Không có ánh sáng cuối đường hầm!

(Baonghean) - Những ngày qua, thế giới chứng kiến nhiều sự kiện, trong đó thoạt đầu những người trong cuộc ôm ấp hy vọng về một kịch bản tươi sáng, nhưng rốt cuộc lại rơi vào tâm trạng hụt hẫng khi dường như không tồn tại chút ánh sáng le lói nào ở phía cuối đường hầm.

Dân di cư tìm cách vượt biên bằng đường hầm qua eo biển Manche

Hôm 29/7, hàng nghìn người phía bên ngoài Thành phố Calais của nước Pháp hy vọng trở thành một trong số ít những người thuận lợi vượt biên vào Anh. Trong đêm, chợt vang lên giọng nói khe khẽ: “Nào, đi thôi, hãy thử xem” - một người đàn ông bảo một nhóm khoảng 30 người di cư theo anh ta đi dọc con đường đất nhỏ hẹp. Nhóm này gồm toàn người châu Phi, đã chờ đợi nhiều giờ trong bìa rừng gần đường hầm do hãng Eurotunnel xây dựng. Ngay sau nửa đêm, người đàn ông được trả tiền để giúp họ vượt biên dùng kìm cắt một lỗ trên hàng rào thép gai và nương qua đó để tiến sang phía bên kia. Lần lượt từng người trèo qua, song chỉ sau vài phút, 4 cảnh sát tiến lại gần hàng rào, trên tay là ánh đèn pin loang loáng. Thực chất những hàng rào này được trang bị cảm biến và mọi vết cắt sẽ được báo về trung tâm điều khiển nằm gần lối vào đường hầm, đó là lý do lực lượng an ninh sẽ sớm xuất hiện để ngăn chặn vấn nạn vượt biên trái phép diễn ra.

Nhiều người trèo qua hàng rào để di cư trái phép vào Anh bằng đường hầm qua eo biển Manche ở Pháp hôm 29/7. Ảnh: Reuters.

Khoảng 200 nhân viên an ninh của Hãng Eurotunnel và 300 cảnh sát Pháp đang nhận nhiệm vụ tại khu vực mà hàng trăm, hàng nghìn người di cư đang cố gắng đi qua. Tầm 100 - 150 người trong số họ đã cố xoay xở để vượt qua hàng rào và bị các sỹ quan an ninh bắt được. Hiện vẫn chưa rõ số lượng dân di cư thành công nhảy lên một đoàn tàu vận chuyển hoặc trốn trên một chiếc xe tải để tìm đường vào nước Anh. Trong nhiều tuần qua, các nhóm di cư có tổ chức đã cố gắng trốn tránh các cơ quan chức năng và đánh lạc hướng sự chú ý của cảnh sát để những người khác có thể lách qua. Và tuần vừa rồi được đánh giá là phức tạp và bận rộn hơn cả: cảnh sát Pháp ghi nhận khoảng 3.500 người di cư đã bị bắt giữ, nhưng may mắn là chưa xảy ra vụ bạo lực nào.

Vì các lý do an ninh, lối vào của cả 2 đường hầm tại Calais đôi lúc bị đóng lại. Thi thoảng, hàng trăm người di cư lại gây tắc nghẽn giao lộ cao tốc hoặc tuyến đường sắt. Những hành động như vậy dẫn tới việc trì hoãn nhiều giờ đồng hồ dịch vụ giao thông vận tải của đường hầm này và gây ra các vụ tắc nghẽn giao thông ở Calais, cũng như ở Dover nằm phía bên kia eo biển. Truyền thông Pháp đưa tin 9 người đã thiệt mạng trong và xung quanh các đường hầm kể từ đầu tháng 6. Những người này gặp nạn do bị xe tải đâm trong hầm tối hoặc thiệt mạng khi cố nhảy lên các chuyến tàu vận chuyển.

Trong số những người di cư, một người đàn ông trạc 40 tuổi đến từ Syria tự xưng là Hamid cho biết anh muốn thử vượt biên thêm một lần nữa khi đêm xuống. Cùng với đứa cháu của mình, anh đã mất nhiều tháng trời tìm cách vượt biên bằng đường bộ với hy vọng vào được nước Anh. Chỉ tay về hướng bờ biển Anh, Hamid nói: “Vợ tôi sống ở đó, tôi muốn đến chỗ cô ấy, đó là lý do tôi muốn tới Anh”. Hamid mạo hiểm nhưng không biết điều gì đang chờ đợi ở miền đất ấy, và cũng không rõ các cơ quan chức năng sẽ phản ứng ra sao nếu bắt được anh. Tuần vừa qua, Hamid đã sống trong khu lều trại tạm thời mà những người di cư và dân địa phương Calais gọi là “khu đất hoang”. Ước tính khoảng 3.000 - 5.000 người đang chờ thời cơ để rời khỏi khu vực này và lẻn tới Dover. Hàng đêm họ đi bộ khoảng 8 km từ khu trại đến chỗ đường hầm. Hamid và cháu của anh tách ra đi riêng, tiết kiệm khoản chi phí lên đến hàng trăm euro trả cho bọn buôn người. Con đường này dẫn những người di cư này đi qua một trung tâm mua sắm lớn, nhiều rạp phim và nhà hàng ăn nhanh đã được xây dựng cạnh đường hầm để phục vụ khách du lịch. Một bức tranh tương phản rõ nét hiện ra: trong khi những người sống trong cảnh no đủ chất những chiếc túi đầy ắp lên xe, những người khác lại không có tài sản gì ngoài quần áo mặc trên người, hối hả hướng về phía đường hầm.

Các tổ chức cứu trợ đã cung cấp bữa ăn miễn phí hàng ngày cho vài trăm người di cư, nhận định sức ép đang tăng lên khi ngày càng có nhiều người, hầu hết đến từ Syria, Eritrea và Sudan, muốn thử vận may tại lối vào đường hầm. Những chiếc xe tải mà người di cư thường trốn trên đó được kiểm tra thường xuyên hơn, khiến ý định vượt biên theo cách này trở nên bớt khả thi. Họ hiểu rõ độ khó và nguy hiểm của việc tiến vào đường hầm, nhưng cho rằng không có lựa chọn nào khác. Trước tình thế hiện nay, Chính phủ Anh thường xuyên yêu cầu Pháp thắt chặt các biện pháp an ninh tại lối vào đường hầm thuộc lãnh thổ Pháp. London đã chi tiền củng cố các hàng rào và thanh chắn, trong khi Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve hứa tạm thời điều động thêm 120 cảnh sát tới Calais, nhưng cũng yêu cầu các đơn vị vận hành đường hầm phải có thêm hành động, nhằm sớm giải quyết bài toán khủng hoảng di cư tại eo biển nổi tiếng này.

Đàm phán cấp bộ trưởng không đạt được thỏa thuận về TPP

Trong một diễn biến khác, các nhà đàm phán về Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã không đạt được thỏa thuận cuối cùng sau khi những ngày đàm phán tại Hawaii kết thúc hôm 31/7. Việc không đi đến thỏa thuận nào bị xem là một bước lùi của Tổng thống Mỹ Barack Obama, bởi lẽ thỏa thuận này được nhìn nhận và đánh giá là một phần quan trọng trong chính sách “xoay trục sang châu Á” (còn được biết đến là chính sách tái cân bằng) của chính quyền Mỹ trong nỗ lực nhằm đối trọng với tầm ảnh hưởng đang ngày một tăng lên của Trung Quốc trong khu vực này.

Các đàm phán tại Hawaii đã được kỳ vọng là cơ hội cuối cùng để đạt được một thỏa thuận trước thềm các cuộc bầu cử năm 2016 của nước Mỹ khi mối quan tâm không còn được dành nhiều cho hiệp định này nữa mà thay vào đó là các chiến dịch chạy đua tranh cử ghế Tổng thống.

Dù vậy, trong bài tuyên bố thay mặt cho 12 nước tham gia đàm phán, Đại diện thương mại Mỹ Michael Froman đã lên tiếng bày tỏ niềm lạc quan rằng một thỏa thuận đã ở rất gần. Ông phát biểu trong cuộc họp báo: “Sau hơn 1 tuần diễn ra các cuộc gặp hiệu quả, chúng tôi đã có những tiến triển đáng kể và sẽ tiếp tục giải quyết một vài vấn đề còn tồn đọng, mở đường cho việc sớm ký kết các đàm phán về TPP”.

Các điểm còn vướng mắc bao gồm những bất đồng về việc bảo hộ các thực phẩm đặc sản của khu vực, thương mại ô tô, và bảo hộ đối với các công ty sản xuất dược phẩm. Ngoài các vấn đề khác, nước xuất khẩu sản phẩm sữa nhiều nhất thế giới là New Zealand đã tuyên bố sẽ không ủng hộ một thỏa thuận không mở rộng những cánh cửa thị trường của các mặt hàng này. Câu hỏi về vấn đề bảo hộ dữ liệu đối với các nhà sản xuất dược phẩm cũng là trọng tâm gây tranh cãi, khi Mỹ yêu cầu dữ liệu liên quan đến quá trình phát triển sản phẩm thuốc sinh học phải được độc quyền trong 12 năm, nhưng Australia lại yêu cầu chỉ 5 năm. Bộ trưởng thương mại Andres Rebolledo đến từ Chile, quốc gia vốn không dành sự bảo hộ nào đối với các nhà sản xuất dược phẩm, khẳng định bất cứ thỏa thuận nào cũng phải dung hòa giữa nhu cầu của người dân với các lợi ích thương mại. Ông nói: “Đối với chúng ta việc đạt được một thỏa thuận cân bằng các mục tiêu chính sách công về sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực dược phẩm là rất quan trọng”.

Các cuộc đàm phán về TPP đã diễn ra trong suốt 8 năm qua, và thỏa thuận thương mại này sẽ tạo ra một khu vực tự do thương mại chiếm tới 40% nền kinh tế toàn cầu. Thỏa thuận được đề xuất đã hứng chịu chỉ trích đáng kể từ nhiều phía, và tranh cãi đã nổi lên khi các đàm phán được tiến hành trong điều kiện được bảo mật cao. Những người phản đối TPP nói rằng hiệp định này sẽ trao quá nhiều quyền cho các tập đoàn đa quốc gia để gây ảnh hưởng lên các chính sách của các chính phủ đắc cử một cách dân chủ và những tiêu chuẩn chung mà hiệp định này có thể áp dụng nhiều khả năng sẽ đặt ra mối đe dọa đáng gờm đối với người tiêu dùng.

Trong khi đó, phe ủng hộ lại cho rằng TPP sẽ thúc đẩy các nền kinh tế trong khắp khu vực Thái Bình Dương thông qua việc dỡ bỏ các rào cản thương mại, và đưa ra các luật lệ mới để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ vốn chưa từng xuất hiện trong các hiệp ước thương mại tự do trước đó. Các quốc gia tham gia vào thỏa thuận này gồm Mỹ, Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Trung Quốc hiện chưa tham gia vào tiến trình đàm phán hiệp định này, nhưng có khả năng sẽ tham gia trong thời gian tới. Hiện vẫn chưa ấn định cuộc gặp gỡ kế tiếp của các bộ trưởng 12 nước, nhưng theo tuyên bố của ông Froman, các quan chức cấp cao này sẽ sớm hội ngộ trong một ngày không xa, và điều đó đồng nghĩa với việc hy vọng đạt được thỏa thuận về một hiệp định được mong đợi và dành nhiều kỳ vọng vẫn chưa tắt hẳn.

Thu Giang