Hủa Na trước ngày chặn dòng
(Baonghean) Công trình xây dựng Nhà máy Thủy điện Hủa Na những ngày này dường như "nóng" hơn. Ngoài cái nóng của mùa hè khắc nghiệt, còn có cái nóng của tiến độ, tất cảđều hướng tới ngày 15/6, một trong những mốc quan trọng - tích nước vào lòng hồ.
Đối với những người làm thủy điện đây là sự kiện đáng nhớ nhất, bởi tích nước chậm ngày nào nhà máy hoạt động chậm ngày đó. Nhà máy hoạt động chậm ngày nào, là thiệt hại nhiều tỷđồng ngày đó. Đó chính là động lực thúc đẩy cả công trường "nóng" lên vì tiến độ.
Cái "nóng" thể hiện rõ từ văn phòng của công ty đến công trường. Sau cái bắt tay rất chặt, một vài câu giới thiệu xã giao, Giám đốc Phan Trọng Phú chỉ lên bản đồ giới thiệu một cách khái quát về công trình, về tiến độ các hạng mục. Đang say sưa giới thiệu với chúng tôi, Giám đốc Phú phải dừng vì người của tổng công ty vào cần hội ý gấp những nội dung để họp với tỉnh, huyện giải quyết nốt những công việc về tái định cư, đưa dân ra khỏi vùng lòng hồ. Câu chuyện giang dở, Phú đành xin lỗi, giao cho kỹ sư trẻ Bùi Hoàng Thành - Trưởng phòng kỹ thuật dẫn chúng tôi đi thăm toàn bộ công trường.
Phóng viên Báo Nghệ An trao đổi với các đơn vị thi công trên công trường Thủy điện Hủa Na
Chụp vội chiếc mũ bảo hiểm, leo lên chiếc xe bán tải 2 cầu, men theo con đường công vụ bên chân đập, chúng tôi lên công trường. Vừa đi Thành vừa giới thiệu: Chúng ta đang đi trong vùng lòng hồ, con đường này sau ngày 15/6, khi tích nước sẽ bị nhấn chìm. Bên trái là cửa nhận nước, đã hoàn thành xây dựng đến độ cao thiết kế là 244,5 m. Trên đỉnh lắp đặt hệ thống cẩu chân đê đểđóng mở van sửa chữa, van sự cố. Hạng mục đã hoàn thành ngoài cùng là lớp lưới chắn rác, rồi đến hệ thống van sửa chữa, van sự cố tất cảđã được lắp đặt, vận hành thử tải an toàn. Cửa nhận nước nối với đường hầm dài 3,8 km, có đường kính 7,5m được làm bằng bê tông cốt thép để dẫn nước về nhà máy. Với 6 hướng đào, đến nay hơn 3,8 km đường hầm đã đào xong, với gần 50% bê tông. Do địa chất phức tạp, đường hầm phải xử lý gia cố hàng trăm m3, ảnh hưởng chậm tiến độ so với yêu cầu. Đơn vị thi công đang cố gắng tăng cường nguồn nhân lực, thiết bị máy móc để hoàn thành việc đổ bê tông toàn tuyến vào tháng 11.
Rời cửa hầm nhận nước, xe đi qua hầm bê tông, kỹ sư Thành giới thiệu đây là hạng mục đập chính của công trình. Đường hầm mà xe vừa chui qua là đường công vụ phục vụ thi công thân đập. Sau ngày 15/6 hầm này sẽđược bịt lại phục vụ cho tích nước. Đập chính có chiều cao 95m dài 350m được xây dựng bằng bê tông trên độ cao 226 m so với mực nước biển. Cánh cửa nặng hàng trăm tấn đang được cần trục lắp đặt vào đúng vị trí. Hệ thống cửa được vận hành bằng van thủy lực. Khi nước về lòng hồ vượt qua giới hạn an toàn của đập, hệ thống cửa hoạt động xả nước, giảm áp lực cho đập. Để thi công đập, dòng chảy của sông
Cách đập chính chừng dăm cây số, nhà máy phát điện đang được khẩn trương thi công. Theo kỹ sư trưởng Phan Nghĩa Trung, phụ trách công trường thì mặc dù hạng mục xây dựng nhà máy triển khai chậm so với kế hoạch 4 tháng, nhưng nhờ tập trung lực lượng, cũng như trang thiết bị nên đơn vị vẫn bảo đảm tiến độ. Đến nay đã thi công được 42.500/500.000 m3 bê tông. Đểđẩy nhanh tiến độ sắp tới sẽ bổ sung thêm lực lượng, nâng tổng số lên 300 kỹ sư công nhân. Tất cả các hạng mục đều được các cơ quan tư vấn độc lập đánh giá tốt. Là đơn vịđã nhiều năm làm thủy điện nên Sông Đà 505 luôn biết tập trung nguồn lực vào từng thời điểm. Để rút ngắn thời gian thi công, tại Hủa Na đơn vịđã bố trí thi công 2 cần trục (tăng thêm 1) để nâng cao năng lực thi công. Với lực lượng như hiện nay Trung khẳng định Sông Đà 505 sẽ bảo đảm tiến độ bàn giao công trình cho chủđầu tưđúng hạn định.
Tại công trường, chúng tôi gặp những người thợ của LiLama 10, đơn vị Anh hùng trong ngành lắp máy. Theo kỹ sư Võ Xuân Cường, chỉ huy trưởng của công trình cho biết 2 buồng xoắn của 2 tổ máy phát 1 tổ 90 MW đã được lắp đặt an toàn vào vị trí, cùng với các thiết bị phụ trợ khác đường ống dẫn nước, dẫn dầu, thông gió điều hòa... chế tạo lắp đặt xong hệ thống khe van hạ lưu...
Hiện nay bộ phận chính của máy phát đang được tổ hợp ở khu vực bãi thải số 4. Hàng trăm tấn thiết bị máy phát do hãng Antôm của Pháp sản xuất vượt hàng ngàn km, vềđây đang được tổ hợp lại với đòi hỏi phải chính xác tuyệt đối, không cho phép sai số. Nhưng với đội ngũ thợ kỹ thuật lành nghề, cộng với các thiết bị kiểm tra tinh xảo, độ chính xác cao, người thợ của Lilama 10 đang hoàn tất những công đoạn cuối cùng của tổ máy số 1. Để từđây những chiếc xe chuyên dụng vận chuyển vào nhà máy, cần trục sức nâng 320 tấn đã chờ sΩn làm nhiệm vụ lắp đặt cụm thiết bị này vào buồng xoắn số 1. Tại đây, nếu không có gì thay đổi thì đến quý 4 năm nay dòng điện sẽ hòa vào lưới điện quốc gia và sau đó không lâu tổ máy số 2 cũng đi vào hoạt động để từ nay mỗi năm lưới điện quốc gia sẽđược bổ sung 180MW.
Hủa Na không chỉ nóng trên công trường, mà ở các khu tái định cư cũng như "có lửa". Hơn 1 tháng nay toàn bộ Ban Thường vụ Huyện ủy Quế Phong đều tập trung vào công tác tái định cư. Bí thư Huyện ủy Trần Quốc Thành như già đi mấy tuổi. Tuần 2-3 lần có mặt ởĐồng Văn, Thông Thụ chỉđạo việc tái định cư, lúc họp với dân bản trả lời, giải quyết từng thắc mắc, lúc lại họp với ban chỉđạo đểđốc thúc. Để xây dựng Thủy điện Hủa Na 1.362 hộ dân của 2 xã Đồng Văn, Thông Thụ phải di dời về nơi ở mới. Cuối tháng 4, gần 700 hộở xã Thông Thụ vẫn chưa động tĩnh gì. Thời gian tích nước vùng lòng hồđang đến gần. Bí thư huyện ủy phải vào cuộc, thường vụ phải vào cuộc, kéo theo cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Di dời dân khỏi lòng hồ là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của toàn Đảng bộ, đảng viên đi trước làng nước theo sau.Đến nay những hộ dân cuối cùng của bản Lốc xã Thông Thụđã bốc thăm nhận phần đất của mình. Sau bốc thăm là di dời, huyện đã liên hệ với tỉnh, quân khu xin lực lượng bộđội lên giúp dân vận chuyển nhà cửa đồđạc về nơi ở mới. Qua điện thoại, giọng Bí thư Thành giãn ra: 15/6 thì chưa chắc, nhưng đến 30/6 sẽ hoàn tất công việc di dời tái định cư cho Thông Thụ. Ngày đó mời nhà báo lên uống rượu cho vui.
Như vui lây cái vui của Bí thư Thành để nghĩ về cái đích 15/6 đang tới gần, ngày Hủa Na chặn dòng tích nước, để "vàng trắng" sông Chu hướng vào những cánh tua bin để sản sinh ra dòng điện cho Tổ quốc.
Công Sáng - Phan Nguyễn
