Hải sản cấp đông giảm chất lượng vì mất điện dài ngày
Những ngày vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 10, tình trạng mất điện kéo dài tại nhiều khu vực khiến các cơ sở hải sản cấp đông không thể duy trì dây chuyền hoạt động bình thường, sản phẩm giảm chất lượng.
Nhiều cơ sở không thể duy trì dây chuyền hoạt động bình thường
Tại các vùng ven biển Nghệ An, nơi tập trung nhiều cơ sở chế biến thủy, hải sản và hệ thống cấp đông giữ vai trò then chốt. Đây là công đoạn quan trọng để bảo quản nguyên liệu và thành phẩm, phục vụ tiêu thụ nội địa cũng như xuất khẩu.

Tuy nhiên, liên tục từ cuối tháng 8 đến nay, do ảnh hưởng của bão số 5, số 9 và số 10, gây mất điện kéo dài nhiều giờ, nhiều ngày, khiến các cơ sở không thể duy trì dây chuyền hoạt động bình thường.
Anh Trần Văn Hà - chủ một cơ sở chế biến và cấp đông hải sản trên địa bàn xã Quỳnh Phú (huyện Quỳnh Lưu cũ) cho biết: Nghề thu mua, cấp đông hải sản, lo nhất là mất điện lưới kéo dài, sẽ ảnh hưởng đến chất lượng hải sản, nếu có giải pháp cũng chi phí rất lớn. “Ảnh hưởng của 2 cơn bão số 9 và số 10 vừa qua, tình trạng mất điện khiến toàn bộ 3 kho cấp đông bị ảnh hưởng. Nhiệt độ không duy trì được mức âm sâu, hàng hóa dễ hỏng, nhiều lô mực, cá đã có dấu hiệu biến chất”, anh Hà bày tỏ.

Theo anh Hà, để đảm bảo chất lượng, kho đông phải duy trì nhiệt độ -35°C khi cấp đông và -18°C khi bảo ôn hải sản. Nếu không, hải sản, đặc biệt là mực luộc, sẽ bị biến đổi màu sắc, giá trị thương phẩm giảm chỉ còn khoảng 30%, thậm chí không thể tiêu thụ mà buộc phải bán cho các cơ sở chế biến bột cá.
Không chỉ riêng anh Hà, nhiều cơ sở khác cũng đối mặt tình cảnh tương tự. Điện gián đoạn khiến hàng hóa bị ách tắc, kế hoạch giao hàng cho đối tác xuất khẩu không đúng tiến độ.

Ông Lê Hội Hưng ở phường Tân Mai cho biết, gia đình ông có 3 cơ sở cấp đông hải sản, với trữ lượng trên 15 tấn/kho. Hàng tháng hải sản được vận chuyển đi tiêu thụ cho các đầu mối trong nước và nước ngoài.
Những ngày mất điện do ảnh hưởng của cơn bão số 10, không những không đảm bảo nguồn hàng cho khách, mà hải sản cấp đông bị giảm chất lượng rõ rệt, bởi nhiệt độ trong kho không giữ được ổn định, mà lên nhiệt độ dương. Dự kiến đợt mất điện này, gia đình anh Hưng có khoảng 30 tấn hải sản bị giảm chất lượng.

Tình trạng mất điện dài ngày không chỉ gây thiệt hại cho các cơ sở cấp đông, mà còn tác động trực tiếp đến người lao động. Các xưởng chế biến hải sản thường thuê từ vài chục đến vài trăm công nhân. Khi sản xuất đình trệ, công nhân buộc phải nghỉ việc, thu nhập giảm sút.
Chị Nguyễn Thị Hoa - công nhân tại một cơ sở cấp đông ở phường Tân Mai chia sẻ: “Mấy ngày nay do mất điện liên tục, nên chúng tôi buộc phải nghỉ việc. Lương tính theo sản phẩm nên anh chị em chúng tôi thiệt thòi rất nhiều”.
Giải pháp tình thế
Để ứng phó, nhiều cơ sở buộc phải thuê hoặc mua máy phát điện công suất lớn nhằm duy trì hoạt động cấp đông. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ mang tính tình thế và chi phí cực kỳ tốn kém.

Vợ chồng ông Phan Lam - chủ một kho lạnh tại xã Diễn Châu cho hay, sau bão số 10 vừa qua, gia đình ông thuê máy phát điện công suất lớn để phục vụ điện cho kho cấp đông. Tuy nhiên, qua tính toán cho thấy, chi phí rất cao, một ngày chạy máy phát tiêu tốn hàng trăm lít dầu, chi phí tăng gấp 3-4 lần so với tiền điện bình thường. Với những cơ sở quy mô lớn, chi phí nhiên liệu có thể lên đến hàng chục triệu đồng mỗi ngày. Nếu mất điện kéo dài, các cơ sở cấp đông khó lòng trụ vững”.
Ông Lê Hội Hưng ở phường Tân Mai cho rằng, vì điều kiện kinh tế chưa thể mua sắm máy phát điện công suất lớn và thuê máy phát điện, do đó, khi mất điện kéo dài nhiều giờ, nhiều ngày liên tục, chỉ có giải pháp duy nhất là tuyệt đối không mở cửa kho, nhằm giữ độ lạnh trong kho lâu hơn. Tuy nhiên, nếu mất điện 2 ngày, kho còn giữ được độ lạnh nhất định, nhưng sang ngày thứ 3, hải sản sẽ ảnh hưởng chất lượng, vì nhiệt độ trong kho tăng lên. Trường hợp hải sản xuống cấp, không thể làm thức ăn được, chấp nhận bán rẻ hải sản cho các cơ sở xay bột cá.
Ngoài ra, việc vận hành máy phát điện liên tục tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn lao động, ô nhiễm môi trường và giảm tuổi thọ thiết bị. Chính vì vậy, các chủ cơ sở mong muốn ngành Điện lực sớm có giải pháp khắc phục, đảm bảo nguồn cung ổn định.

Hiện nay, trên địa bàn Nghệ An có hơn 200 cơ sở cấp đông hải sản, trải đều tại các xã ven biển, với trữ lượng hàng chục nghìn tấn. Đây là điều kiện thuận lợi để tiêu thụ lượng hải sản tươi sống đánh bắt quanh năm đối với bà con ngư dân.