Hậu quả tai hại của những tin đồn trên mạng xã hội và trách nhiệm công dân

Hoang mang vì tin đồn vỡ đập thủy điện Bản Vẽ

Vào khoảng 16h30' chiều 27/7, thông tin về việc thủy điện lớn nhất ở Nghệ An bị vỡ đập, được lan truyền tại nhiều xã miền núi phía Tây Nghệ An khiến hàng nghìn người dân hoang mang, hoảng loạn bỏ chạy lên núi. Nhiều tuyến đường tại các xã thuộc huyện Tương Dương (cũ), người dân đồng loạt bỏ chạy ra đường với tâm trạng hết sức lo lắng.

Ngay sau đó, ông Tạ Hữu Hùng - Giám đốc Công ty Thủy điện Bản Vẽ đã phải đăng tải trên Facebook cá nhân, và chia sẻ hình ảnh hiện đập thủy điện Bản Vẽ vẫn đang vận hành an toàn để trấn an dư luận.

Điều đáng nói là tin đồn vỡ đập thủy điện Bản Vẽ diễn ra trong bối cảnh người dân các xã miền Tây Nghệ An vừa xảy ra trận lũ kinh hoàng do hoàn lưu cơn bão số 3 gây ra. Người dân sau gần 1 tuần vất vả khắc phục hậu quả mưa lũ đã gần như "kiệt quệ" cả về sức khỏe và tinh thần. Việc phải kéo nhau lên núi giữa trời mưa để đi lánh nạn khi nghe tin đồn vỡ đập khiến người dân vô cùng bức xúc. Thậm chí đã có nhiều người bị thương trong quá trình di chuyển lên núi giữa trời mưa gió và trở về nhà lúc trời đã tối.

Trước sự việc gây tác động lớn đến xã hội, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo các lực lượng khẩn trương xác minh làm rõ, xử lý nghiêm. Ngay sau đó, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Nghệ An đã rà soát bước đầu, phát hiện vào lúc 17h30', ngày 27/7, tài khoản “L.T.S.” phát trực tiếp đoạn video với nội dung: “Nghe tin vỡ đập thủy điện bản vẽ dân chạy toán loạn mong bình an”.

Tổ công tác Phòng An ninh chính trị nội bộ phối hợp Công an xã Tương Dương tiến hành xác minh, triệu tập chủ tài khoản Facebook lên làm việc. Qua xác minh chủ tài khoản Facebook là L.T.S. (SN 1998, trú xã Yên Hòa, tỉnh Nghệ An).

Tại cơ quan Công an, S. cho biết, vào khoảng thời gian trên đang ở nhà bà con ở khối Hòa Nam, xã Tương Dương, phát hiện người dân hô hào đập thủy điện bị vỡ, mặc dù chưa kiểm chứng thông tin nhưng đã cầm điện thoại phát trực tiếp nhằm thông tin cho mọi người biết. Sau khi biết thông tin sai sự thật S. cũng đã chủ động gỡ bỏ bài viết trên trang cá nhân. Tuy vậy, hiện nay, Công an xã Tương Dương đang tiếp tục củng cố hồ sơ xử lý theo quy định của pháp luật.

Trước mắt, tính đến thời điểm hiện tại, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Nghệ An đã chủ trì phối hợp Công an các xã trên địa bàn rà soát, xác minh, phát hiện 4 tài khoản Facebook là người địa phương và một số cá nhân đang tham gia hoạt động thiện nguyện tại xã Tương Dương gồm các tài khoản “P.H.S. (T.H.H.S.)”; “L.T.T.”; “H.Ô” và “L.T.S”, là những người đã tung tin đồn vỡ đập thủy điện Bản Vẽ.

Trong đó, trang Facebook cá nhân có tên "P.H.S" là người đã phát trực tiếp "Bể đập ae ơi " - (Bể đập anh em ơi), trên trang Facebook của mình. Thậm chí trang cá nhân này còn nhiều lần bấm nút "nêu bật" khiến tin đồn lan truyền với mức độ chóng mặt hơn trên mạng xã hội.

Đến tin giả về bắt cóc

Có thể thấy rằng, hiện nay, việc chia sẻ thông tin trên mạng xã hội diễn ra rất dễ dàng, chỉ với 1 chiếc điện thoại và vài dòng trạng thái. Tuy nhiên, khi thông tin chưa được kiểm chứng, việc đăng tải có thể trở thành hành vi vi phạm pháp luật. Đặc biệt là những tin liên quan đến an ninh, trật tự, trẻ em, sức khỏe cộng đồng…

Ngày 19/7 vừa qua, Công an xã Văn Kiều (Nghệ An), đã triệu tập 2 cá nhân để làm rõ hành vi đăng tải thông tin chưa được kiểm chứng trên mạng xã hội liên quan đến vụ bắt cóc trẻ em.

Cụ thể, vào khoảng 21h30' ngày 18/7, qua công tác rà soát, xác minh, Công an xã Văn Kiều xác định chị T.T. (SN 1992) và chị N.T.H. (SN 2000), cùng trú tại xã Văn Kiều đã sử dụng tài khoản Facebook cá nhân "T.T" và "H.E" để đăng tải nội dung cảnh báo về việc bắt cóc trẻ em.

Sau khi làm việc với cơ quan chức năng, cả T. và H. đều thừa nhận chỉ nghe nói chứ không trực tiếp chứng kiến, cả 2 cá nhân này đã nhận thức được hành vi sai trái của mình, tự nguyện gỡ bỏ bài viết, viết bài đính chính và cam kết không tái phạm.

Hay như vào lúc 19h30' ngày 7/4/2025, Công an xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu (cũ), nay là xã An Châu, đã phát hiện tài khoản Facebook “N.H (T.A.Q)” đăng tải bài viết phản ánh hiện tượng bắt cóc trẻ em xảy ra trên địa bàn xã Diễn Thịnh cũ, với nội dung: “Bắt cóc đã xuất hiện trục đàng nhà em luôn nha mọi người, có con em cẩn thận đừng để chơi hay đi chắc 1 mình, hắn ọt luôn đó”. Cùng thời điểm này, tài khoản Facebook “N.T” cũng livestream sự việc với nội dung tương tự. Các bài viết mà 2 tài khoản Facebook này đăng tải thu hút nhiều lượt tương tác và hàng trăm bình luận thể hiện sự hoang mang trong dư luận.

Ngay sau khi tiếp nhận nguồn tin từ Công an xã Diễn Thịnh, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Nghệ An đã nhanh chóng xác minh các tài khoản đăng thông tin chưa xác thực. Theo đó, xác định bà N.T.T. (53 tuổi, chủ tài khoản Facebook “N.T”) và bà N.T.H. (31 tuổi, chủ tải khoản “N.H (T.A.Q)”, cả hai đều trú tại xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu (cũ). Kết quả xác minh cho thấy, thông tin bắt cóc là sai sự thật, không có căn cứ.

Ngay sau đó, căn cứ hành vi vi phạm pháp luật của bà T. và bà H., ngày 16/4/2025, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an Nghệ An đã ra quyết định xử phạt bà H. và bà T., mỗi người 7,5 triệu đồng về hành vi cung cấp thông tin bịa đặt về vụ bắt cóc trẻ em gây hoang mang dư luận.

Thực tế, cơ quan Công an Nghệ An cũng đã nhiều lần phát đi các bản tin cảnh báo, nhấn mạnh, việc người dân cần tỉnh táo, thận trọng, không nghe tin một chiều rồi vội vã đăng lên mạng xã hội. Mỗi hành động thiếu suy nghĩ có thể gây ra hậu quả khôn lường, ảnh hưởng đến uy tín cá nhân, danh dự người khác và thậm chí gây rối loạn đời sống xã hội. Tuy nhiên, những tin đồn thất thiệt thường được lan truyền một cách chóng mặt trên mạng xã hội và rất khó kiểm soát.

Đặc biệt, nhiều ý kiến cho rằng, bản thân người dân cần tỉnh táo trước các thông tin được đăng tải trên mạng xã hội. Không nên chia sẻ thông tin chưa rõ nguồn gốc. Đặc biệt, khi phát hiện thông tin đáng ngờ, cần báo ngay cho Công an hoặc chính quyền địa phương để kiểm tra, xử lý. Tuyệt đối không suy diễn, không hùa theo dư luận để rồi tự mình tiếp tay cho việc lan truyền thông tin giả, sai sự thật.