Gặp nhà quay phim "Những phút giây cuối cùng của Bác"

Nhập ngũ tháng 6/1952 tại đơn vị Trung đoàn 151, Sư 351, năm 1960, ông Nguyễn Thanh Xuân (xóm Liên Sơn 1, xã Kim Liên) được điều về Xưởng phim Quân đội. Ban đầu từ công việc của người khiêng máy, phụ việc cho những người quay phim chính, ông đã tự học nghề quay phim và trở thành một trong những tay máy "cứng". Bắt đầu từ năm 1966, ông được giao trọng trách quay những thước phim hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ông kể, vào chiều 28/8/1969, ông cùng một đồng chí quay phim khác là ông Trần Anh Trà và một người chủ nhiệm của Xưởng phim Quân đội được đón về Tổng cục Chính trị mà không thông báo điều gì. Đến 12 giờ đêm, đoàn được đưa vào Phủ Chủ tịch. Xe vừa đến, đồng chí Vũ Kỳ (thư ký Bác Hồ) đã đón trước cửa và thông báo rất nhanh rằng sức khoẻ của Bác đang rất yếu giao nhiệm vụ cho ông ghi lại những hình ảnh của Bác với yêu cầu di chuyển, tác nghiệp nhẹ nhàng, không gây tiếng động... Bước qua cánh cửa để vào gặp Bác, bỗng nhiên, ông Xuân bàng hoàng. Linh tính mách bảo, đây có thể là những giây phút cuối cùng của Bác làm ông như có tảng đá đè trước ngực. Nhẹ nhàng lấy tấm vải thật dày quấn quanh chiếc KOWAS, lắp thêm ống Têlê vào máy để khi đứng xa hơn một chút cũng có thể quay những hình ảnh cận cảnh về Bác. Điều làm ông Xuân nhớ mãi là ngay cả khi nằm trên giường bệnh, thỉnh thoảng Bác lại hỏi đồng chí Vũ Kỳ, đồng chí Võ Nguyên Giáp về tình hình hôm đó, về miền Nam; miền Bắc, nước sông Hồng đã xuống chưa, phương án tháo lũ như thế nào (bấy giờ, sông Hồng nước đang lên cao, miền Bắc đang lụt lội...). Đúng 9 giờ 47 phút ngày 2/9/1969, Bác ra đi, giây phút ấy, ông Xuân chẳng thể cầm lòng được, nước mắt chảy nhoè khuôn mặt nhưng vẫn phải cố nén đau thương để thực hiện công việc của mình... Hơn 7.000 thước phim được dùng trong những ngày từ 28/8 đến 5/9 đã trở thành tư liệu để ông dựng nên bộ phim nổi tiếng "Những giây phút cuối cùng của Bác Hồ". Hiện nay, chiếc máy quay KOWAS của Nga mang mã số 67083 đang được trưng bày tại Bảo tàng Quân đội...

Tâm sự với chúng tôi, ông nói rằng rất vui khi những năm tháng khói lửa chiến tranh, ông được theo chân Bác, đến khi về già, ông lại được ở gần và có điều kiện thường xuyên đến thăm ngôi nhà tuổi thơ của Bác và các anh chị em. Ông cảm nhận, cuộc đời này, ông luôn có Người bên cạnh...

Nguyệt Anh