Lênh đênh đời vạn chài già ở bến đò Già

(Baonghean.vn) - Sống ven sông Lam đã bao đời nay cuộc sống của gần 30 hộ dân vạn chài ở bến đò Già, làng Đà Lam (xã Đà Sơn, Đô Lương) phụ thuộc vào đánh bát cá trên sông Lam. Và nghiệp mưu sinh của họ vô cùng bấp bênh.

Thuyền của dân vạn chài ở bến đò Già.
Một góc xóm vạn chài ở bến đò Già.

Dọc bến đò Già vào mùa nước nổi khung cảnh trở nên vắng lặng, gần 30 chiếc thuyền của bà con vạn chài gác mái nằm im lìm. Ông Đặng Đình Trung, xóm 10 vừa neo buộc chiếc thuyền nhỏ vào bờ, trên tay xách mớ cá mới đánh được sau hơn 2 giờ lặn lội trên sông vừa cho hay, mọi người thường đánh vào ban đêm đến sáng sớm thì về bến bán cá. Mùa này cá hiếm lắm…”

Cách đó mấy con thuyền nhỏ, ông Trần Văn Thắng (78 tuổi) và vợ Nguyễn Thị Ngọc (72tuổi) đang dùng bữa trưa đơn sơ ngay trên thuyền. Ông Thắng chẳng nhớ mình gắn bó với nghề chài lưới đã bao nhiêu năm, ngay từ lúc sinh ra đã sống cùng gia đình trên những chiếc thuyền, đến lúc lấy vợ sinh con chiếc thuyền vừa là nhà vừa là kế mưu sinh của cả gia đình.

Khi được Nhà nước cấp cho mảnh đất đủ làm căn nhà nhỏ, ông bà nhường lại đất cho con trai rồi quyết định ra ở hẳn ngoài thuyền, mỗi năm ông bà lên bờ dăm ba lần khi nhà có việc. “Cách đây khoảng 10 năm, mỗi ngày có thể đánh được cả triệu đồng thì nay rong ruổi cả ngày cũng chỉ được từ 100 – 200 ngàn đồng, có hôm được vài ba chục ngàn. Mình già rồi chẳng làm được như trước, có hôm làm không đủ tiền đong gạo thì lại nhờ cháu mang ra, hai ông bà cố bám trụ đến lúc không làm được nữa mới về nương nhờ con cháu”, ông Thắng chia sẻ.

Làng vạn chài Đà Lam chủ yếu chỉ còn người già yếu theo nghề
Làng vạn chài Đà Lam chủ yếu chỉ còn người già yếu theo nghề
Mất cả buổi sáng ông Đặng Đình Trung mới bắt được số cá ít ỏi này

Mớ cá ít ỏi mà ông Đặng Đình Trung đánh được suốt buổi sáng.

Mùa đánh cá của dân vạn chài Đà Lam bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 6 hàng năm, đó là thời điểm một số loài cá nước lợ ngược về nhiều nên việc đánh bắt thuận lợi, giá cá cao hơn. Từ tháng 7 đến tháng 12 hàng năm, việc đánh bắt chững lại vì nguồn cá khan hiếm. Gần 2 giờ chiều, vợ chồng ông Chu Văn Tự đi vớt củi tận đập ba ra Đô Lương mới về tới nhà. Những ngày này nước sông lên cao không đi đánh cá được nên ông bà tranh thủ ra sông vớt củi, đây là công việc phụ thường xuyên của người dân vạn chài Đà Lam, củi khô trôi từ thượng nguồn về được người dân vớt gom lại thành đống nằm rải rác ven bờ sông. Theo ông Tự, nếu may mắn, vớt củi trong vòng 3 ngày ông bà bán được vài trăm ngàn. 

'Ngôi nhà' đồng thời là phương tiện mưu sinh của vợ chồng ông Trần Văn Thắng

Cuộc sống của vợ chồng ông Trần Văn Thắng trên chiếc thuyền đánh cá.

Dân vạn chài bến đò Già có gần 30 hộ sống bằng nghề chài lưới, nghề truyền thống này đã lưu truyền qua nhiều thế hệ nhưng trong khó khăn chung, đa số người dân đều lên bờ tìm công việc khác, số còn lại chừng trên 10 người, họ chủ yếu đã lớn tuổi, già yếu không còn đủ sức để làm công việc nặng nhọc trên bờ nên phải bám trụ với nghề chài lưới. Dân vạn chài lên bờ làm phụ hồ, làm mộc và nhiều công việc khác kiếm sống còn con cháu của họ học xong cấp 2, cấp 3 thì vào Nam, ra Bắc đến các khu công nghiệp tìm việc làm.

Vớt củi đem bán là nghề phụ của ngư dân làng vạn chài.

Vớt củi đem bán là nghề phụ của ngư dân làng vạn chài.

Chủ tịch UBND xã Đà Sơn Hoàng Hữu Đông cho biết, tình trạng dùng kích điện đánh cá là có thật, chính quyền đã nhiều lần tổ chức bắt giữ nhưng hiện nay vẫn không chấm dứt. Đa phần người dân vạn chài đều đã lên bờ tìm công việc khác để sinh sống. Làng chài Đà Lam giờ đây chỉ còn những người già cả, ốm yếu những bất trắc bởi nghề sông nước cũng vì thế tăng cao.

Lan Thái

tin mới

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…