(Baonghean) - Hiện nay, các xã đăng ký về đích năm 2015 đang phấn đấu hoàn thành những tiêu chí cuối cùng để được công nhận là xã nông thôn mới.
Hưng Thắng là 1 trong 6 xã đăng ký về đích của huyện Hưng Nguyên. Về Hưng Thắng trong những ngày mưa do ảnh hưởng của cơn bão số 3, Chủ tịch UBND xã, ông Phan Quang Mão cho biết: Cách làm của xã là làm từ dưới làm lên. Những năm qua cơ sở hạ tầng của từng xóm được ưu tiên làm trước. Sau khi các xóm hoàn tất, công trình cuối cùng là cải tạo, nâng cấp nhà văn hóa xã và khuôn viên ủy ban; 18.000 tấn xi măng đã tập trung cho cơ sở. Hiện nay chỉ còn thiếu 560 tấn cho hơn 2 km đường của xóm 18 nữa là hệ thống giao thông trong xã được khép kín với tổng số 16 km: gồm trục liên xã, liên thôn đến từng ngõ xóm, tới từng hộ dân. Song song thực hiện tiêu chí giao thông, các tiêu chí khác như phát triển sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất cho các thiết chế văn hóa cũng được đẩy mạnh.
 |
| Gặt lúa bằng máy gặt cải tiến ở xã Diễn Thọ (Diễn Châu). Ảnh: Trần Cảnh Yên |
Ông Nguyễn Công Khoa, Xóm trưởng xóm Đồng chia sẻ: Cách đây 5 năm từ khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, xóm còn nghèo lắm. Xóm có 140 hộ thì có đến 70 hộ nợ thuế triền miên, hộ nghèo còn xấp xỉ 20%. Trăn trở của xóm trưởng Khoa là xây dựng nông thôn mới, điều đầu tiên là phải giải quyết cái nghèo đói của dân. Các phương án sản xuất được xây dựng với mục tiêu nâng cao thu nhập cho người dân. Một loạt chính sách phát triển sản xuất được thông qua: như phát triển trang trại, dồn điền đổi thửa, đưa giống mới có năng suất cho chất lượng tốt vào gieo trồng, sản xuất theo yêu cầu của thị trường… Từ chuyển biến kinh tế, xóm bắt tay vào củng cố hạ tầng, từ đó, đưa ra mức đóng góp để thực hiện theo tiêu chuẩn... đến nay sau 5 năm xây dựng, hộ nghèo của xã chỉ còn 2,7% (4 hộ). Sau khi rà soát, xã Hưng Thắng đã hoàn tất hồ sơ để được khảo sát công nhận hoàn tất các tiêu chí NTM trong tháng 10 tới.
Diễn Châu là huyện có số xã đăng ký về đích năm 2015 nhiều nhất tỉnh. Với 14 xã, theo ông Phan Xuân Vinh, Phó Chủ tịch UBND huyện, đăng ký là vậy, nhưng huyện đặt chất lượng lên hàng đầu. Ban chỉ đạo của huyện đã “lựa” ra các xã còn “non” để lại tạo nguồn cho 2016. Ngoài 3 xã đã có quyết định công nhận là Diễn Lộc, Diễn Thành và Diễn Hoa. Trong tháng 9 huyện sẽ trình ban chỉ đạo hồ sơ của 3 xã là Diễn Thọ, Diễn Kỷ, Diễn Phong. Tháng 10 trình tiếp 4 xã là Diễn Thái, Diễn Xuân, Diễn Nguyên, Diễn Trường. 1 xã khác là Diễn Thọ do có những mặt còn hạn chế nên ban chỉ đạo huyện đang còn cân nhắc.
Trao đổi với chúng tôi, Bí thư Đảng ủy xã Diễn Phong Nguyễn Xuân Phương cho biết: Xã là nhóm đăng ký về đích năm 2014 của huyện, xét nhiều tiêu chí còn non nên ban chỉ đạo xã quyết định lùi lại 1 năm để củng cố. Năm nay xã thấy “chắc ăn” mới làm hồ sơ gửi huyện. Ông cũng cho biết cách làm của Diễn Phong là lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm. Để chuyển dịch cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập, xã quy hoạch xây dựng cánh đồng màu. 4 tuyến đường nhựa được quy hoạch, xây dựng chia 100 ha đất màu thành ô bàn cờ, theo đó điện kéo đến chân ruộng cho bà con. Từ đó tạo ra sản phẩm dưa hấu mang thương hiệu Diễn Phong đã khẳng định trên thị trường trong, ngoài tỉnh. Có điện chủ động tưới tiêu giúp bà con tăng vụ từ 2 vụ nay tăng lên 4 vụ, trong đó có 2 vụ dưa. Nâng thu nhập trên một đơn vị diện tích lên hàng trăm triệu đồng. Song song với đó là việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn, chăn nuôi, ngành nghề phát triển, thu nhập tăng, moi nghĩa vụ, quỹ phí được bà con thực hiện một cách nghiêm túc. Năm 2015 các loại đóng góp của bà con tăng gấp 3 lần so với 2014 (trong đó có đóng góp xây dựng nông thôn mới) chỉ cần thu 1 ngày, xã có 7 xóm thu trong 7 ngày là xong, đảm bảo đạt 99,8%.
Ngoài phát triển sản xuất, cách làm giao thông ở Diễn Phong cũng có những khác biệt so với các địa phương khác. 50% số vốn hình thành từ nguồn kêu gọi đóng góp của con em địa phương làm ăn xa, và những hộ bám mặt đường. 50% còn lại chia theo nhân khẩu, với cách làm này đã giảm bớt gánh nặng cho những hộ khó khăn, hộ nghèo… Từ nỗ lực phấn đấu và kết quả đã được, năm 2015, xã Diễn Phong đã tự tin ghi tên mình vào nhóm đề nghị công nhận đạt chuẩn NTM.
85 địa phương đăng ký về đích năm nay, mỗi xã có điều kiện khác nhau, cách làm khác nhau, nhưng tất cả đang cùng một đích hướng đến là trở thành xã NTM. Theo ông Nguyễn Hồ Lâm, Phó Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới của tỉnh thì đây là giai đoạn nước rút để các xã đăng ký về đích trong năm nay. Rà soát lại các tiêu chí, hoàn thành hồ sơ thủ tục để được công nhận trong năm nay. Qua thẩm định 34 xã chỉ có 21 xã đủ tiêu chuẩn để đề nghị công nhận (61%). Nguyên nhân dẫn đến việc thẩm định đạt thấp do một số tiêu chí nằm trong nhóm không cần kinh phí nhiều như văn hóa, môi trường, hệ thống chính trị chưa đủ tiêu chuẩn. Ví dụ như tiêu chuẩn làng văn hóa, do việc sinh con thứ 3 nên không được công nhận.
Theo quy định khi có trên 75% số xóm đạt danh hiệu văn hóa thì mới được công nhận là xã nông thôn mới. Hay tiêu chí hệ thống chính trị, theo quy định các vị trí, chủ chốt của địa phương phải được chuẩn hóa về bằng cấp chuyên môn, nhưng do những lý do khách quan, chủ quan mà một trong những vị trí chủ chốt của xã không có bằng cấp chuyên môn đạt chuẩn thì cũng không được công nhận. Đối với trưởng công an xã phải có bằng Trung cấp công an (quy định của tỉnh). Theo Nghi định 73 thì chức danh trưởng công an chỉ cần có bằng Trung cấp và được tập huấn nghiệp vụ công an. Thực hiện theo quy định của tỉnh cũng khiến cho nhiều địa phương chưa được hội đồng thẩm định tỉnh thông qua...
Từ những vướng mắc trên, ông Nguyễn Hồ Lâm cũng đề nghị lúc xây dựng hồ sơ, cũng như quá trình xây dựng NTM nghiên cứu kỹ lúc sắp xếp bố trí cán bộ làm sao cho đảm bảo quy định mà bộ tiêu chí đã đưa ra. Mặt khác, bộ tiêu chí xây dựng NTM liên quan đến 22 ngành chuyên môn với 39 nội dung. Các ngành chuyên môn cần hướng dẫn các địa phương biết để thực hiện, tránh sơ suất đáng tiếc khi thẩm định để công nhận đơn vị nông thôn mới.
Anh Tuấn
