Đâu là giải pháp căn cơ?
Trong những ngày cuối tháng 10 này, trên nhiều tuyến đường ở TP. Vinh, rác thải lại tiếp tục ứ đọng. Hiện UBND TP. Vinh, huyện Nghi Lộc cùng các cơ quan liên quan đang vào cuộc giải quyết. Tuy nhiên, nếu không đảm bảo được tiến độ xây dựng, việc di dân tái định cư còn chậm trễ, e rằng tình trạng ứ đọng rác thải ở TP. Vinh sẽ còn tiếp diễn.
(Baonghean.vn) Trong những ngày cuối tháng 10 này, trên nhiều tuyến đường ở TP. Vinh, rác thải lại tiếp tục ứ đọng. Hiện UBND TP. Vinh, huyện Nghi Lộc cùng các cơ quan liên quan đang vào cuộc giải quyết. Tuy nhiên, nếu không đảm bảo được tiến độ xây dựng, việc di dân tái định cư còn chậm trễ, e rằng tình trạng ứ đọng rác thải ở TP. Vinh sẽ còn tiếp diễn.
Ngày 27/10, rác ứ đọng tràn ngập cổng các chợ, bao vây trường học, ngập các ngã tư, hàng dãy dài xe rác chất đầy trên các tuyến phố bốc mùi hôi thối. Có mặt tại Khu liên hợp (KLH) xử lý chất thải rắn Nghi Yên (Nghi Lộc) lúc 9h sáng ngày 27/10, chúng tôi chứng kiến một số hộ dân xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc sinh sống xung quanh bãi rác Nghi Yên chặn ngay cổng.
Người dân ngăn cản không cho xe chở rác ra vào Khu liên hợp
Chị Hoan - một người trong "ca trực" khăng khăng, bám cổng nhất quyết không cho xe của công ty ra ngoài: Hứa nhiều rồi nhưng không giải quyết, chúng tôi không chịu nổi mùi hôi thối. Ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe, chúng tôi không cho xe chở rác đến đổ ở bãi rác này nếu không giải quyết ô nhiễm, tăng mức hỗ trợ.
Một số người khác thì cho rằng, do chính sách hỗ trợ, bồi thường đền bù ô nhiễm môi trường chưa được TP. Vinh, huyện Nghi Lộc thực hiện như cam kết. 11 giờ trưa, ông Lê Quốc Hồng - Phó Chủ tịch UBND thành phố cùng ban giám đốc và hàng chục lái xe của Công ty Môi trường đô thị Nghệ An đến vận động, khuyên giải bà con giải tán và hứa sẽ xem xét giải quyết các kiến nghị của bà con nhưng tình hình vẫn không khá hơn. Từng đoàn xe phía trong bị ách lại.
Rác thải ứ đọng tại nhiều tuyến đường trong thành phố
Ông Nguyễn Văn Bính - Phó Giám đốc Công ty Môi Môi trường đô thị Nghệ An, cho biết, mỗi ngày có khoảng 30 xe rác (14m3/xe) tập kết rác từ thành phố về KLH Nghi Yên xử lý, nhưng hai ngày qua, người dân chặn không cho xe vào KLH. Dân xóm 4, nhất là vùng Khe Riềng thay phiên chốt chặn 24/24 không cho xe vào và cản cả xe không cho từ trong ra. Từ đầu năm đến nay đã xảy ra khoảng 60 lần người dân chặn không cho xe rác của công ty vào đổ. Kéo dài nhất là 6 ngày từ 4/4-9/4/2011. Cũng như những lần trước, lần này người dân tiếp tục đòi được bồi thường, tăng mức hỗ trợ nước sạch.
Còn theo ông Trần Công Thành - Chủ tịch UBND xã Nghi Yên, nguyên nhân là theo cam kết của chủ đầu tư và nhà thầu thi công thì đến ngày 1/7, hố xử lý rác thải 1A sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng. Thế nhưng, không hiểu lý do gì hiện tại bãi rác này vẫn không được sử dụng để chứa rác. Toàn bộ rác thải của TP. Vinh lại tiếp tục đổ vào các ô chứa rác tạm. Vì chưa có phương án bồi thường thỏa đáng, chưa hoàn thiện các hạng mục chứa rác, không đảm bảo được môi trường nên người dân không cho đổ rác tại đây. Chúng tôi sẽ tổ chức họp dân để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và gửi các kiến nghị của người dân lên các cấp chính quyền đề nghị giải quyết".
Về vấn đề này, được biết, việc hỗ trợ xây bể nước, hỗ trợ ô nhiễm môi trường, hỗ trợ đóng BHYT, hỗ trợ đất đai, hoa màu bị ảnh hưởng cho các hộ dân cư sinh sống xung quanh khu vực bãi rác tạm trong vòng bán kính 1.000m tính từ tim ô chôn lấp rác của KLH được UBND TP. Vinh căn cứ hồ sơ khảo sát thống kê và tờ trình của UBND xã Nghi Yên thông qua UBND huyện Nghi Lộc để cấp kinh phí hỗ trợ cho tất cả các hộ dân theo định mức của UBND tỉnh Nghệ An cho phép.
Người dân bức xúc vì nước thải bốc mùi
Việc hỗ trợ nước sạch cho các hộ dân trước đây do rác được vận chuyển và chôn lấp tại các ô tạm thời, có thể ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt và nước trong Khe Riềng nên UBND tỉnh Nghệ An cho phép UBND TP. Vinh hỗ trợ nước sạch cho các hộ dân đang sinh sống trong vòng bán kính 1.000m tính từ tim ô chôn lấp rác gần khe suối là 80 lít/ngày cho đến hết tháng 9. Riêng các hộ dân vùng Cửa Khe được hỗ trợ thêm 2 tháng do sự cố tràn nước rỉ rác. Hiện nay, rác trong ô chôn lấp tạm vẫn chưa được bốc và vận chuyển vào ô chôn lấp chính nên UBND thành phố sẽ tiếp tục phê duyệt hồ sơ hỗ trợ nước sạch cho nhân dân.
Cũng cần phải nói về tiến độ xây dựng các hạng mục tại KLH xử lý chất thải rắn Nghi Yên. Vấn đề này, ông Nguyễn Quốc Thắng - Phòng Quản lý đô thị TP. Vinh cho biết: "Hố xử lý rác thải 1A và 4 hố xử lý nước thải đã hoàn thành và bàn giao cho Công ty Môi trường đô thị Vinh để quản lý và sử dụng. Tuy nhiên, phía tư vấn giám sát chưa nghiệm thu với lý do các hố xử lý nước thải, hố điều hòa chưa đảm bảo nên chưa cho đổ rác thải vào ô chứa rác chính 1A". Được biết, KLH xử lý chất thải rắn Nghi Yên có quy hoạch từ năm 2002, năm 2006 tiến hành giải phóng mặt bằng do Công ty cổ phần Constrexim thi công.
Theo kế hoạch thì năm 2009 sẽ hoàn tất, nhưng đến nay mới chỉ đạt 75% tiến độ. Mặc dù đã nhiều lần được UBND tỉnh Nghệ An gia hạn thời gian nhưng vẫn không đảm bảo tiến độ. Trước tình hình đó, UBND tỉnh Nghệ An quyết định cho phép nhà thầu phụ là Công ty CP Hòa Hiệp vào "chữa cháy". Vì hố xử lý rác thải chính chưa thể đưa vào sử dụng nên phải đầu tư xây dựng 2 ô rác tạm. Và sự chắp vá này đã tiêu tốn khoảng 10 tỷ đồng.
Ông Lê Quốc Hồng - Phó Chủ tịch UBND TP. Vinh bức xúc: KLH xử lý chất thải rắn Nghi Yên có diện tích 53 ha là bãi chứa rác lớn và hiện đại. Địa điểm quy hoạch là đúng song vì quá trình thực hiện quy hoạch không bài bản, chỉ bốc dân ngay tại khu vực xây dựng bãi chứa rác; trong khi dân ở xung quanh gần kề thì không di dân tái định cư (mà theo quy chuẩn về môi trường, xây dựng thì khu vực bán kính 500m tính từ tim ô chôn lấp rác không có dân). Để giải quyết căn cơ vấn đề này, UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Nghi Lộc có phương án tái định cư số dân ở xung quanh khu vực bị ảnh hưởng, tuy nhiên, đã hơn 1 năm nay huyện Nghi Lộc vẫn chưa quy hoạch được khu tái định cư.
Chiều ngày 27/10, TP. Vinh và huyện Nghi Lộc tiếp tục đối thoại, giải thích với các hộ dân ở xã Nghi Yên để xử lý vấn đề này. Tại cuộc tiếp xúc với nhân dân xóm 4, xã Nghi Yên (Nghi Lộc) chiều qua (27/10/2011), tiền hỗ trợ xây bể nước sạch với mức 5 triệu đồng/hộ là chưa thỏa đáng. Số tiền hỗ trợ nước uống 11.000 đồng/người/tháng cũng quá ít so với nhu cầu. Đặc biệt, người dân bức xúc và không đồng tình với việc vùng đất phía Nam đường vào Khu liên hợp xử lý rác thải được hưởng tiền bồi thường hoa màu cao hơn, trong khi xóm 4 ở phía Bắc đường có mức bồi thường thấp hơn hẳn. Đặc biệt, ý kiến chung của tất cả người dân là yêu cầu tỉnh sớm hoàn thành xây dựng nhà máy xử lý rác thải. Trước những bức xúc của người dân, ông Lê Quốc Hồng - Phó Chủ tịch UBND TP. Vinh đã giải trình một số vấn đề và đề nghị UBND xã Nghi Yên tổng hợp ý kiến người dân, đồng thời đề xuất phương án cụ thể để trình UBND tỉnh xem xét giải quyết. Thành phố sẽ trình tỉnh xem xét nâng mức hỗ trợ cho bà con từ năm 2012. Đồng chí cũng đề nghị bà con tạo điều kiện để Khu liên hợp xử lý rác thải hoạt động. Ngay sau cuộc tiếp xúc, trao đổi, bà con đã thống nhất để Khu liên hợp xử lý rác thải trở lại hoạt động.
Thu Huyền - Phú Hương