Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cho thấy, trong tháng 8/2013, giá một số nguyên liệu thức ăn chăn nuôi (TĂCN) đã giảm, nhưng giá thức ăn thành phẩm vẫn tăng từ 1 – 1,2%. Có sự bất hợp lý trên là do thị phần TĂCN trong nước vẫn bị chi phối bởi các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Ông Lê Bá Lịch – Chủ tịch Hiệp hội TĂCN Việt Nam -cho biết, 8 tháng qua, giá TĂCN trong nước đã tăng 2,3% so với cùng kỳ năm 2012. Nguyên nhân do phải nhập khẩu một lượng lớn nguyên liệu TĂCN, bình quân khoảng 8 triệu tấn/năm. Trong đó, các loại nguyên liệu giàu đạm như: Khô dầu đậu tương, bột xương thịt, bột cá nhập tới 90%; còn khoáng chất, vitamin, phụ gia phải nhập khẩu 100%.
Thế nhưng, nghịch lý là có thời điểm giá các loại nguyên liệu trên đều giảm nhưng giá TĂCN thành phẩm vẫn tăng. Cụ thể trong tháng 8, giá ngô là 6.615 đồng/kg, giảm 12,5%; bột cá 28.250 đồng/kg, giảm 1,8%; sắn lát 6.090 đồng/kg, giảm 1,7%; khô dầu đậu tương 13.650 đồng, giảm 0,8%. Tuy nhiên, giá TĂCN thành phẩm vẫn tăng nhẹ. Trong đó giá thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho gà thịt là 11.681 đồng/kg, tăng 1%; giá thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh lợn thịt giai đoạn từ 60kg đến xuất chuồng là 10.536 đồng/kg, tăng 1,2%.
Bên cạnh yếu tố phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) - cho biết, tình trạng tăng giá của TĂCN là do việc điều hành giá mặt hàng này nằm trong tay các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư sản xuất tại Việt
Hiện cả nước có hơn 200 doanh nghiệp sản xuất TĂCN với 57 nhà máy, trong đó doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài chỉ có trên 20 nhà máy nhưng chiếm tới 60 - 65% thị phần. Chỉ cần bán TĂCN với giá 8.000 đồng/kg các doanh nghiệp này đã có lãi, nhưng hiện giá bán trên thị trường đều ở mức trên 11.000 đồng/kg và người chịu thiệt không ai khác chính là các hộ chăn nuôi trong nước.
|
Ông Nguyễn Văn Trọng - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - cho biết thêm, hiện nay các hộ chăn nuôi trong nước đang phải chịu 5% thuế VAT, làm đội giá sản phẩm lên 1.500 đồng/kg. Trong khi đó, các “ông lớn” nước ngoài như CP, Japfa... được đầu tư khép kín theo chuỗi từ con giống, thức ăn đến tiêu thụ đầu ra nên chi phí sẽ giảm hơn so với chăn nuôi nhỏ lẻ. Bởi vậy, người chăn nuôi trong nước vẫn rất khó cạnh tranh được với các doanh nghiệp nước ngoài.
Theo ông Trọng, đã có nhiều ý kiến đề nghị giảm thuế nhập khẩu cho nguyên liệu TĂCN, nhưng nếu có giảm thuế suất về 0% thì người nông dân vẫn không được hưởng vì sản phẩm TĂCN thành phẩm không được khấu trừ thuế.
Bởi vậy, để tạo động lực cho người chăn nuôi phát triển sản xuất, thời gian tới, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành vào cuộc điều hành giá TĂCN. Đồng thời, có chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp TĂCN trong nước đẩy mạnh sản xuất, tăng nguồn cung. Ngoài ra, nhiều chuyên gia cũng cho rằng, ngành nông nghiệp cần thay đổi cơ cấu sản xuất để tận dụng tối đa nguyên liệu sẵn có trong nước để sản xuất TĂCN, tránh tình trạng phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.
