Khoảnh khắc bình dị của Tướng Giáp qua ống kính nghệ sỹ nhiếp ảnh người Nghệ

Vân Khánh ((Ban Văn Nghệ - Đài Tiếng nói Việt Nam) )

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
(Baonghean.vn) -Viết bài hay chụp ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp vừa dễ lại vừa khó. Dễ là bởi Đại tướng là nhà quân sự lỗi lạc, một vị tướng huyền thoại. Vì thế, bản thân Đại tướng đã đủ “bảo lãnh” cho bức ảnh. Thế nhưng, khi đứng trước ông để bấm máy, người nghệ sĩ lại thấy khó vô cùng. Bởi trong mỗi chúng ta đều có chân dung đại tướng.
Chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua ống kính của NSNA Trần Hồng. Ảnh: Tư liệu
Chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua ống kính của NSNA Trần Hồng. Ảnh: Tư liệu

Vào những ngày đầu của thập kỉ 70 thế kỉ trước, nhà báo - nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Hồng (quê huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) hướng ống kính máy ảnh vào vị chỉ huy tối cao của QĐND Việt Nam tác nghiệp với tư cách phóng viên. Khoảnh khắc lần đầu tiên đứng trước vị tướng huyền thoại ấy, Trần Hồng còn nhớ như in những cảm xúc: “Trước khi gặp ông để xin ông chụp ảnh thì tôi gặp đại tá Nguyễn Huyên... thì thấy ông đi ngang, hỏi “Cậu ở đâu đến?”... Ông nhìn tôi bằng ánh nhìn âu yếm như một người ông nhìn đứa cháu. Ông nói với thư kí Nguyễn Huyên “Em để cậu phóng viên này vào gặp tôi bất kì lúc nào...” , đấy là cái cầu bắc tôi đến gần nhất và nhanh nhất để tôi được tiếp cận với Võ Nguyên Giáp. Sáng sớm hôm sau tôi vào 30 Hoàng Diệu. Tôi mừng vô cùng và cả ngày hôm đó tôi không ăn cơm, từ 5 rưỡi sáng tôi chụp đến tối... có một sự giao cảm tuyệt đối, khoảng cách giữa tôi với Đại tướng quá gần. Đó là ngày tuyệt vời nhất của tôi”.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Hồng vẫn tự nhận mình là người chụp không giỏi nhưng ông lại thấy mình may mắn vô cùng khi được Đại tướng ưu ái, cho ông một đặc quyền là có thể chụp Đại tướng bất cứ lúc nào. Dường như khoảng cách giữa ông và Đại tướng đã quá gần để ông có thể ghi lại tất cả những khoảnh khắc tuyệt vời về Đại tướng. Cuộc triển lãm ảnh đầu tiên về Đại tướng Võ Nguyên Giáp vào tháng 12 năm 1992, ông vui sướng vô cùng khi Đại tướng đến xem và đồng tình.

Mùa đông năm 1994, nhà báo Trần Hồng vinh dự được đi cùng Đại tướng trở lại Cao Bằng, quê hương cách mạng, nơi đây Đại tướng đã cùng đồng bào trải qua bao gian khổ, hi sinh.Trở về Cao Bằng với Đại tướng như về nhà, nơi ông được nhân dân hết lòng yêu thương, kính trọng, đồng bào gọi ông là “ông nội”. Trần Hồng đã kịp ghi lại những hình ảnh vô cùng xúc động, đó là Đại tướng run run cầm chiếc khèn, một nhạc cụ của dân tộc Mông, hay như khoảnh khắc Đại tướng tần ngần đứng rất lâu mới cầm bút ghi những dòng cảm tưởng. Và thật xúc động trước bức ảnh Đại tướng hành quân vào rừng sâu trong một đêm mưa tầm tã, dường như ông muốn trở về với Cao Bằng với những ngày gian khổ cháo bẹ rau măng thuở nào. Những bức ảnh cảm động được ghi lại bằng tất cả cảm xúc dâng trào trong tâm hồn người nghệ sĩ.

Một khoảnh khắc bình dị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Tư liệu.
Một khoảnh khắc bình dị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Tư liệu.

Trở lại Điện Biên 50 năm sau ngày chiến thắng, tháng 4 năm 2004, Đại tướng thăm lại chiến trường xưa, gặp lại đồng bào Tây Bắc với bao tình cảm trìu mến, yêu thương, gắn bó. Trần Hồng vui sướng kịp ghi lại hình ảnh Đại tướng đứng dưới hầm quân sự, trước sa bàn tác chiến.

Vẻ đẹp bình dị của Đại tướng được Trần Hồng thu vào ống kính bằng tất cả sự dung dị đời thường, giản dị đến vô cùng. Trần Hồng không còn nhận ra trước mặt mình là một vị tướng oai nghiêm mà đó là một ông nông dân hiền lành, đôn hậu.

Tướng Giáp và bữa cơm cùng người vợ. Ảnh: Tư liệu
Bữa cơm của 2 vợ chồng Đại tướng do Đại tá Trần Hồng chụp. Ảnh: Tư liệu.

Căn nhà 30 Hoàng Diệu là nơi Trần Hồng lui tới rất nhiều lần để chụp Đại tướng. Có những lần ông thấy Đại tướng sức khỏe không tốt vì Người làm việc quá sức, ông xót xa lắm, bao lần nâng máy lên lại hạ xuống. Có những lúc, sau khi hạ máy, mắt ông nhòa đi, đó là những giây phút ông chứng kiến Đại tướng lặng im ngồi trong phòng làm việc, Đại tướng đang trăn trở việc nước việc dân luôn canh cánh trong lòng. Khoảng cách gần gũi giữa ông và Đại tướng như thế nên ông kịp bấm máy ghi lại tất cả những giây phút cảm động và sâu sắc ấy. Như con ngắm cha, như cháu ngắm ông. Đó là cái nhìn của người thân trong một gia đình ấm cúng.

Thật xúc động trước những bức ảnh đời thường trong ngôi nhà Đại tướng, ông bà dùng bữa cơm đạm bạc, bữa cơm của một người nghèo, chỉ có hai quả trứng luộc lăn qua lăn lại, bà gắp cho ông, ông đẩy quả trứng sang bà, nói “Em ăn đi, cứ gắp cho anh nhiều thế!”. Người chụp bức ảnh này chỉ nghe được trọn vẹn giọng nói thương yêu, trìu mến, nhanh tay bấm được bức ảnh rồi mắt chớp chớp lệ nhòa. Rất nhiều, rất nhiều những khoảnh khắc đời thường ấm cúng, giản dị khác mà Trần Hồng may mắn ghi lại, như ông chơi với cháu, ông tập thiền mỗi sáng, ông tưới cây, chăm hoa, hay ông đánh đàn piano cho phu nhân nghe...

Có hạnh phúc nào hơn khi ông được Đại tướng đề tặng những dòng chữ tâm tình sau bức ảnh ông chụp, Người viết: “ Những tấm ảnh như thơ, như nhạc, qua những hình ảnh ghi lại, người xem rất xúc động với những tình cảm, những nỗi đau thương và những niềm vui. Qua những con mắt làm cho người xem nhớ mãi. Chúc Trần Hồng, người nghệ sĩ – chiến sĩ có những tác phẩm lớn”. Cả cuộc đời cầm máy, ông không nghĩ mình lại được Đại tướng thấu hiểu và ghi nhận như vậy.

1559 ngày Đại tướng nằm điều dưỡng ở bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Trần Hồng mỗi lần đến thăm và đôi tay ông lại run run bấm máy, ông kể rằng có những lúc ông không thể chụp, chỉ lặng nhìn Đại tướng và cứ thế, nước mắt lại trào dâng. Đó là những hình ảnh không bao giờ ông quên được. Hình ảnh Đại tướng đã găm vào trái tim ông bằng tất cả sự thành kính vừa trang nghiêm vừa gần gũi vô cùng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và NSNA Trần Hồng. Ảnh: Tư liệu
Đại tướng Võ Nguyên Giáp xem ảnh của NSNA Trần Hồng. Ảnh: Tư liệu

Với hàng ngàn bức ảnh chụp về Đại tướng từ những ngày đầu tác giả mới vào nghề, những ngày tháng theo chân Người đi công tác đến những khoảnh khắc ông được gần Đại tướng trong suốt hơn 3 năm ở bệnh viện, và đặc biệt là hình ảnh khi chiếc linh xa đưa linh cữu Người trở về số nhà 30 Hoàng Diệu lần cuối trước khi về quê mẹ Quảng Bình nghỉ giấc ngàn thu, tác giả Trần Hồng đã ghi lại tất cả bằng lòng biết ơn vô hạn, bằng niềm tiếc thương và kính yêu sâu sắc.

tin mới

Báu vật xanh ở Na Hang

Báu vật xanh ở Na Hang

(Baonghean.vn) - Chúng tôi ghé bản Na Hang, xã biên giới Mai Sơn (Tương Dương), được cán bộ, người có uy tín của bản dẫn đi thăm rừng đinh hương nguyên sinh với hàng trăm gốc vươn mình đón nắng.

Xuân trên tuyến đảo Tây Nam

Xuân trên tuyến đảo Tây Nam

(Baonghean.vn) - Gần một tuần rong ruổi theo hải trình ghé các tuyến đảo Tây Nam, được đặt chân lên những Hòn Đốc, Hòn Chuối, Hòn Khoai, được ngắm bãi biển dài xanh mướt ở Nam Du, rồi tận mắt thấy, tận tai nghe những mẩu chuyện giản dị ở Thổ Chu, lòng chúng tôi lại ấm áp đến lạ. 

Giữ hộ nghèo cho kẻ khó...

Giữ hộ nghèo cho kẻ khó...

(Baonghean.vn) - Trong biểu kết quả thực hiện Nghị quyết của Đảng bộ phường Hồng Sơn (TP. Vinh) vừa được BTV Tỉnh ủy tặng Cờ “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiêu biểu” năm 2019 - 2023, tôi bất chợt nhận ra sự “lạ” ở mục “Giảm tỷ lệ hộ nghèo”, từ năm 2020 đến năm 2025 duy trì con số 0,065%!

Vùng quê ở Nghệ An đi ăn đám cưới không cần bỏ phong bì

Vùng quê ở Nghệ An đi ăn đám cưới không cần bỏ phong bì

(Baonghean.vn) - Tại một vùng quê ở huyện Diễn Châu, mỗi gia đình dù có bao nhiêu con thì cũng chỉ tổ chức đám cưới nhận phong bì của khách 1 lần. Những đứa con còn lại trong nhà, vẫn tổ chức mời khách ăn uống, nhưng tuyệt đối không nhận phong bì mừng cưới từ khách.

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Báu vật giữa rừng già

Báu vật giữa rừng già

(Baonghean.vn) -Trong cái thâm u và những mảnh ánh sáng yếu ớt của tiết trời mùa Đông rót xuống qua kẽ lá, tôi dựa lưng vào tấm thân xù xì nhưng ngào ngạt hương của cây sa mu cổ thụ, chợt nhận thấy mình thật bé nhỏ…

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

(Baonghean.vn) - Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 là công trình trọng điểm quốc gia, nếu vì việc khiếu nại không có sơ sở mà thu hẹp quy mô sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động GTVT, tác động tiêu cực đến môi trường phát triển kinh tế và suy giảm niềm tin của người dân đối với địa phương.

Người giỏi ở Piêng Mựn

Người giỏi ở Piêng Mựn

(Baonghean.vn) - Piêng Mựn hiểu theo tiếng Thái là một vạt đất bằng và trơn, nằm ở cửa khe nơi thượng nguồn dòng Nậm Nơn. Đây là bản duy nhất trong 9 bản thuộc xã biên giới Mai Sơn (Tương Dương) có phụ nữ làm “thủ lĩnh”. Đó là chị Kha Thị Hoa, nữ trưởng bản được địa phương, người dân tin mến.

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

(Baonghean.vn) - Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, hoạt động giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, HĐND tỉnh Nghệ An tiếp tục có nhiều đổi mới, bám sát thực tiễn cuộc sống, vì mục tiêu kiến tạo phát triển, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực chất, được cử tri và nhân dân đánh giá cao.

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

(Baonghean.vn) - Xã rẻo cao Tây Sơn không chỉ hấp dẫn bởi khung cảnh yên bình của những mái nhà sa mu cổ hàng trăm năm tuổi hay suối Hồng Cốc với cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng, mát mẻ giữa ngàn xanh rừng pơ mu, sa mu; mà còn hút khách xa bởi bản sắc văn hóa được trao truyền qua nhiều thế hệ...

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

(Baonghean.vn) - Cấp ủy, chính quyền phường Vinh Tân (TP. Vinh) lập kế hoạch, phấn đấu hết năm 2023 sẽ hoàn thành việc xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 5 hộ gia đình. Đến ngày 2/11, sau lễ khánh thành bàn giao nhà cho hộ cụ Trần Thị Danh, phường đã hoàn thành được nhiệm vụ đề ra.

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

(Baonghean.vn) - Ngược miền Tây xứ Nghệ, trong tiết trời Thu dịu nhẹ, chúng tôi ghé thăm bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương - nơi duy nhất của cả nước có đồng bào Ơ Đu sinh sống; được thấy, được nghe về những điều mới mẻ trong nếp nghĩ, cách làm của cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam.

Người giám sát

Người giám sát

(Baonghean.vn) - Với chất giọng vùng Nghi Lộc không thể lẫn, anh Nguyễn Xuân Văn - Phó Chủ tịch MTTQ, Trưởng ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã Nghi Thái, chân thành dốc hết tâm can về công tác giám sát, những khó khăn và cả kinh nghiệm bản thân đúc rút được từ thực tế công tác.

Vì Phan Hải là đảng viên

Vì Phan Hải là đảng viên

(Baonghean.vn) - Tôi đứng trên ca bin con tàu hơn 800 sức ngựa cảm giác mình một lần nữa được chinh phục những con sóng dữ Biển Đông. Phan Hải nói lớn để át đi tiếng gió reo ào ạt: “Chuyến đầu tiên tôi đi Hoàng Sa cũng đã chín năm rưỡi rồi. Cảm giác lo âu của ngày hôm ấy vẫn còn nguyên!”.

Chung cư D2 được xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng từ thập kỷ 80, của thế kỷ trước. Đây là một trong những chung cư "già nua" nhất còn tồn tại ở thành phố Vinh, trên địa bàn phường Quang Trung

Vinh - thời gạch vụn

(Baonghean.vn)- Vườn hoa Lê Mao ngày nay, xưa kia là một con đường trũng. Chính bọn học trò chúng tôi đã khiêng gạch vụn về đổ đầy con đường đó, rồi đắp đất lên trồng hoa, làm thành vườn hoa ngay từ ngày ấy.

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

(Baonghean.vn) - Vụ việc các hộ thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Tây Hiếu (TX. Thái Hòa) phải đổ bỏ hàng trăm tấn đu đủ chín do doanh nghiệp ký kết bao tiêu sản phẩm đột ngột thông báo dừng thu mua, đã gây cú “sốc” cho các nông hộ.

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

(Baonghean.vn) -Về với xã Châu Lý - đất mường Choọng xưa, là địa bàn khó khăn của huyện miền núi Quỳ Hợp, đến đâu cũng nghe náo nức chuyện hiến đất, mở đường, phát triển cây nguyên liệu, làm du lịch cộng đồng. Phong trào xây dựng nông thôn mới đã giúp xã nghèo khởi sắc, đưa ấm no về với đồng bào.

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

(Baonghean.vn) - Từ năm 2017, vùng Đảo Chè các xã Thanh An, Thanh Thịnh ra đời cùng một đại dự án 1.532 tỷ đồng do Cienco4 làm chủ đầu tư, mà đến nay đã 6 năm trôi qua đại dự án đó vẫn nằm im trên giấy trong sự ngóng đợi của cán bộ, nhân dân huyện Thanh Chương...

Tươi mới Na Ngoi

Tươi mới Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Chớm Thu, lên với xã biên giới Na Ngoi ( Kỳ Sơn), không chỉ mê đắm bởi khung cảnh núi non hùng vĩ, mà còn ấn tượng bởi những màu sắc tươi mới từ những vườn dược liệu, vườn đào, rẫy gừng và những ruộng lúa nước mơn mởn xanh.

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

(Baonghean.vn) - Sau Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013, Bộ Chính trị đã tiếp tục thể hiện sự quan tâm đặc biệt với quê hương Bác Hồ bằng việc ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 18/7/2023 về xây dựng, phát triển Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

(Baonghean.vn) - Được miễn tiền thuê đất từ năm 2011 đến năm 2047, nhưng dự án Trung tâm Dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao từ nhiều năm qua đã và đang được sử dụng làm kho xưởng cưa, xẻ gỗ lem nhem, nhếch nhác. Thế nên, cán bộ và nhân dân phường Quán Bàu gọi đây là “dự án lợi dụng chính sách”!

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

(Baonghean.vn) - Truông Bồn, tọa độ lửa năm nào, nay đã rợp những hàng cây xanh che mát khoảng trời hố bom xưa. Câu chuyện của những TNXP đã không tiếc máu xương, cống hiến cả thanh xuân cho dân tộc sẽ mãi được lưu truyền như một bản hùng ca bất tử.