

Trong một chuyến về với Cửa Lò, nhạc sỹ - thi sỹ tài hoa Nguyễn Trọng Tạo đã nói rằng: "Tôi đến với thị xã biển không chỉ một lần. Lần nào nét duyên dáng của sóng nước con người nơi đây cũng tạo cho tôi những trải nghiệm và cảm xúc mới mẻ để yêu mến, để sáng tác". Có lẽ, không chỉ Nguyễn Trọng Tạo mới có cảm nhận như vậy về xứ biển nơi này. Bởi dẫu chỉ mới 20 năm, nhưng "nàng tiên biển" Cửa Lò đã liên tục thay màu áo, mới đến ngỡ ngàng với du khách mỗi lần ghé thăm. Để từ đó, tiếng thơ đồng vọng và lời hát thiết tha vẫn dập dềnh níu giữ, bảng lảng như một tia nắng bình minh nơi đảo nhỏ Lan Châu hay ấm nồng hơi biển mỗi sáng thuyền về bến cá.

Những lời hát về Cửa Lò cất cao trong đêm hội “Cửa Lò biển gọi”.

Trải qua bao thăng trầm thời gian, xứ biển duyên lành đã có nhiều bè bạn, khách quý đến thăm. Nhà thơ, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo đã ghé qua xứ hoa hải cúc Cửa Lò không chỉ một lần. Và cũng đã cảm loài hoa hay con người nơi này mà ông đã viết bài thơ "Chiều đảo xa", cũng đã được phổ nhạc và nhiều ca sỹ tên tuổi trình diễn khá thành công. Không biết, lúc ở phía bờ, nhà thơ - nhạc sỹ đã dõi ra hòn Mắt hay Song Ngư xa mờ để đồng cảm cùng những người lính biển mà viết nên những câu thơ tha thiết đến nhường này "Có người lính nhớ màu hoa cúc biển/ Màu hoa vàng nỗi nhớ hoàng hôn/ Lặng nghe người lính hát về loài hoa/ Mang tên người con gái rất dịu hiền/Anh đã yêu, anh đã hẹn anh đã chờ/ Anh hẹn anh chờ anh thương màu hoa ấy". Sau khi phổ nhạc, bài hát mang một cái tên khác, đó là "Tình ca hoa cúc biển". Nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo kể rằng: "Năm 1999 tôi ra đảo Ngư và viết cho bộ đội trên đảo bài hát này. Bài hát được Đài truyền hình Nghệ An đưa dự Liên hoan truyền hình toàn quốc đạt Huy chương Bạc. 7 năm sau, ca sĩ Thanh Lâm hát phục vụ bộ đội Trường Sa, được những người lính đảo công kênh đi một vòng. Đây là một kỷ niệm đẹp giữa tôi và những bè bạn Cửa Lò".

Nếu như nói về những tác phẩm thơ, nhạc dành riêng cho Cửa Lò, thì khó có thể đong đếm bằng con số hữu hình. Bởi những sáng tác đó cũng giống như tình cảm của người nghệ sỹ với xứ biển, luôn ầm ào và thao thức như con sóng muôn đời không ngủ. Đã có hàng trăm bài hát, hàng ngàn bài thơ chỉ để vọng về miền biển xưa cũ. Có người tên tuổi đã đi cùng năm tháng như cố nhạc sỹ Trần Hoàn cũng đã dành tặng Cửa Lò sáng tác "Tiếng gọi Cửa Lò". Qua sự thể hiện mượt mà của 2 ca sỹ Quốc Khánh - Hương Giang, người nghe những muốn được tìm đến, được trở về mà chìm sâu cùng đắm say lời hát "Ước gì em lại về theo anh, hát với Cửa Lò với bãi bờ xanh xanh/ Ngồi nghe làn sóng xô, mà xôn xao nỗi nhớ...".

Trong bài hát "Lời biển" của Đình Quang - Xuân Sơn, ta lại được biết đến một Cửa Lò tha thiết, trữ tình. Nơi đó, cát, gió, hàng dương và bờ bãi như vẫn không bao giờ quên người đến với xứ biển một mùa xưa đã qua: "Cát vẫn in dấu chân em khi em về quê anh/Gió còn giữ hương tóc em khi em về quê anh/Hòn Ngư vẫn mong nhớ tình em/Mùa Thu tím trong lời ru của mẹ/Mùi hoa cúc biển quyện vào rừng dương.. Lan Châu ...". Còn với ca sỹ Minh Nhật, lại đã gửi lòng mình với niềm nhớ của riêng mình trong ca khúc "Ký ức Cửa Lò": "Cửa Lò ơi ! Biển của tôi ơi !Với Hòn Ngư, Đảo Mắt thân thương/Từng đoàn thuyền đua nhau vượt sóng/Để chiều về tôm cá đầy khoang...".

Những nghệ sỹ tài danh của miền đất khác viết về Cửa Lò là vì mến, vì yêu xứ biển hiền hòa, duyên dáng và đẹp đến nao lòng qua một đôi lần ghé thăm. Nhưng cũng có không ít người con của đất này ra đi, quay quắt nhớ về để rồi trải lòng mình qua những bài thơ, ca khúc. Hãy thử lắng hồn lại, nghe chút tâm sự của người xa quê gửi về từ xa xôi ngàn dặm: "Anh vẫn đợi em, nơi biển Cửa Lò mênh mông xanh/ Hải âu chao mình trên biển bạc/ Thực trăm phần anh ngỡ là mơ/ Về đây với biển trong tình anh/ Về đây với Lan Châu đảo xanh/ Bao lứa đôi hẹn hò trăng vàng dát ngọc xuống biển đêm/ Không quên những ngày hè bỏng cháy/ Cùng anh hát câu xa khơi năng tỏa người ơi/ Đững nhạt phai năm tháng trong nhau/ Về với nhau, về với biển/ Sóng sánh cát trắng tình người trôi". Đây là lời bài hát "Cửa Lò, tình yêu và nỗi nhớ", một trong nhiều ca khúc viết về Cửa Lò thân yêu của nhạc sỹ An Tuyên. Chị vốn sinh ra trên làng chài Nghi Thủy. Dẫu đi xa, "nên nổi" ở xứ người, nhưng trong sâu thẳm trái tim, vẫn còn nóng bỏng một An Tuyên nghệ sỹ, luôn hướng về xứ biển dấu yêu. Nỗi nhớ đó đã được chị trải ra bằng nhiều ca khúc, bài hát thành công. Có lẽ, một phần dòng máu đa cảm và trái tim nghệ sỹ ấy chị được thừa hường từ ông ngoại Võ Văn Di (tác giả các ca khúc nổi tiếng: Bài ca thống nhất, Gửi Huế thân yêu và nhiều nhạc phẩm không lời khác).

Có một người nguyên là học trò cũ của trường cấp 3 Nghi Lộc 1 từ niên khóa 1970 - 1973 là ông Hồ Thế Thắng, nay tóc đã bạc, chân đã có phần chậm. Một chiều chưa xa, về dạo bước trên cát trắng xứ biển, bồi hồi mà viết nên bài thơ "Cửa Hội mến thương", được nhạc sỹ Nguyễn Đình Hoàng Hiệp phổ nhạc. Đây là 1 trong 13 ca khúc viết về đề tài "Cửa Lò tôi yêu": "Ai đi mô về mô, nhớ về thăm quê tôi Cửa Hội/ Đường Bình Minh 4 mùa sóng dội, đảo Song Ngư én liệng đón xuân về...". Nghe lời thơ, như được thấy cả một vùng trời biển Cửa Lò được thu gọn lại trong một bức tranh ấm nồng tình cảm của người xa gửi về. Nơi đó, có con đường Bình Minh chạy dài như hoài niệm, có cánh én chấp chới liệng về nơi đảo Song Ngư...

Còn rất nhiều, rất nhiều những tình cảm mà tâm hồn của biết bao nghệ sỹ chuyên nghiệp cũng như những người biết rung động trân trọng, đắm say viết về Cửa Lò. Họ đã như nữ thi sỹ Cẩm Thạch, đến cùng Cửa Lò để "Ta mang về hồn biển - hồn thơ/Bến Song Ngư nghiêng bờ cát trắng/Tay trong tay ôm ngàn cánh võng/Ngắm cầu vồng sau những cơn mưa…".

Và trong ngập tràn lãng mạn những giai điệu, vần thơ lại hoài nhớ về một vùng cát trắng cách nay trên 500 năm có lẻ. Từ khi người con trưởng của Cương quốc công về với chốn này để khai dân, lập ấp. Hay từ lúc miền duyên hải xứ biển được cơ duyên mà lớn lên thành Thị xã biển bây giờ. Cũng không nhớ tôi và bạn đã được diện kiến miền này bao nhiêu lần. Chỉ nhớ rắng, bao nhiêu lần là bấy nhiêu nỗi hò hẹn. Lúc nào cũng với cảm nhận như là "tương kính như tân". Nghĩa rằng tôi cũng đã hò hẹn hay sao mà như đã se duyên với cát trắng, biển xanh của một miền trời nước và những tâm hồn nghệ sỹ chọn điểm hò hẹn để gặp nhau? Đến ngày 2/5 này, hướng đến kỷ niệm 20 năm thành lập thị xã, cũng là lần thứ 10 chương trình “Đượm tình khúc hát dân ca - Nối vòng tay biển” sẽ được rạng rỡ đón chào bè bạn muôn nơi về đây góp cùng Cửa Lò biển hát "Ai gừng cay muối mặn/Ai lên thác xuống ghềnh/Ai người đi xa biền biệt có trở về đây Cửa Lò?"

Bài ảnh: Công Mạnh