Độc đáo bánh đầu chó của người Thổ

• 26/09/2016 10:04

(Baonghean.vn) - Với tên gọi dân dã, mộc mạc, bánh đầu chó là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ, tết, đám hỏi của đồng bào Thổ miền Tây Nghệ An.

Nguyên liệu không thể thiếu để làm nên bánh đầu chó là gạo nếp ngon, dẻo, lá ngà, lạt giang để gói. Điều đặc biệt là bánh này không cần nhân như bánh chưng bánh tét. Cách làm thì dễ nhưng nguyên liệu thị rất khó tìm. Lá ngà hay còn gọi là lá cây chổi đót hiện nay rất hiếm, chúng thường sống trong rừng nơi gần bờ khe bờ suối, triền núi, nhiều người muốn làm đã phải đưa cây về nhà trồng.

Lá ngà hay còn gọi là lá cây chổi đót một trong những nguyên liệu dùng để gói bánh đầu chó, hiện nay rất hiếm. Chúng thường mọc trong rừng, nơi gần bờ khe bờ suối, triền núi, nhiều người dân hay làm bánh đầu chó đã phải đưa cây về nhà trồng.

2.Nguyên liệu gồm có gạo nếp, lá Ngà, lạt Giang. Gạo nếp vo kỹ, bỏ thêm muối, còn lá Ngà được chọn những lá đẹp, không rách, không sâu. Tiếp đó phải được rửa thật sạch để ráo.

Nguyên liệu gói bánh gồm có gạo nếp, lá ngà, lạt giang. Gạo nếp vo kỹ, bỏ thêm muối, còn lá ngà phải chọn những lá đẹp, không rách, không sâu, rửa thật sạch, để ráo.

Nguyên liệu sau khi làm sạch, gạo được vo kỹ bỏ thêm một ít muối rồi để thật ráo. Mỗi chiếc bánh được gói bằng hai lá, xếp thành hình phễu rồi đổ gạo vào. Việc cho gạo vào nhiều hay ít cũng phải được lường trước sao cho hợp lý, nếu cho gạo vào nhiều quá thì khi nấu hạt gạo nở ra bị chèn ép bánh sẽ nứt lá hoặc không chín được, cho ít quá thì bánh nhăn nheo không sức sống. Sau đó dùng tay nén chặt rồi khéo léo cuộn lá có đầu giống hình đầu con chó và lấy lạt buộc chặt.

Gạo được vo kỹ bỏ thêm một ít muối rồi để thật ráo. Mỗi chiếc bánh được gói bằng 2 lá, xếp thành hình phễu rồi đổ gạo vào. Việc cho gạo vào nhiều hay ít cũng phải được lường trước sao cho hợp lý, nếu cho gạo vào nhiều quá thì khi nấu hạt gạo nở ra bị chèn ép bánh sẽ nứt lá hoặc không chín được, cho ít quá thì bánh nhăn nheo không sức sống. Sau đó dùng tay nén chặt rồi khéo léo cuộn lá có đầu giống hình đầu con chó và lấy lạt buộc chặt.

3.Việc cuốn chiếc lá sao cho giống hình đầu con chó là một việc thoạt nhìn rất đơn giản. Bên ngoài nhìn những động tác đều đơn giản, nhẹ nhàng nhưng những em bé Thổ muốn học gói bánh đầu chó phải học gói trực tiếp từ người lớn và gói hàng chục cái mới quen tay

Việc cuốn chiếc lá sao cho giống hình đầu con chó là một việc thoạt nhìn rất đơn giản nhưng chỉ là đối với những người lớn giàu kinh nghiệm, đã "quen tay". Trong ảnh, các em nhỏ đã được ngồi cùng mẹ, cùng bà tập gói bánh, không khí gia đình thật ấm áp, quây quần.

Sau khi gói xong, bánh được cho nước vào nuồi nấu khoảng 2-3 tiếng, rồi vớt ra để ráo

Sau khi gói xong, bánh được cho nước vào nồi nấu khoảng 2-3 tiếng, rồi vớt ra để ráo.

Để càng nguội thì bánh ăn càng ngon và thơm. Trong các dịp đặc biệt bánh được dọn ra ăn kèm với thịt, dưa chua ngon tuyệt vời. Thông thường bánh được dọn ra trong các dịp lễ tết, đám hỏi. Không chỉ thế bánh còn được dùng làm quà cho trẻ em.

Để càng nguội thì bánh ăn càng ngon và thơm. Trong các dịp đặc biệt (lễ tết, cưới hỏi), bánh được dọn ra ăn kèm với thịt, dưa chua. Bánh còn được dùng làm quà cho trẻ em.

Người Thái có tục gói bánh sừng trâu với biểu tượng cho sự mạnh khỏe thịnh vượng thì dân tộc Thổ lấy con chó biểu tượng cho sự trung thành, gần gũi… Không chỉ đơn thuần là một món ăn, bánh đầu chó là hướng đến sự yêu thương, gắn kết, đùm bọc lẫn nhau.

Trương Hiền