EU lo sợ ông Trump cắt viện trợ vũ khí
Các đồng minh châu Âu của Mỹ đang gấp rút tìm giải pháp thay thế cho các hệ thống vũ khí do Mỹ sản xuất.
Hôm 23/3, tờ Washington Post trích dẫn các nguồn thạo tin cho biết, các quan chức từ các quốc gia thành viên EU lo ngại rằng chính quyền Trump có thể ngừng hỗ trợ các hệ thống vũ khí do Mỹ sản xuất mà NATO đang sử dụng tại châu Âu.
Trong những năm gần đây, Mỹ đã cung cấp gần 2/3 lượng vũ khí nhập khẩu của châu Âu. Nhiều hệ thống vũ khí này do nhân viên Mỹ vận hành và bảo trì. Ngoài ra, các thiết bị có chứa linh kiện của Mỹ cũng có thể bị hạn chế nếu Washington rút lại hỗ trợ.
Theo Washington Post, các quan chức EU lo ngại rằng sự phụ thuộc vào hệ thống phòng thủ tên lửa, máy bay do thám, máy bay không người lái và tiêm kích do Mỹ sản xuất có thể trở thành một lỗ hổng lớn, nhất là trong bối cảnh quan hệ căng thẳng giữa Tổng thống Donald Trump và EU. Một số người lo ngại rằng các nền tảng vũ khí do Mỹ sản xuất có thể trở nên vô dụng nếu bị chặn quyền truy cập vào linh kiện, phần mềm hoặc dữ liệu.
“Mọi chuyện không phải cứ như thể Tổng thống Trump chỉ cần bấm một nút là toàn bộ máy bay sẽ rơi xuống”, một quan chức EU nói với Washington Post. “Nhưng vấn đề ở đây là sự phụ thuộc”, đặc biệt là trong lĩnh vực tình báo và thông tinliên lạc, quan chức này nhấn mạnh.
Hiện tại, một số quốc gia thành viên EU đang rà soát kho vũ khí của mình để đánh giá mức độ rủi ro nếu Mỹ cắt hỗ trợ.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gần đây đã kêu gọi khối này ngừng mua vũ khí Mỹ, cho rằng việc tái vũ trang châu Âu sẽ vô nghĩa nếu các quốc gia thành viên vẫn lệ thuộc vào nhà cung cấp Mỹ. Trong khi đó, Thủ tướng Đức tương lai Friedrich Merz đã đề xuất mở rộng khả năng răn đe hạt nhân của Pháp để bảo vệ các nước láng giềng EU – một đề xuất mà ông Macron cho biết có thể được xem xét.
Rasmus Jarlov, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Đan Mạch, bày tỏ lấy làm tiếc khi Copenhagen đã mua tiêm kích F-35 do Mỹ sản xuất. Ông gọi đây là “một rủi ro an ninh mà chúng tôi không thể chấp nhận”, đồng thời cảnh báo rằng Mỹ có thể vô hiệu hóa hệ thống này nếu Đan Mạch không tuân theo yêu cầu của họ, chẳng hạn như việc bàn giao Greenland.
Bồ Đào Nha đã hủy kế hoạch mua F-35, viện dẫn “bối cảnh địa chính trị hiện tại”. Trong khi đó, Thủ tướng Anh Keir Starmer ủng hộ xu hướng tự chủ quân sự của châu Âu, đồng thời thừa nhận rằng Trump “có lý” khi cho rằng châu Âu cần chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng.
