Nâng hiệu quả quản lý nhà nước về báo chí

(Baonghean) - Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ta có 6 cơ quan báo chí địa phương, 35 cơ quan đại diện và phóng viên thường trú báo Trung ương và các tỉnh bạn đóng trên địa bàn. Với đội ngũ phóng viên gần 300 người, báo chí đã cập nhật các thông tin liên quan đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội của tỉnh. Báo chí đã bám sát tôn chỉ, mục đích và định hướng tuyên truyền, nội dung đảm bảo tính chính trị, làm tốt vai trò quảng bá hình ảnh và vị thế của Nghệ An trong thời kỳ mở cửa, hội nhập và phát triển, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của nhân dân, thực hiện đúng định hướng thông tin của tỉnh. Các cơ quan báo chí đã có nhiều đóng góp quan trọng, đưa chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, cổ vũ phong trào thi đua lao động sản xuất, thực hành tiết kiệm; kịp thời phát hiện và biểu dương gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến; tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong công tác đấu tranh, chống những quan điểm sai trái với đường lối lãnh đạo của Đảng.

Báo chí đã làm tốt vai trò phản biện xã hội và định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Báo chí đã năng động, tích cực trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và các hiện tượng tiêu cực khác. Đặc biệt, với một số vấn đề xã hội nhạy cảm, báo chí đã vào cuộc, góp phần giải tỏa bức xúc trong dư luận, thực hiện tốt chức năng là diễn đàn của nhân dân, góp phần quan trọng thực hiện chủ trương dân chủ hoá đời sống xã hội.

Các nhà báo tác nghiệp tại Lễ động thổ xây dựng Nhà máy ván gỗ nhân tạo MDF. Ảnh: Sỹ Minh

Tuy nhiên bên cạnh đó, một số cơ quan báo chí còn thiếu các bài có tính định hướng các vấn đề lớn của tỉnh trong quá trình phát triển. Một số cơ quan đại diện, phóng viên thường trú chưa quan tâm nhiều đến việc tuyên truyền về các sự kiện, hoạt động của tỉnh, có trường hợp thông tin chưa phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan đại diện, thường trú trên địa bàn tỉnh. Một số thông tin không đáng quảng bá rộng nhưng quá nhiều báo đưa tin, có lúc đăng nhiều kỳ không cần thiết, trong khi đó lại chưa quan tâm đúng mức việc tuyên truyền những sự kiện chính trị quan trọng hoặc phát hiện, biểu dương nhân tố mới, điển hình tiên tiến, người tốt việc tốt của địa phương.

Một số báo và phóng viên thường trú có lúc sa đà phản ánh các vụ tiêu cực, mặt trái, chưa chú ý nhiều đến việc cân nhắc liều lượng, mức độ, thời điểm, hình thức trình bày, tiêu đề bài viết, cân nhắc kỹ mặt lợi – hại của thông tin... Vì vậy, còn có những thông tin thiếu nhạy cảm về chính trị, không phù hợp với lợi ích của tỉnh, của nhân dân. Vẫn còn hiện tượng trùng lặp thông tin, hoặc một vụ việc nhưng các báo thông tin giống nhau, gây nhàm chán cho bạn đọc. Việc theo dõi, chỉ đạo hoạt động của cơ quan đại diện, phóng viên thường trú của một số báo có lúc còn lỏng lẻo, thiếu sự quan tâm chỉ đạo, định hướng và kiểm tra hoạt động của cơ quan đại diện, phóng viên thường trú.

Để góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về báo chí, trước hết cần xây dựng quy hoạch phát triển báo chí phù hợp. Ngày 5 tháng 5 năm 2010, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định phê duyệt quy hoạch phát triển báo chí tỉnh Nghệ An đến năm 2020, trong đó xác định rõ mục tiêu là phải tập trung nâng cao tính chuyên nghiệp trong hoạt động báo chí, đổi mới chất lượng chính trị và chất lượng chuyên môn của các sản phẩm báo chí để báo chí góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của tỉnh, thoả mãn ngày càng cao nhu cầu thông tin của nhân dân, tạo sự đồng thuận trong dư luận.

Bên cạnh đó cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí. Từ năm 1990, nước ta đã có Luật Báo chí, trải qua một số lần sửa đổi, bổ sung, đến nay, về cơ bản chúng ta đã có một hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến quản lý hoạt động báo chí tương đối đồng bộ. Tuy vậy, vấn đề đặt ra là phải tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật trong lĩnh vực này, đặc biệt là các quy định về các loại hình báo chí, quảng cáo trên báo chí, lưu chiểu, cải chính trên báo chí, tài chính báo chí... vì các quy định này đến nay đã bộc lộ một số nội dung không còn phù hợp. Ngoài ra, cần nâng cao chất lượng và hiệu quả bộ máy quản lý.

Thời gian qua, Sở TT-TT đã chú trọng công tác quản lý Nhà nước về báo chí, tham mưu cho tỉnh ban hành các văn bản về phát triển và quản lý báo chí, quản lý hoạt động của các văn phòng đại diện và phóng viên thường trú. Tuy nhiên, công tác quản lý báo chí ở địa phương còn những mặt hạn chế như: công tác quản lý hoạt động phát thanh, truyền hình, Internet - là lĩnh vực có tính đặc thù, đòi hỏi phải có kiến thức về công nghệ, kỹ thuật… có lúc còn lúng túng. Vì vậy, trước mắt, cần xây dựng các quy định cụ thể, rõ ràng nhằm điều chỉnh tốt hơn chức năng, nhiệm vụ, cơ chế phối hợp giữa Bộ TT và TT với các sở, ngành, địa phương, trong đó chú trọng nâng cao vai trò của Sở TT và TT, triển khai áp dụng phương tiện kỹ thuật và công nghệ quản lý hiện đại vào hệ thống quản lý nhà nước về báo chí.

Bên cạnh đó, cần bổ sung các quy định nhằm cải tiến phương thức, lề lối làm việc, quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm giữa cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan chỉ đạo, cơ quan chủ quản, người đứng đầu cơ quan báo chí để báo chí hoạt động đúng tôn chỉ mục đích, đúng định hướng; kịp thời ngăn chặn, xử lý những vi phạm pháp luật về báo chí, để báo chí thực sự là một công cụ sắc bén của Đảng trong công tác quản lý nhà nước, quản lý xã hội. Mặt khác, cần có chế độ, chính sách đầu tư thích hợp đối với lĩnh vực báo chí.

Mặc dù đã có nhiều thay đổi, thế nhưng các chế độ, chính sách đối với báo chí vẫn còn lạc hậu, chưa theo kịp với sự phát triển của xã hội. Do vậy, cần phải rà soát để bổ sung, sửa đổi các chế độ cho phù hợp như: lương, thuế, nhuận bút, giá cả… Nhà nước cũng cần có kế hoạch khảo sát, nghiên cứu các hình thức hoạt động kinh doanh của các cơ quan báo chí lớn để có chính sách khuyến khích các hình thức kinh doanh phù hợp, tạo nguồn thu, tăng cường cơ sở vật chất đồng thời thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước đảm bảo quy định. Cần có chế độ đãi ngộ đặc biệt đối với những nhà báo tài năng, có những cống hiến xuất sắc phục vụ công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Nguyễn Bá Hảo (Sở TT –TT)