Kinh nghiệm từ Quỳnh Lưu

(Baonghean) Thực hiện Đề án 06 về xây dựng thiết chế Văn hóa, Thông tin, Thể thao đạt chuẩn Quốc gia đến năm 2015 và những năm tiếp theo của Huyện ủy Quỳnh Lưu, các cấp uỷ đảng, chính quyền đã quan tâm, đầu tư kinh phí xây dựng, mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động nhà văn hóa (NVH).

Đến nay, ngân sách Trung ương đã đầu tư mua trang thiết bị cho 1 NVH xã và 12 NVH thôn theo chương trình MTQG về văn hóa trên 200 triệu đồng; ngân sách tỉnh hỗ trợ xây dựng 11 NVH xã, trị giá 2.660 triệu đồng; UBND huyện hỗ trợ 150 triệu đồng/NVH xã; 30 triệu đồng/NVH thôn vùng giáo và nhiều cơ chế khen thưởng khác như: 10 triệu đồng/xã hoàn thành 100% NVH thôn; 20 triệu đồng/xã hoàn thành thiết chế VHTT-TT; 20 triệu đồng/ xã đạt chuẩn văn hóa... Ngân sách xã, thị trấn hỗ trợ xây dựng NVH thôn từ 30-50 triệu đồng/nhà. Đồng thời với việc hỗ trợ về tài chính cho các xã, thôn xây dựng các công trình văn hóa; huyện đã chú trọng tuyên truyền khuyến khích, động viên các địa phương huy động các nguồn lực xã hội và sự đóng góp của nhân dân xây dựng các thiết chế văn hoá - thể thao.



Kinh phí xây dựng nhà văn hóa xã Quỳnh Diễn chủ yếu do nhân dân đóng góp.

Bằng nhiều biện pháp và hình thức khác nhau như cải tạo, nâng cấp hoặc đầu tư xây dựng mới, đến nay, toàn huyện có 43/43 NVH xã gắn hội trường, trong đó 20 NVH xây mới; 482/538 NVH cấp thôn (đạt 89,6%), trong đó xây mới khoảng 100 nhà. Kinh phí xây dựng NVH xã, thôn chủ yếu do nhân dân đóng góp và ngân sách Nhà nước. Số NVH xã xây mới phần lớn khang trang, kiến trúc phù hợp, diện tích sử dụng từ 500 - 600m2 trở lên, hội trường từ 250 - 300 chỗ ngồi, có sân khấu biểu diễn, các phòng chức năng đảm bảo được nhu cầu hội họp, sinh hoạt văn hoá cộng đồng của quần chúng nhân dân, trị giá bình quân mỗi nhà 3 tỷ đồng, tiêu biểu như nhà văn hóa các xã Quỳnh Diễn, Quỳnh Hậu, Quỳnh Đôi, Quỳnh Xuân, Quỳnh Lộc...

Sau khi nhận kinh phí hỗ trợ xây dựng NVH, hầu hết các xã, thôn, đã sử dụng kinh phí đúng mục đích: mua sắm phông màn, tượng Bác Hồ, bàn ghế, loa đài… phục vụ các hoạt động của NVH. Qua đó đã góp phần thúc đẩy các phong trào văn hoá - văn nghệ ở cơ sở ngày càng phát triển. Các NVH thôn được tổ chức điều hành và hoạt động theo cơ chế tự quản, do trưởng thôn quản lý. Nhà văn hoá xã do cán bộ bán chuyên trách văn hoá xã quản lý và điều hành các hoạt động tuyên truyền, phổ biến các chủ trương đường lối chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, nơi hội họp, sinh hoạt văn hoá văn nghệ, TDTT của cộng đồng dân cư, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn, phát huy nét đẹp văn hoá truyền thống trong quan hệ ứng xử, giao tiếp… Các hoạt động NVH ngày càng phong phú, từng bước đáp ứng được nhu cầu hưởng thụ, sáng tạo văn hoá của các tầng lớp nhân dân.

Một trong những điển hình về việc xây dựng nhà văn hóa là xã Quỳnh Diễn. Ông Nguyễn Ngọc Lạn - Chủ tịch UBND xã cho biết: Để huy động sự đóng góp của nhân dân xây dựng các công trình văn hóa, thể thao cộng đồng, trước hết cần tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách đến tận người dân về xây dựng và nâng cao đời sống văn hóa cơ sở; tạo đồng thuận trong cấp ủy, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể và nhân dân, nhất là vai trò của Ban công tác Mặt trận, tổ liên gia, tự quản trong việc chỉ đạo, triển khai thực hiện; việc huy động sự đóng góp cần công khai dân chủ mỗi khẩu đóng góp 70 nghìn đồng, ngoài ra còn hỗ trợ ngày công lao động.

Đến nay, 6/6 thôn có nhà văn hóa, xây dựng mới nhà văn hóa xã đảm bảo tiêu chuẩn, trị giá trên 1,4 tỷ đồng; cải tạo nâng cấp 4 nhà văn hóa thôn và sân vận động trên 700 triệu đồng. Tổng trị giá 2,1 tỷ (dân đóng góp 1,1 tỷ đồng). Hiện nay, nhà văn hoá xã được duy trì các hoạt động, sinh hoạt, hội họp thường xuyên trong tuần; hàng tháng nhà văn hóa thôn sinh hoạt bình quân từ 2-3 lần, tỷ lệ tập hợp hội viên đạt trên 90%, nội dung sinh hoạt phong phú, đa dạng như tư vấn sức khỏe sinh sản, KHHGĐ, phổ biến thời sự chính sách pháp luật, KHKT, sinh hoạt CLB, giao lưu văn hóa văn nghệ... đã thu hút đông đảo các đoàn viên, hội viên tham gia, từ đó đã thúc đẩy phong trào văn hóa văn nghệ, TDTT phát triển, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân, góp phần giảm và đẩy lùi các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội ở địa phương, khơi dậy và phát huy vai trò làm chủ văn hoá của nhân dân, thông qua các hoạt động văn hoá, tăng thêm tình đoàn kết, gắn bó giữa các thành viên trong cộng đồng dân cư và xã hội.

Thành công trong công tác tổ chức, hoạt động của các nhà văn hoá xã, thôn là một yếu tố quan trọng tạo nên thắng lợi của cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư". Với kết quả đó, Quỳnh Lưu phấn đấu đến năm 2015 có 80% xã, thị trấn có nhà văn hóa đa chức năng đảm bảo tiêu chuẩn; 95% thôn, bản, khối phố có nhà văn hóa gắn sân chơi thể thao; 75-80% xã, thị trấn có thiết chế VHTT-TT đạt chuẩn... Để đạt được mục tiêu trên, đòi hỏi các cấp ủy đảng, chính quyền cần chủ động, sáng tạo bằng nhiều giải pháp táo bạo và cách làm mới, tránh thụ động, trông chờ vào nguồn kinh phí của Nhà nước... Đây là hướng đi tích cực của các xã trên địa bàn đã và đang triển khai, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở - nền tảng của sự phát triển KT - XH.

Thanh Khương