Lò gạch thủ công và những tác động tiêu cực: Kỳ 1: Khói, bụi và những hệ lụy!

Không những khiến hàng trăm héc ta đất sản xuất nông nghiệp bị bỏ hoang, lò gạch thủ công còn gây bức xúc cho người dân bởi khói và bụi!


Gần chục lò gạch thủ công nằm san sát nhau dọc sông Kẻ Gai, giáp ranh giữa xã Hưng Đông (Thành phố Vinh) và xã Hưng Tây (Hưng Nguyên) đang tác động trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp và sức khỏe của nhân dân 2 địa phương này. Cách ngôi nhà của gia đình ông Trần Văn Ngọ, xóm Trung Thành (xã Hưng Đông) vài chục bước chân có 2 lò gạch thủ công hoạt động. Ông Ngọ rất bức xúc: "Khói từ các lò gạch mang theo hơi nóng khiến cho các loại cây trồng khó có thể sống được. Khu vườn rộng hơn 4 sào của gia đình tôi trước đây trồng đủ loại rau màu nhưng bây giờ chỉ còn một vạt chuối cháy héo hết cả lá. Đến cả nước giếng cũng có mùi khét khói, các hộ dân ở đây đều phải lấp giếng khơi để đào giếng khoan dùng".

Lò gạch thủ công và những tác động tiêu cực: Kỳ 1: Khói, bụi và những hệ lụy! ảnh 1


                       Lò gạch thủ công tác động xấu đến môi trường.

Trước đây, cùng gia đình ông Ngọ còn có hơn hai chục nhà nữa sống ở khu vực này, nhưng rồi hộ nào có điều kiện một chút là cố gắng để đi khỏi nơi này, mặc dù đây là mảnh đất gắn bó bao đời nay với họ. Nay chỉ còn 12 hộ trụ lại. Theo ông Ngọ thì đã có 4 người bị ung thư phổi qua đời và nhiều người mắc bệnh đường hô hấp. Ngoài ra, lúa ngoài cánh đồng cũng giảm năng suất, có mùa bị mất trắng. Ruộng lúa nhà ông Ngọ vụ nào lò gạch không đốt đạt năng suất 3 tạ/sào, còn khi lò gạch đốt thì chỉ đạt trên dưới 2 tạ, có khi mất trắng.


Ở xóm Trung Mỹ, do việc đào đất làm gạch quá sâu khiến nhiều bờ mương bị lở, ảnh hưởng đến việc cung cấp nước cho ruộng lúa. Người dân đã kiến nghị với xã, với thành phố nhiều lần về những tác động tiêu cực từ phía các lò gạch thủ công, nhưng kết quả cuối cùng vẫn chỉ mới dừng lại ở cam kết của các chủ lò gạch là không đốt lò vào thời điểm lúa lên 2 lá non và thời kỳ lúa làm đòng. Tuy vậy, ở thời điểm giá gạch lên cao, các chủ lò gạch vẫn tiến hành đốt lò và chấp nhận bồi thường sản xuất cho nhân dân, nhiều lần là 100%". Ông Nguyễn Văn Hùng- một người dân trong xóm bức xúc: "Về sản xuất là vậy, còn đối với sức khỏe của nhân dân thì ai bồi thường và chịu trách nhiệm?!".


Không riêng gì người dân ở xã Hưng Đông mà người dân ở nhiều nơi trong tỉnh cũng đang điêu đứng bởi các lò gạch thủ công. Ở xã Nghi Hoa (Nghi Lộc) thời điểm cao nhất có 18 lò gạch thủ công hoạt động. Ông Nguyễn Văn Hương - Chủ tịch UBND xã Nghi Hoa, thừa nhận: Việc gây ô nhiễm môi trường của các lò gạch thủ công trên địa bàn xã rất rõ, ảnh hưởng trực tiếp đến những người tham gia giao thông trên tỉnh lộ 534 và nhân dân xóm 1, xóm 2, xã Nghi Phương; xóm Vận Tải xã Nghi Hoa. Ngoài ảnh hưởng đến môi trường, sản xuất thì nhiều diện tích đất nông nghiệp bị khai thác trở thành ao đầm sâu không thể canh tác được. Nếu cải tạo lại cũng rất khó...".

Lò gạch thủ công và những tác động tiêu cực: Kỳ 1: Khói, bụi và những hệ lụy! ảnh 2

                      Vườn cây của người dân quanh vùng bị cháy lá

Việc duy trì sản xuất lò gạch thủ công đã biến hàng trăm héc ta diện tích đất nông nghiệp có hàm lượng chất đất tốt sang dạng hoang hóa. Riêng xã Hưng Đông (Thành phố Vinh) có khoảng trên 10 héc ta và xã Nghi Hoa (Nghi Lộc) là trên 15 héc ta. Ông Doãn Trí Tuệ - Nguyên Trưởng phòng Kỹ thuật, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khẳng định: "Đất lấy để làm gạch nung phải là vùng đất sét, loại đất này sản xuất lúa rất tốt. Nếu trồng lúa thì bình quân mỗi héc ta cho thu hoạch 11 - 12 tấn/2 vụ/năm, tương đương 65 đến 73 triệu đồng/ha/năm. Nếu vừa trồng lúa, vừa chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản thì giá trị thu nhập sẽ tăng thêm 10 - 15%.

Còn nếu sản xuất gạch, tuy thu nhập cao hơn, khoảng 1 - 2 tỷ đồng/ha, tùy thuộc vào tầng đất sét khai thác 1 mét hoặc 2 mét, (bằng 10 - 20 năm sản xuất lúa hoặc sản xuất lúa kết hợp với chăn nuôi), nhưng diện tích sản xuất gạch chỉ sử dụng có một lần, sau đó bỏ hoang mất đi diện tích trồng lúa, ảnh hưởng đến an ninh lương thực. Cũng theo ông Tuệ, hiện nay có rất nhiều công nghệ sản xuất gạch tiên tiến hoạt động rất có hiệu quả nên không nhất thiết phải duy trì lò gạch thủ công cổ xưa và rất lạc hậu trong thời đại hiện nay.


Ảnh hưởng lớn nhất từ các lò gạch thủ công, đó là môi trường và sức khỏe của nhân dân. Ông Bạch Hưng Cử - Trưởng phòng Thẩm định và đánh giá tác động môi trường, Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh, khẳng định: Xét về góc độ môi trường thì lò gạch thủ công đã, đang gây tác động rất xấu đến môi trường. Việc sử dụng củi để đốt lò còn dẫn đến hành vi khai thác rừng làm giảm độ che phủ của rừng và việc đốt than sẽ thải một lượng CO2 lớn, đó là một trong các nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu. Đó còn là việc sử dụng tài nguyên đất không hợp lý, gây lãng phí rất lớn.

Ông Lê Tuấn Anh - Chủ nhiệm khoa Y tế lao động và Bệnh nghề nghiệp, Trung tâm y tế Dự phòng tỉnh: Xét về góc độ sức khỏe thì hoạt động của lò gạch thủ công có ảnh hưởng rất xấu. Trước hết, lao động trực tiếp làm việc tại các lò gạch thủ công thường không có các trang thiết bị bảo hộ lao động, trong một môi trường đầy ô nhiễm từ tiếng ồn, nhiệt độ, bụi, đến khí độc. Khi lò được đốt, không chỉ người lao động trong các lò gạch mà nhân dân quanh vùng cũng phải gánh chịu sự ô nhiễm của khói, bụi và khí từ việc đốt than, đất sét, nhất là khí độc CO, gây choáng, ngạt thở, thậm chí là ngất xỉu cho người hít thở phải; khí oxít xilích gây bệnh bụi phổi xilích nghề nghiệp và các loại bệnh liên quan về đường hô hấp như viêm phế quản mãn tính, viêm đường hô hấp...

Mai Hoa

Tin mới

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 30/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 30/5

(Baonghean.vn) - Quốc hội tiến hành thảo luận phiên toàn thể ở hội trường; Nghệ An vươn lên xếp thứ 9/63 tỉnh, thành về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài; Phát động Tháng hành động Vì trẻ em; Chấn chỉnh, xử lý nghiêm tình trạng xe dù... là những nội dung chính trong ngày 30/5.
Cô gái sống ở Trung Quốc hơn 10 năm trở về nước tố cáo người bán mình

Cô gái sống ở Trung Quốc hơn 10 năm trở về nước tố cáo người bán mình

(Baonghean.vn) - Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Kỳ Sơn đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Vy Thị Hoa (SN 1964) và Ven Văn Mạnh (SN 1961), đều trú tại xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn, để điều tra về tội “Mua bán trẻ em” theo quy định tại điều 120 Bộ Luật Hình sự năm 1999.
Giải Bóng đá Thiếu niên - Nhi đồng Cúp Báo Nghệ An lần thứ 25 năm 2023: Nhi đồng Quỳ Hợp đặt mục tiêu đạt thành tích cao nhất

Giải Bóng đá Thiếu niên - Nhi đồng Cúp Báo Nghệ An lần thứ 25 năm 2023: Nhi đồng Quỳ Hợp đặt mục tiêu đạt thành tích cao nhất

(Baonghean.vn) - Những ngày đầu tiên của kỳ nghỉ hè cũng là lúc tại sân cỏ nhân tạo khối 7, thị trấn Quỳ Hợp nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Các em lứa tuổi nhi đồng từ các xã, thị trấn đã tập trung về đây tập luyện để tham gia Giải Bóng đá Thiếu niên- Nhi đồng Cúp Báo Nghệ An.
Bạo lực học đường: SOS!

Bạo lực học đường: SOS!

(Baonghean.vn) - Bạo lực học đường không phải là vấn đề mới, nhưng cũng không bao giờ là cũ. Đặc biệt là gần đây, tình trạng bạo lực học đường có chiều hướng gia tăng, với nhiều hình thức bạo lực mới. Bạo lực học đường đang chính là nỗi lo, trăn trở của nhiều gia đình, nhà trường và toàn xã hội.
Yên Thành

Giải Bóng đá Thiếu niên – Nhi đồng Cúp Báo Nghệ An lần thứ 25: Yên Thành quyết tâm đi đến trận đấu cuối cùng

(Baonghean.vn) - Là đội bóng giàu truyền thống với những lứa cầu thủ tài năng, huyện Yên Thành luôn khẳng định bản sắc, lối đá tấn công đẹp mắt tại Giải Bóng đá Thiếu niên – Nhi đồng Cúp Báo Nghệ An. Năm nay, thầy và trò quê lúa sẽ nỗ lực hết mình để mang về vinh quang cho huyện nhà.
Nghệ An phát động Tháng hành động Vì trẻ em năm 2023

Nghệ An phát động Tháng hành động Vì trẻ em năm 2023

(Baonghean.vn) - Việc phát động Tháng hành động Vì trẻ em nhằm nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết các vấn đề về trẻ em và phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ xâm hại trẻ em, tai nạn thương tích ở trẻ.
Nghệ An chấn chỉnh, xử lý nghiêm tình trạng xe dù

Nghệ An chấn chỉnh, xử lý nghiêm tình trạng xe dù

(Baonghean.vn) - Hiện nay, tình trạng một số cá nhân sử dụng xe ô tô từ 5 đến 7 chỗ ngồi hoạt động kinh doanh vận tải khách trái phép (xe dù), vẫn tái diễn, tiềm ẩn nguy cơ gây mất trật tự an toàn giao thông, cạnh tranh không bình đẳng trong hoạt động kinh doanh vận tải hành khách…