Diễn Châu: Hiệu quả sau dồn điền, đổi thửa

(Baonghean) - Diễn Châu hiện có 35/37 xã hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa (DĐ,ĐT) trên thực địa và điều đó tạo thành động lực mới để người dân mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất bằng cơ giới hóa, nâng cao giá trị của sản phẩm nông nghiệp.

Chị Lê Thị Hải, ở xóm 13, xã Diễn Thịnh cho hay: “Cùng trên vùng đất trồng màu, nhưng trước đây gia đình nhận 3 thửa ở vị trí khác nhau và do đất manh mún, nhỏ lẻ nên ảnh hưởng đến việc đầu tư đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Cuối năm 2013, thực hiện chủ trương đồn đổi đất, gia đình nhận 2 thửa đất màu tại đồng Vượp và đồng Cồn, nhưng diện tích đất lại tăng (gần 5 sào). Vụ xuân 2014, vụ lạc đầu tiên trồng trên diện tích đất lớn, gia đình mạnh dạn trồng giống lạc thắt và áp dụng tiến bộ KH - KT vào sản xuất, nên năng suất lạc đạt trên 1,5 tạ/sào, cao hơn các vụ trước 0,5 tạ/sào. Vụ hè thu 2014 này, gia đình trồng 5 sào vừng, cây phát triển tốt và nếu thời thiết thuận lợi thì năng suất sẽ đạt cao. Nhờ dồn đổi đất nên nông dân sử dụng máy móc cơ giới vào sản xuất và đã giảm 5-7% chi phí trên cùng một đơn vị diện tích, đồng thời tăng năng suất, giá trị của cây trồng”.

Diễn Thịnh là một trong những xã thuộc tốp đầu về phong trào đầu tư trồng màu cho thu nhập cao ở Diễn Châu và với quyết tâm tạo ra động lực mới trong sản xuất nông nghiệp, nhất là đối với cây màu, Diễn Thịnh đặc biệt quan tâm đến công tác DĐ,ĐT. Ông Cao Hiếu - Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Trước khi triển khai DĐ,ĐT, bình quân đất sản xuất của mỗi hộ là đạt 4,7 thửa, bởi sự mạnh mún đó, xã đặt ra mục tiêu sau khi DĐ,ĐT thì mỗi hộ có từ 1,8 - 2 thửa. Để đạt được điều đó, xã đã họp bàn với người dân cùng xây dựng đề án thực hiện DĐ ĐT sát thực với địa phương, quá trình thực hiện đều công khai, minh bạch nên được người dân ủng hộ. Trên cơ sở đất đã được chia theo Nghị định 64, Diễn Thịnh đã quy hoạch 7-10m2 đất/khẩu để làm đường giao thông nội đồng.

Quỹ đất màu sau khi dồn đổi, những hộ có từ 1-2 khẩu nhận 1 thửa đất (bình quân 480m2/khẩu), hộ có từ 3-5 khẩu nhận 2 thửa. Bên cạnh đó, ở các xóm đều quy hoạch 2.000m2 đất (đất màu có nguồn gốc từ đất công ích) xây dựng khu văn hóa thể thao…”. Hiện nay, trên 500 ha đất nông nghiệp của xã Diễn Thịnh được quy hoạch phát triển theo mô hình sản xuất trên ô thửa lớn. Để phát huy hiệu quả cách làm này, xã phối hợp với Viện Cây giống đồng bằng Bắc Trung bộ xây dựng thử nghiệm mô hình 8 ha lạc hàng hóa bằng giống mới L20. Đây là bộ giống được đánh giá chống chịu hạn tốt, phù hợp thổ nhưỡng và năng suất đạt 1,8 tạ/sào. Từ mô hình này, xã dự kiến sẽ mở rộng lên diện tích 40 ha lạc trồng bằng giống mới này.

Xã Diễn Thọ là địa phương gặp rất nhiều khó khăn trong việc DĐ,ĐT, bình quân sử dụng đất của mỗi hộ là 7 thửa và nhiều vùng ruộng thấp trũng, thường xuyên ngập lụt, nên một số loại cây trồng hiệu quả thấp. Ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch UBND xã Diễn Thọ, cho biết: “Vấn đề đặt ra là làm thế nào đảm bảo được tính công bằng của người dân sau khi thực hiện DĐ,ĐT và để thực hiện được điều này, xã xác định nhiệm vụ quan trọng là phải làm tốt công tác quy hoạch, chia lại toàn bộ đất chứ không phải là làm công tác chuyển đổi đất. Vì vậy, sau khi quy hoạch hệ thống đường giao thông, thủy lợi nội đồng phần đất còn lại được chia cho người dân theo phương thức ghép các cơ sở, xóm. Với cách làm này, sau dồn đổi, bình quân mỗi hộ còn 1-2 thửa. Thành công của việc DĐ,ĐT ở Diễn Thọ không chỉ là tạo ra những ô thửa ruộng lớn, mà còn quy hoạch, đầu tư làm nhiều tuyến giao thông nội đồng có chiều rộng 6m, gần 700 tuyến bờ vùng, bờ lô đan tận ruộng với chiều rộng 2,5 m. Sau dồn đổi đất, xã vận động bà con đầu tư cải tạo đất chuyển toàn bộ diện tích trồng màu hiệu quả thấp sang trồng lúa với các giống chất lượng cao như AC5, BC15, BTE1. Đưa diện tích lúa sản xuất tập trung đạt 460 ha. Vụ xuân 2014, năng suất lúa toàn xã đạt 3,4 tạ/sào, sản lượng đạt 3 ngàn tấn, cao nhất từ trước tới nay.

Thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới, mục tiêu quan trọng của huyện Diễn Châu là tạo được bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống cho người dân. Bà Hoàng Thị Hương - Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu, cho hay: “Trong quá trình thực hiện dồn đổi ruộng đất, Diễn Châu gặp không ít khó khăn, như: Tư tưởng người dân bảo thủ, không thích sự xáo trộn; Nhiều hộ cho rằng DĐ ĐT ảnh hưởng quyền lợi kinh tế cá nhân… Vì vậy, cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, huyện triển khai cho 3 xã thực hiện điểm DĐ,ĐT đó là Diễn Cát, Diễn Minh và Diễn Thắng, để từ đó nhân rộng ra toàn huyện. Từ cuối năm 2013, Diễn Châu bắt đầu thực hiện DĐ,ĐT, đến nay, 35/37 xã hoàn thành DĐ,ĐT thực địa (còn lại 2 xã Diễn Kỷ và Diễn Thành phấn đầu hoàn thành vào cuối năm 2014). Trước chuyển đổi, bình quân mỗi hộ là 4,9 thửa, sau chuyển đổi là 2,1 thửa/hộ và diện tích đất sản xuất bình quân từ 523 m2/thửa nay tăng lên 1.151m2/thửa. Tổng diện tích đất nông nghiệp đưa vào thực hiện DĐ,ĐT trên 11 ngàn/13 ngàn ha. Sau khi DĐ,ĐT tại Diễn Châu, người dân cải tạo 1.120 ha đất nông nghiệp kém hiệu quả sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao”.

Lương Mai