Cuộc sống ở khu tái định cư

(Baonghean.vn) - Xã Thanh Sơn, Thanh Chương là một trong những khu tái định cư của bà con ở vùng lòng hồ thuỷ điện Bản Vẽ (Tương Dương). Về đây sinh sống từ năm 2006, hiện 4902 bà con người Thái và Khơ Mú của 1137 hộ (chia thành 16 bản) vẫn chưa ổn định được cuộc sống. Tình trạng nghèo đói do đất canh tác xấu hoặc ít, không quen với cách canh tác sản xuất ở vùng đất mới khiến việc canh tác chỉ quanh quẩn trồng sắn và trồng keo. Trồng sắn hại đất nên giờ không đem lại thu hoạch đáng kể. Người dân chỉ còn cách trồng keo và bỏ nhà cửa, về lại quê cũ kiếm sống vì phải mất 5, 6 năm mới có thể thu hoạch keo.

Ngoài những khó khăn về đời sống kinh tế thì bản sắc văn hoá dần mai một cũng là nỗi lo của chính quyền và bà con nơi đây. Không còn những nếp nhà sàn xưa, người dân dần quen với những ngôi “nhà sàn” xi măng, nay “cải tiến” xây thêm tường bao quanh ở dưới. Đến nhà ông Lương Văn Tiến ở bản Kim Chương, người lưu giữ các nhạc cụ dân tộc Thái cổ, bà mẹ già cho hay ông Tiến đi rừng, vả chăng lâu nay cũng không hát ca, thổi khèn vì còn phải lo cái ăn. Văn hoá cồng chiêng của người Khơ Mú cũng nhạt dần khi cả bản Thanh Hoa, nơi tập trung đông người Khơ Mú nhất xã, chỉ còn giữ được 1 cặp chiêng đực - cái.

Tất nhiên, chính người dân nơi đây cũng công nhận, cuộc sống ở khu tái định cư có nhiều cái mới, tiến bộ hơn ở bản cũ như điện - đường - trường - trạm. Nhưng bên cạnh những cái “được” đó, việc mất đi những phong tục tập quán cổ vẫn rất đáng được lưu ý. Điều này phản ánh tình hình đời sống văn hoá tinh thần của bà con đang dần thui chột, do nguyên nhân khách quan là khó khăn về kinh tế và chủ quan là sự tiếp nhận, ảnh hưởng văn hoá của người Kinh. Thiết nghĩ, các cơ quan chính quyền cần có những giải pháp kịp thời để bà con ở khu tái định cư có thể ổn định cuộc sống vật chất và tinh thần, “tôn tạo” lại hình ảnh của bản cũ làng xưa với những phong tục tập quán cổ.

Một số hình ảnh về khu tái định cư do phóng viên ghi lại:

Một ông lão địu cháu, chỉ đường cho phóng viên



Các em học sinh dắt xe đạp leo dốc đến trường



Cô giáo dạy nghi thức Đội cho các em học sinh ở một điểm trường tiểu học



San ủi, khai hoang đất canh tác nhưng xem ra thứ đất cát này khó có thể đem lại những vụ mùa bội thu



Bà con thu hoạch keo



Bắt ốc ven suối



Một ngôi “nhà sàn” kiểu mới



Sàng gạo trước cửa nhà



Vót tre đan bế



Ăn xôi với mỡ



Chiếc chiêng đực duy nhất của bản Thanh Hoa thuộc về gia đình
ông Mông Đức Thắng

Hải Triều -Thành Chung