Hiệu quả đối thoại trong giải quyết khiếu nại

Giảm các vụ việc “nóng”

Phường Đội Cung (TP. Vinh) là một trong những địa bàn bị ảnh hưởng của dự án cải tạo hào Thành cổ, với gần 100 hộ dân. Và quá trình triển khai có nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc xác định nguồn gốc sử dụng đất, chính sách đền bù GPMB, kể cả trình độ nhận thức của người dân không đồng đều… Lãnh đạo phường đã trực tiếp về tận từng tổ dân cư để gặp gỡ người dân trao đổi, đối thoại, tuyên truyền, vận động; những vấn đề thắc mắc của người dân được tập hợp lại để tổ chức đối thoại tập trung tại phường.

Cuộc đối thoại này có mời cán bộ các phòng ban chuyên môn của thành phố tham gia, vừa trực tiếp giải đáp, thông tin các vấn đề vượt thẩm quyền của phường; vừa tạo niềm tin cho người dân khi các công việc được trao đổi công khai dưới sự giám sát của thành phố.

Đến nay, tuy vẫn đang còn một số vướng mắc liên quan đến việc kê khai của một số cá nhân bị sai lệch, nhưng phường Đội Cung là địa phương giao mặt bằng sớm nhất cho nhà thầu, đặc biệt là không trường hợp nào phải thực hiện cưỡng chế.

Dự án cải tạo hào Thành cổ Vinh. Ảnh tư liệu

Cùng với dự án cải tạo hào Thành cổ, trên địa bàn phường Đội Cung thời gian qua cũng đã hoàn thành 2 dự án đầu tư nhờ làm tốt công tác đối thoại, tạo sự đồng thuận, huy động sức đóng góp của nhân dân. Đó là dự án khôi phục đền thờ Trần Hưng Đạo và xây dựng chợ Đội Cung.

Theo đồng chí Võ Tuấn Anh - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường, không chỉ riêng các dự án đầu tư trên địa bàn, nhiều mâu thuẫn, tranh chấp thường xuyên đời sống dân cư liên quan đến bờ rào, lối đi; hay tranh chấp về môi trường, giữa hộ kinh doanh có loa máy, sơn, hàn xì, hay có hoạt động đun nấu gây ô nhiễm do khói than tổ ong với các hộ xung quanh…, cũng được phường quan tâm đối thoại để giải quyết.

Trong đó, đề cao vai trò các tổ hòa giải ở các khu dân cư và sự vào cuộc của lãnh đạo phường thông qua tổ chức các cuộc gặp gỡ, đối thoại từng bên và giữa 2 bên để làm rõ trách nhiệm của mỗi bên, trách nhiệm chung với cộng đồng, từ đó tạo tiếng nói chung.

Đối với xã Nghi Đức, công tác đối thoại được tổ chức theo định kỳ hàng năm giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân. Đồng chí Đinh Nho Tài - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho rằng, thông qua các cuộc đối thoại, trên địa bàn nổi lên 2 vấn đề, đó là việc cấp, cấp đổi GCNQSD đất ở, đất nông nghiệp và đền bù giải phóng mặt bằng các dự án.

"Điều quan trọng là giải quyết các vấn đề “hậu” đối thoại thông qua chỉ đạo các bộ phận chuyên môn và chủ động phối hợp với thành phố trong giải quyết các vướng mắc, tạo chuyển biến".

Đồng chí Đinh Nho Tài - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Nghi Đức

Giải quyết thủ tục hành chính cho người dân tại bộ phận một cửa các phường, xã ở thành phố Vinh. Ảnh tư liệu

Chẳng hạn về cấp, cấp đổi GCNQSD đất, đến nay tỷ lệ cấp, cấp đổi đất nông nghiệp đạt trên 90% và tỷ lệ cấp đổi đất ở đạt hơn 70% và 400 trường hợp đất ở còn lại, phấn đấu hoàn thành cuối năm 2019.

Riêng đối với các dự án triển khai đi qua địa bàn xã, như đường 35m đã hoàn thành và hiện tại địa phương cũng đang tập trung GPMB đường 95m (với gần 650 thửa đất bị ảnh hưởng, trong đó có 127 thửa đất ở) thông qua thành lập các tổ công tác trực tiếp xuống dân, với quan điểm, thắc mắc ở đâu, đối thoại, giải đáp trực tiếp ở đó.

Đến nay, việc đền bù diện tích đất nông nghiệp cơ bản xong, còn đất ở đang chờ phương án khu tái định và giá đất nơi đi - nơi đến từ thành phố để triển khai.

Ngoài tổ chức đối thoại thường xuyên trong việc giải quyết các vấn đề bức xúc, thắc mắc của người dân, các phường, xã trên địa bàn thành phố cũng đã duy trì hoạt động đối thoại định kỳ giữa chính quyền cơ sở với nhân dân theo chủ trương của UBND tỉnh.

Tính riêng năm 2018, ở 25 phường, xã đã tổ chức 31 hội nghị đối thoại với nhân dân, với tổng số 582 nội dung nhân dân phản ánh và được chính quyền giải đáp và giải quyết.

Thu hồi đất, GPMB thực hiện các dự án là lĩnh vực phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại trên địa bàn thành phố Vinh. Trong ảnh: Thi công đường 35m. Ảnh: Mai Hoa

Hạn chế tình trạng khiếu nại vượt cấp

Đồng chí Lê Quốc Hồng - Trưởng ban Dân vận Thành ủy Vinh chia sẻ: “Thành phố Vinh là địa bàn phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo (chiếm 1/3 tổng số đơn thư toàn tỉnh). Nội dung đơn thư chủ yếu liên quan đến cấp GCNQSD đất, việc thu hồi đất, bồi thường GPMB, bố trí tái định cư; công tác quy hoạch, quản lý trật tự đô thị, mở rộng và nâng cấp chợ…; trong đó có cả đơn khiếu nại các quyết định xử lý của thành phố và phường, xã.

Bởi vậy, công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh của nhân dân được Thành ủy thành phố quan tâm chỉ đạo UBND thành phố và các phường, xã tập trung thực hiện.

Theo đó, quá trình giải quyết, ngoài chú trọng công tác tiếp dân để lắng nghe, nắm bắt tình hình, Thành ủy cũng yêu cầu UBND thành phố và các phường, xã chú trọng đối thoại, nhất là các vụ khiếu nại hành chính phức tạp, đông người”.

"Đối với những vụ việc phức tạp, kéo dài; những vụ việc mới có tính chất phức tạp, Thường trực Thành ủy yêu cầu UBND thành phố bố trí thời gian trình Thường trực Thành ủy nghe và cho ý kiến chỉ đạo và trong một số trường hợp cụ thể, Thường trực Thành ủy cũng trực tiếp đối thoại với nhân dân”.

Đồng chí Lê Quốc Hồng - Trưởng ban Dân vận Thành ủy Vinh

Tính riêng năm 2018, trên địa bàn thành phố phát sinh 56 vụ khiếu nại hành chính, trong đó 29 vụ (trong đó có một số vụ việc đông người) thuộc thẩm quyền giải quyết của thành phố và thẩm quyền phường, xã là 27 vụ việc. Tất cả các vụ việc khiếu nại trên đều được thành phố và phường/xã tổ chức đối thoại với người khiếu nại cùng các thành phần có liên quan trước khi ban hành quyết định giải quyết.

Người dân phường Hưng Dũng (TP. Vinh) phản ánh một số tuyến đường xuống cấp cần được sửa chữa. Ảnh: Mai Hoa

Từ việc đối thoại đó, trong 29 vụ việc thuộc thẩm quyền của UBND thành phố được giải quyết xong, có 3 vụ việc, người khiếu nại chủ động rút đơn khiếu nại và thành phố không phải ban hành quyết định giải quyết.

Số còn lại, sau khi Chủ tịch UBND thành phố ban hành quyết định giải quyết được công dân đồng thuận và không tiếp khiếu. Điển hình các vụ khiếu nại đông người liên quan đến thu hồi đất, GPMB thực hiện các dự án của 52 hộ dân xã Nghi Phú và Nghi Kim; hay 10 hộ dân ở phường Quán Bàu; 16 hộ dân phường Quang Trung; 9 hộ dân phường Hà Huy Tập...

Ở phường xã, trong số 27 vụ thuộc thẩm quyền giải quyết thì có 19 vụ việc sau khi giải quyết, công dân không tiếp khiếu lên thành phố. Nhờ chú trọng khâu đối thoại, thời gian qua, trên địa bàn thành phố Vinh, một số vụ việc khiếu nại đông người, phức tạp đã được giải quyết dứt điểm, góp phần hạn chế tình trạng đơn thư khiếu nại kéo dài, vượt cấp, gây mất ổn định trật tự trên địa bàn.

Thành phố Vinh đang tiến hành thu hồi đất, GPMB để thi công dự án đường 72m. Ảnh: Mai Hoa

Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển nhanh của thành phố sẽ phát sinh các mâu thuẫn, xung đột lợi ích, kể cả về mặt chính sách Nhà nước chưa đồng bộ, hoàn thiện… là yếu tố dễ phát sinh đơn thư khiếu nại, tố cáo. Để đặt ra yêu cầu tập trung cao hơn cho công tác này, Thành ủy Vinh đang xây dựng để ban hành văn bản thực hiện Quy định số 11-QĐ/TW, ngày 18/02/2019 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân.

Khi vai trò của người đứng đầu cấp ủy được phát huy trong công tác tiếp dân, đối thoại với nhân dân thì sẽ góp phần tạo chuyển động trong toàn hệ thống chính trị, tạo bước chuyển trong công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của nhân dân trên địa bàn thành phố thời gian tới.