(Baonghean) - Đầu ra không ổn định, giá thu mua sản phẩm thấp, thời tiết diễn biến phức tạp và nhất là nguồn nước phục vụ sản xuất muối đang dần bị ngọt hóa… Đó là những nỗi lo mà người dân làm muối Diễn Vạn - Diễn Châu phải đối mặt trong thời gian qua.
Giá thu mua muối trắng vào thời điểm này tại Diễn Vạn là 170 nghìn đồng/tạ, và với giá đó, thì mỗi lao động làm việc cật lực tại đồng muối từ sáng sớm đến tối mịt được từ 50 - 70 kg muối, bán được gần 100 nghìn đồng. Khoản thu nhập đó quá thấp so với mồ hôi, công sức để làm ra hạt muối, đã vậy, sản xuất lại phụ thuộc vào thời tiết nên nguồn thu không ổn định.
Tháng 7 là cao điểm của nghề làm muối, nhưng trong tháng này chỉ được 20 nắng (20 ngày nắng làm được muối), chính vì vậy, trên diện dích 65 ha muối của Diễn Vạn chỉ đạt được 600 tấn và cộng lại những tháng hè trước, thì tổng sản lượng đạt gần 2.800 tấn muối trắng. Ông Hoàng Minh Long – Chủ tịch UBND xã Diễn vạn cho biết: “Vụ muối năm nay thời tiết mưa nhiều, bình quân mỗi tháng chỉ có khảng 15 nắng. Rất may ở Diễn Vạn được Nhà nước đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật cho nghề muối nên năng suất đạt cao. Tuy nhiên, giá thu mua muối trắng lại xuống thấp, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân”.
![]() |
Nguồn nước dẫn vào đồng muối đang bị ngọt hóa ở Diễn Vạn (Diễn Châu).
Gia đình ông Phạm Quốc Chiến, ở HTX Vạn Nam có diện tích làm muối rộng 2.500 m2 và hàng năm sản xuất gần 30 tấn muối, tuy là một trong những mô hình làm muối giỏi của xã, nhưng vẫn khó có thể làm giàu được từ nghề này. Hay gia đình ông Trần Hải Thanh có 2.000m2, luôn hài lòng về sản lượng muối đạt gần 25 tấn, nhưng cũng chưa thật sự yên tâm, gắn bó với nghề do thu nhập không cao. Vất vả, cực nhọc mà thu nhập không cao, nhưng bởi không có nghề gì làm thêm nên phần lớn các hộ làm muối vẫn phải gắn bó với nghề này.
Vào vụ sản xuất, lao động của 400 hộ làm muối Diễn Vạn tập trung ra đồng tạo nên không khí lao động rất nhộn nhịp, nhưng vào mùa khác trong năm, lại đi làm ăn xa với đủ các nghề kinh doanh buôn bán, hay làm cửu vạn… Đây là điều mà chính quyền địa phương rất trăn trở trong nhiều năm nay.
Lãnh đạo xã cho hay, nếu Nhà nước hay tổ chức, cá nhân đứng ra đầu tư xây dựng nhà máy chế biến muối tại địa bàn thì rất phù hợp, bởi tổ chức thu mua muối nguyên liệu và sau đó thuê lao động địa phương. Nếu làm được vậy, sẽ giúp người dân mạnh dạn đầu tư thâm canh, yên tâm sản xuất và ổn định cuộc sống, từng bước cải thiện thu nhập. Những năm trước đây, phần lớn sản phẩm muối của Diễn Vạn được các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh thu mua với giá cả phù hợp, khuyến khích người dân gắn bó với nghề. Nhưng thời gian gần đây việc thu mua muối trắng đang “thả nổi”.
Diễn Vạn là xã có diện tích sản xuất muối lớn nhất huyện Diễn Châu, thời gian qua tỉnh và huyện đã tập trung đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật cho nghề làm muối, như: Xây dựng mương dẫn nước bằng bê tông dài 3 km, nhiều cống cấp thoát nước, hỗ trợ chạt lọc nước, thống đựng nước và đầu tư trải bạt ô kết tinh… Từ đầu năm 2013 đến nay, Nhà nước đã hỗ trợ cho 2 HTX làm muối là Vạn Nam và Vạn Đông của xã Diễn Vạn 249 triệu đồng để trải bạt ô kết tinh được 5.400m2 và hiện nay xã cũng đang tiến hành việc chi trả 145 triệu đồng tiền hỗ trợ thủy lợi phí cho người dân làm muối.
Một điều rất lo lắng hiện nay đối với người làm muối Diễn Vạn là tình trạng nguồn nước bị ngọt hóa ngày càng nhiều. Được biết, độ mặn phù hợp nhất để làm muối là từ 15 – 25%0, nhưng hiện nay nguồn nước lấy từ Lạch Vạn về đến đồng muối thì độ mặn giảm xuống chỉ còn từ 5 – 10%0. Như vậy ảnh hưởng rất lớn đến sản lượng và chất lượng muối. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, là do việc thường xuyên xả thải nguồn nước ngọt của hệ thống kênh Vách Bắc, tại cống Ba ra Diễn Châu và ảnh hưởng của việc xây dựng công trình tuyến đê bao ở Diễn Vạn… Tình trạng này cần được các cấp, ngành liên quan kiểm tra, xử lý kịp thời để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân làm muối Diễn Vạn yên tâm sản xuất, gắn bó thủy chung với nghề.